www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Nafarroatik
Pablo Fermin Irigarai, «Larreko»
1916-1936, 1992

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Nafarroatik, Pablo Fermin Irigarai Larreko (Iņaki Caminoren edizioa). Euskal Editoreen Elkartea, 1992

 

aurrekoa hurrengoa

        Aro naasia duguna! Gaur egoaizea, biar zearaizea eta berdin iparaizea; egoaizeak euri zerbeit ekarri zigun; baño, bereala iparaizeak garbitu.

        Juan den ostirale-larunbata ta igandean jai ginuen, errepublikaren laugarren urte betetzea: leen unelako urte mugetan, egun bat jai izaten zen; orai aldiz, iru egunez. Zerbaitean ezagun bear da, langilen errepubikan bizi garela.

        Igandean gudulari mota guztietakoak, Plaza de la Republika delakotik iraganazi zituzten, Iruñako buruzagien aldetik goraka errepublika eta goraka zibilak, mugazainak; baño ez besteak.

        Alkate jauna Iruñetik atera zen, bizpairur eguntako; baño erriko etxeko barandak oialduak zauden, nola gobernukoa, nola Diputazionea; baranda guti ikusten zen apaindurik. Zedakoak sartu dire errepublikan, baño, errepublika ez da beren etxetan ageri.

        Eldu den illaren 12 garrenean Pio Baroja jaun ipui-egile omen andikoari, Academia de la Lengua delakoan leku ematen diote.

        Euskaldun izaki eta... obe luke «Euskal zaindikoari» bide egin.

        Ateneo delakoan lege zarrez azkenik mintzatu dena Eladio Esparza jauna; baño, iduritu zait gai uni irri egin diola.

        Barkatu Esparza jauna, baño, etzaio iduri, lege zarraren muñetan euskara ere an dagola? Nik ala uste det.

        Aitzol jaunak, mintzaldi batean erran zuen; euskara gabe Euskal Erririk ez dela, eta abertzaletasunik gabe, euskararik ez dela. Nik ere ala uste det.

        Aita Olangua, iruñar jesuita; misolari Chinan egona, Bilbaon il da. Jainkoa baitan bego.

        Euzkadi-tik Arritokieta andreak, emakumen gizondu bearrezkoari buruz lan dagi.

        Feminismo delako alderdi orrek, funtsezko oñarririk ez du, nik uste; baño, euskar idazle gisaz, andereñoek garaituko digute, Arritokieta eta beste batzu ederki ari direlakoz.

        Ateneo delakoan andereño bat, Ariz dotora, aurren azitzeaz mintzatu zen, baño erdaraz.

        Idozingo Zabalza oianean, basurde bat il zuten, juan den astean.

        Diputazioneak lagunduz erlekintza ikastaro bat egin gogo dute, apezgeientzat, irakasle-geientzat, andere, andereñoentzat, gudularientzat eta nekazarientzat. Saldo bakotxarentzat bost egun.

        Aurtengo Cantinas escolares delako bazkarieri, etsia eman diote; 800-etik milla aur, elikatu dituzte.

        «Euskararen Adiskideak» ezin izan du, euskarazko misiorik eman, aurtengoz Kurutz bidea euskaraz eta itzaldi bat ostirale sainduan.

        Orañik, euskaraz idazteko debeku dugu? Gaurgoitik, gobernadore jaunak ez daki euskaldunik ote duen bere meneko bazterretan.

        Berdin da bai; baldin erdararat itzulikatzeko naiago dut deusik ez egin; berdin erdaraz ere, ez gaituzte sinetsiko.

        Eldu den igandean Motrikura euskar idazleen batzarrera: Jainkoak ala nai duela.

        Olaizola jauna, egun oketan, Iruñan dugu, Eusko-Etxeko kantarien berri jakiten.

        Urbilen aldi artio, Jainkoak ala nai duela.

Larreko

 

aurrekoa hurrengoa