Ama Donzella Begoña-koari euskara-kantia
Arana, Jose Ignazio
Agur, Birjiña Begoña-kua,
Zeru ta Lurren Euskisa,
Euskaldun-danen Ama maitia,
Españetarren Argisa!
Zu kantetako,
Zu goretako
Emon-eidazu grazisa.
Artagan-azpi eder onetan
Egicho gaña zan ona,
Zure jargoisa imiñiteko,
Ta ara iganteko gizona:
Bi albo-erri,
Guzisak korri,
Ta igan bezate Mallona.
Atozte, atozte, Euskaldun onak
Atozte, kristau edozeiñ,
Begoña alderunz, lanak utzirik,
Egaka-legez nozik beiñ,
Eliz-goisena
Birjiñarena
Erregu-malkoz ereiñ.
Dala ichasuan, dala lurrian,
Larri irriskuak badira,
Laguntza-eske Birjiña-gana
Begoña-aldera begira;
Noiz-nai ta errez
Bere bitartez
Milla mirari eiñ dira.
Ara an mendisa Saranteskua,
Bere tontorrak goiturik;
Bere oñetan ichas-ujolak
Dabiltz pitzetan lerturik;
Achetan zorrotz
Dunbaka ta orroz,
Ontzi gaisua zartaurik.
Ontzi-gaisoan dabiltz gizonak
Batian zerunz-goora,
Beste batian irrist ta labaiñ
Urezko leiza zulora:
Estuasunez
Larritasunez,
Birjiña dabe gogora.
Eriotzaren atzamarretan
Esaten dabe: «Birjiña!
»¡Ama Birjiña Begoñakua!
»Zeure albuan bagiña!...
»Gu libretako,
»Gu salbetako
»Orainche dozu sasoiña.
»Salba gaitzatzuz, salba gaitzatzuz,
»¡Euskaldun Ichas-Izarra!
»Gorde gaitzatzuz, Ama Maitia,
»Begira geure biarra,
»Isuri-artian
»Zeure Elisian
»Pozezko malko-negarra.»
Olango erregu bero beruak,
Galerna dala zutitu,
Euskal-erriak ichasuetan
Birjiña-ganonz eiñ ditu,
Kosta oisetan
Da Ameriketan:
Ta Amak deutsee aditu.
¡O, zeiñ ichaso okerragua
Dagon orruaz lurrian!
¡Millaka-arima bere osiñetan
Beti iriñchi-naisian!
Suba ta garra
Ta diadarra
¿Ez dozu ikusten aurrian?
Leiza-biribill Sarantes-kotik,
Da urten amorratuba
Sugez, ziraunez, garrez josisa
Luzbel dongien-buruba,
Griña-gorrisaz
Gaiztakerisaz
Goibeldu nairik munduba.
Begira zelan Jaun Ibarra-ren
Burdiñ-olian labatik
Bola-goritu asko datozan
Su-ta chingarrak botarik:
Sugar geisago
Ta gorisago
Purrustatzen dau aotik.
Nola Paris-en, ala Londres-en
Milloi-ka dauzkan lagunak,
Begoña alderunz ekarri dituz
Bere antzeko zaldunak,
Jende galduak,
Etsai gaiztuak,
Okerrerako gardunak.
Atzamar-baltzaz arrapau dituz
Achuri eta Montaño;
Diruba dala, jokuba dala,
Beretua dau Triano,
Berdekerisak,
Ordikerisak,
jargoitu dituz araño.
Urrun-ontzisak, burni-bideak,
Danak dauzkala beriak,
Diru-kutsubaz alde-danetan
Engañau dituz jendiak;
Diño; «¡aurrera!
»Geu asko gera,
»Nere inpernutar anayak.
»Eruan zeuek neure irakasi
»Makur gogorrak munduba,
»Geure aginduak, gure paperak
»Kristauak diren lekura;
»Birau gorrisak
»Ta oñaztarrisak
»Bota gorrotoz Zerura.»
Ta orra Billbo-tik Somorrostro-ra
Orra ichaso barrisa;
Gaiztakerizko ujol-artian
Dabill jendien erdisa...
Libra-itzatzuz,
Gorde itzatzuz,
¡Andra Birjiña Marisa!
¿Ekusten-dozu su-leizetarra
Zelan dabillen sututa,
Ondatu nairik Eleisa dana
Bere jendiak batuta,
Geure Burua,
Aita Santua
Presondegisan sartuta?
Gomuta zaitez, Ama Donzella,
Zelan gerau zan lertuba
Zeure oiñpian beti-betiko
Deabru zarraren buruba.
Fede argisa,
Garbi-garbisa
Azaldu bedi goituba.
Sinismen ori Jainko amorez
Distiadura-betian,
Or-agiri da uztargisa-lez
Begoña Elisa gañian.
Kristau bagara,
Begirau ara
Danok salbatu gaitian.
Mundu gaiztoko ichasoetan
Ez izateko galdua,
Birjiña-Amaren mantupia da
Salbaziñoko portua;
Au da maitia,
Zeruko atia,
Aingeruz inguratua.
Zeruko-izarrak bordetan-daben
Zeure mantupe-gozuan,
Gorde gaitzatzuz, gorde bai, Ama,
Bizi geranok munduan,
Zeugaz-batian
Jantzi artian
Koroi-on-bana Zeruan.