BERTSO BERRIAK

JOSE AGUSTIN ERRIKOTXIAK JARRIAK

Bertso bi paratzeko

beatzi puntuban

Errikotxiak dago

pentsamentuban,

Jaungoikuak naukala

entendimentuban,

iñor ez det para nai

nik deskontentuban,

obedimentuban,

dedan talentuban,

ez dakit kantuban,

esplikamentuban,

zenbaitek bezelako

fundamentuban.

Aurten bertsolariyak

orgulloso daude,

elkarri mokadurik

barkatu gabe,

Pello Errota eta

Bernardo Errekalde,

Udarregiri kantak

ipiñitzen trebe,

bañan au alare

bere itzen jabe,

arrituta gaude,

ari da dotore,

oraiñ artian dabil

beti bitore.

Urtia franko dauka

orrek bizkarrian,

irurogei ta amar

noski urrian,

oraindikan mingaña

dauka indarrian,

kantatutzen du guztiz

boza ederrian,

gu orren aurrian

erdi bildurrian

puntu baldarrian

itxura txarrian,

laister konpontzen gaitu

bere zarrian.

Bernardo Errekalde

ta Pello Errota

biyak bertsuak jartzen

jaun onen kontra,

kontestatuko diye,

ez diyo inporta,

atxurrerako baño

obia dago ta,

badaduka nota,

mingaña sano ta

guztiyari buelta

beriala bota,

Jainkuak ortarako

egiña da ta.

Enpeñatutzen dira

munduban legia

elkarri billatutzen

eldu-bidia,

guztiyak dadukate

abillidadia,

baiñan bitorioso

beti aguria,

Juan Jose guria

kantari trebia,

deskuido gabia,

predikadoria,

guardatu zaiogun

bere onoria.

Azpeitiyan kantatzen

irurak izanak,

frantzesak premiyua

ziran emanak,

Pellok eta Bernardok

arrankatu danak,

geroztikan badira

emen zer esanak,

artako daguanak

eskribitu planak,

Juan Joseren famak

ez daude juanak,

zer abillidadia

austen duanak!

Premiyua emana

omen zan Pellori,

pixka bat partitzeko

beste biyari,

duro batzuek eman

Jose Bernardori,

biyak utsikan utzi

zuten Udarregi,

tristeza ugari

gizagajuari,

ez dala ongi ori

gauzak badiruri,

bañan ez naiz geiago

esaten ari.

Asitzerako itza

zirala emanak

berdin partitutzeko

artzen ziranak,

ala dira izketak

Udarregirenak,

gero aditu ditut

beste oriyenak,

diferente danak,

juzgatutzen lanak,

faltak besterenak,

bentajak berenak,

zer sinistu biar du

ez dakiyenak?

Eziñ geiegi sartu

ni besteren kausan,

orren gañian ez det

nai ezer esan,

irurak portatubak

kantatutzen plazan,

bañon Pello bitore

juzgatu omen zan,

jaun ori grandezan,

bestiak bajezan,

Juan Jose tristezan,

milagrua etzan,

oien konpontziyua

ez dakit zer zan.

Igualdadia zuen

nunbait esperatzen,

utsikan etorri zan

desesperatzen,

argatik ekin ziyon

bertsuak paratzen,

orduko asuntuaz

zerbait deklaratzen

ez da ikaratzen

edo apuratzen,

au ez det dudatzen,

bestiak progatzen,

berriz ere jartzeko

dago zoratzen.

Lenbizi jarri zizkan

Pellori bertsuak,

ark ere errespuesta

kuriyosuak,

bañan orrentzako ez

alain gustosuak,

iruritu zitzaizkan

gezurti osuak,

urrengo mazuak

ez oso gozuak,

sustanziosuak,

Bernardo jasuak,

berritu zizkalako

bere kasuak.

Bernardo beriala

kontestatzen asi,

egun asko baño len

ziran ikusi,

despreziyorik ez du

jaun orrek merezi,

sentidubak natural

ditu adierazi,

zertan galerazi?

pozikan erosi,

kontubak ikasi,

ez daude itxusi,

Juan Jose ixildu balitz

ori nagusi.

Juan Joseri etzaizka

beretzat gustatu,

errespuestak ditu

laister prestatu,

arrazoia nork duen

guk nola juzgatu?

batenarekiñ ere

eziñ satisfatu,

elkar maljistatu

edo molestatu,

sakia errestatu,

zorrotz kontestatu,

bata bestien tatxak

manifestatu.

Egondu naiz guztiyen

planari begira,

oraindikan bentajan

Udarregi da,

beste oriyek ere

mutxatxuak dira,

bistara azaldutzen

besteren erida,

orien arira

elkarri pelira

egoki salira

Juan Josek segira,

gero ta ederraguak

jartzen ari da.

Gizapire eskasa

nunbait iruritu,

bere larrubak eziñ

diyo kabitu,

iñork errespuestak

parako balitu,

biziya duen arte

au zeñek gelditu?

aurrera abitu,

asmuak baditu,

ez da oso nagitu,

pozikan segitu,

oraindikan ez diye

nai obeditu.

Orra probintziako

iru bertsolari,

Pello eta Bernardo

ta Udarregi,

elkar inkomodatzen

gezur edo egi,

enpeñatutzen dira

kasikan geiegi,

desonra ugari

bata bestiari,

gaizki dala ori

iruritzen guri,

pakia gauza ederra

egin baledi.

Juan Bautista Gaztelu

orra laugarrena,

iñork inkurriyorik

ez du orrena,

natural juntatuta

labak elkarrena,

pakian kantatzia

gauzik ederrena,

nerau bostgarrena,

iñun dan txarrena,

asteko aurrena,

bestiak urrena,

pozik emango diyet

gonbite bana.

Gaztelu ere dago

kantari bikaña,

nun nai luzitutzen du

onenak aña,

memori argiya du,

abilla mingaña,

errespetokua ta

ongi itzegiña,

eztarri klariña

izugarri fiña,

gizon atsegiña

Jainkuak egiña,

kasikan guztiyari

da eragiña.

Pentsatu det gauza oiek

paperan jartzia,

mesere dedalako

eskolatzia,

ez da ongi besteren

kasuan sartzia,

bañan ez nuke naiko

penarik artzia,

inkomodatzia,

edo apuratzia,

guk ez da kintzia

milagro galtzia,

nola ez dakigula

deskuidatzia.

Kanturako beti det

nik afiziyua,

bañan eziñ ikasi

ofiziyua,

ez det egin gustoko

esplikaziyua,

jendiak ariko du

erletaziyua,

aztu leziyua,

perjuiziyua,

atrasaziyua,

aren pasiyua,

au da Errikotxiaren

konfesiyua.

Ogei ta bat bertsotan

ni errematera,

etzeguen premirik

alde batera,

jenero abetatik

badabill aukera,

aurten aña sekulan

azaldu ote da?

nik nere tankera

naiz gaizki atera,

txit merke papera

nua ematera,

gusto dubena betor

eramatera.