Euskaldun izkribalarien gaņean
Arana, Jose Ignacio de
I- EUSCALDUNAC ERDERAZ
ŋEz al da emen ibar mendi ta
Cantauritarren aitzetan
Gudu-irrinzaz burni-soņuba
Besteric senti aizetan?...
ŋAitor-en seme argidotarrac
Beti dabiltza gerretan?...
ŋEzpataz oitu diran escubac
Ez-al-dakite letretan?...
ŋEz da euakalduna
Chit ezaguna
Naiz letra ta naiz armetan?...
Biyetan dago bere izena
Goyen-mallara jasua;
Geldi diteke letra-gauzetan
Edozeiņ beziņ arrua;
Euskaldun onac, letradun bada,
Izanic zaldun prestua,
Errege aundien ondoan dauca
Eseritzeco lecua;
An letra onena
Euskaldunena
Iziar dala maisua.
Araba-seme Ayala-co ta
Gebara-tarrac dijuaz
Gaztelatarren urietara
Jakinduriya osuaz;
Liburu asco ager dituzte
Itz-larri eta neurtuaz:
Ta Iņigo bera Loyolacuac,
Eri-dagola sutuaz
San Pedro-amorez
Diardu errez
Neurtitz ederren soņuaz.
Izan baditu Espaņa aundiac
Egite guziz nobleac,
Condairan garbi ezarri ditu
Arrasate-co semeac;
Garibay dute iracurrico
Gaztelar zar da gazteac,
Ta Araucano-en gudu gogorrac
Ezagutzeco jendeac,
Canta-goyenac
Erzilla-renac;
Erderaz eziņ-da obeac.
Bergara-n jayor-ala dioten
Jauregi-c egiņ zubena,
Neurtzaldi dezu goyenecua
Aminta izen dubena;
Juaten-bazera Brasill-eraņo,
Urrestill-darren izena
Anchieta-bat arkiro dezu
Latin-cantari onena,
Bersu-gozuaz
Soņuratuaz
Birjiņa-Ama-ren omena.
Bizcaico mendi egietan da
Ibaizabal-en ondoan,
Edergarritzat sortu ziraden,
Arbolac nola campoan,
Salazar, Poza, Terreros lenen
Eta Iturriza geroan:
ŋZenbat escribu oyen ondoren
Zamacola-c du gogoan,
Guzien gala
Salzedo dala,
Nola altiste-bat coroan?
Ezca, Ega ta Arga-ibaico
Ujolde urdiņ garbiyac
Beren uretan pinta zituzten
Izcribalari argiyac;
An eran zuten Errodrigo ta
Azpilcueta aundiyac,
An Javier-ec, anche Maceda-c
Moret ta Estella-c an biyac,
Zabaldutzeco
Jakiundeco
Argi-erraņu biziyac.
Egiputzuco erriyetan da
Baitere mendi-tartian
Ara loretan letrazaliac
Nun arki diran batian
Isasti, Gaiņza, Luzuriaga;
Eta Munibeen-aldian
Agerdirade distiaduraz
Miner da Erro parian,
Eta Ochoa
Goyenecoa
Neurtitzlarien gaņian.
Baguaz-ere Prantzi alderunz
Euskaldun-anai artera
Donibanen da Ziburu-n egiņ
Oyarzabal-en galdera;
Ichasgizonac argana datoz
icasbideac artzera;
Oyenart-gana Mauleon-guac
Auzi contubac kentzera;
Eta letretan
Bayona-aldetan
Darrigol-ec du bandera.
II- EUSKALDUNAC EUSKARAZ.
Alde ayetan euskera-gozo
Anziņacoan Ązeņ ongi
Jaun Echepare ta Lizarragac
Jardun oi zuten! Ta obeki
Oyez-gaiņ-ere Axular jaunac
Esan-giroa badaki:
Bere liburu Geroco-gero-c
Mintzo dalaco aņ-galaiki,
Du merezia
Ezarritzia
Urre-zillarrez ederki.
Ango-bereac agiri dira
Euskar-izcunde jario
Apaiz-Larregi, Baratziarte
Haraneder, da Churio.
Zenbat-neurtitza ezti-gozoa
Hirribarren-i dario!
Ta Goyeteche-c ipui onetan
Bost gauza pollit badio;
Azco utziric
Emen isillic
Bizi diranac oaindio.
Bazterrecheac Bizcai-izkeran
Neurte zaintsuben soņura
Jesucristo-ren oņaze miņac
Azaltzen ditu mundura;
Liburuz da itzez eracas-dute
Cristauen lege ta oitura
Astarloa ta Prai Bartolomé-c
Miragarrizco modura,
Dagola loran
Aņibarro-gan
Lora-sorta-ren ichura.
Markiņa-aldeco pozgarri dira
Iru Moguel-en izenac,
Izketa-giro berezienez
Bizcaian diran onenac;
Oņordecoac jarrai diela
Beste bi gizon goyenac,
Uriarte ta Azcue jauna
Euskera-zale piņenac,
Batac itz-larriz,
Besteac neurriz,
Izcribalari leenenac.
M
endiburu-ren izcunde goiac
Zizeron-gisa jaikiric,
Arriturican euskal-arraza.
Beragana du jurriric:
Gero Ubillos da Agirre-rekin
Dago Fedean biziric;
Oyen izpide bicaņ leenenac
ŋNola ez izan eztiric?
Ta Iztuetac
Dacan izketac
Nola ega du aiņ goiric?
Iracur-zazu Lardizabal-ec
Daucan leuntasun aundiya,
Iturriaga-c neurtu zituben
Ipai ederren graziya,
Iparragirreen zorzicoetan
Euskalerrico biziya,
Icus-dezazun Euskera dala
Izcunde gala nausiya,
Espaņa-n lenen
Ziran biztanleen
Artean Jaunac jarriya.
Baņan begira guzien-gaņez
Larramendi-ren copeta:
Arena Euskeraz, arena erderaz
Pare-gabeco izketa:
Euskaldun gauzen etsai diranac
Daude kiscal da erreta,
Aren arrazoi zuzen bortitzen
Contra eziņic, aseta:
Bere izenez
Bera aomenez
Dauzca mundubac beteta.
