Urbietako Juan ernaniarra

Otaegi, Klaudio

 Arranoa jaio zan

 Egaan ibiltzeko;

 Eguzkia munduan

 Argi egiteko;

 Euskalduna berriz ¡ai!

 Gudatzeko beti.

 ¡Zenbat odol isuri

 Ez dut bazterretan,

 Aitorren Lege zarrak

 Garbi gorde naian!

 Erromaren almenak,

 Tiberri galdetu

 Nola zuen Lartaunen

 Dardarak garaitu.

 Itsas naasiak baldin

 Izketan baleki,

 Zer ziran euskaldunak

 Luke esango noski,

 Atzerria etortzen

 Zanean kentzera,

 Gaitzikabeko oiturak

 Eta izkuntz ederra...!

 Begi onez alkarri

 Eziñ begirarik,

 Bi gizon arkitutzen

 Ziran antziñetik.

 Bata zan Karlos era

 Bestea Franzisko,

 Burrukatzen ziranak

 Alkarrekin maisko.

 Pabiako zelaiak

 Zituzten berezi,

 Erabakitzeko zeiñ

 Ote zan nagusi.

 Zelai ugari aek

 Urruñ egonarren,

 Nola zan perillean

 Dierria arkitzen

 Euskaldun terzioak,

 Beti bezelase,

 Iji ujuka ziran

 Joan ara ere.

 Oetan arkitzen zan

 Galai bat galanta,

 Izendatutzen zana

 Juan Urbieta.

 Jatorriz zan umilla,

 Biotzez aundia;

 Alaia arpegiz eta

 Buruz ez makia.

 Leiala ta prestua

 Bere eginbidetan,

 Parekorik etzuen

 Lagun guzietan.

 Iñork etzuen aren

 Ingurumarian

 Bildurrikan sentitzen

 Etsaien aurrian;

 Zeren oju egiñaz

 ¡Aurrera mutillak!

 Porrokatzen zituen

 Lerro sendoenak.

 Malla, zinta, burnisar...

 Sariakgatikan;

 Etzuen burrukatzen

 Sekula, baizikan;

 Goralchatzengatik

 Bere dierria,

 Batezere, maitatzen

 Zuen sorterria.

 Ikus zituenean

 Errege, prantzesak

 Aldamenean illik

 Lagunik obenak;

 Batalloi ugarriak

 Sakabanatuak,

 Lajatuaz banderak

 Oso zatituak;

 Buruzagiak preso,

 Mutillak itsuri,

 Egin gabetanikan

 Kasorik iñori;

 Aunditua etsaia

 Garailari non nai,

 Irrintzi eta algarak

 Egiñaz ¡ja ja jai!

 Eritua zaldia,

 Bridak urraturik,

 Nora zijoan ere

 Etzekielarik;

 Konsuelorik eziñ

 Billaturik iñon,

 Gibel gibeleraño

 Esproiak sar zion;

 Eta eriotzaren

 Billa egaa zuen,

 Esanaz bere baitan:

 «Illaz ill gaitezen.»

 Begi zorrotzarekin

 Zegoen begira

 Galai ernaniarra,

 Alde danetara.

 Irudi galanteko

 Zaldun bat aurrean,

 Agertu zitzakion

 Aiñ ustekabean,

 Non alcharik istoka

 Bere bereala,

 Esan zion: -gelditu

 Bedi, nor nai dala.-

 -Ill nazak, ill, ojuka

 Mintza zitzakion;

 Ez dezakeat gaurtik

 Onik izan iñon.-

 -¡O Errege azkarra!

 Ez det nik illko, ez;

 Siñis beza, esaten

 Diodala ziñez.

 Lotsa aundia izango

 Litzake neretzat

 Baldiñ illko banuke

 Gizon garaitu bat.

 Ez ninduke artuko

 Amachok echean,

 Billaukeri bat egin

 Dedala aditzean.

 Note jaioterri chit

 Leial ta prestuak,

 Botatuko lituzke

 Nere gaiñ birauak;

 Eta nere animak,

 Kezkaz beterikan,

 Ez luke arkituko

 Iñon pakerikan.

 Egiñ bezait ainbeste,

 Bekar ezpat ori;

 Ez bezaiela izan

 Bildurrik ezeri,

 Zeren iñork izango

 Bala ausartarik,

 Egiteko gaitzika

 Edo charkeririk,

 Nere biziarekin

 Diot eranzuten,

 Kenduko niokela

 Gogoa bertanchen.-

 Gelditurik Juanen

 Mendean Errege,

 Begirun aundirekin,

 Naigaberik bage,

 Agientariengana

 Zuen presentatu,

 Ziolarik:-Jaun azkar

 Au det preso artu.-

 Eranzun zion onek

 Abian Juani;

 Galai gazte aiñ alai

 Eta pizkorrari:

 -Milla esker dizkiat

 Ematen benetan;

 ¿Nai dek zerbait irichi

 Orain nigandikan?-

 -Jauna, libra dezala

 Nere kapitana,

 Ugo Monkadakoa,

 Izena duena.-

 -Eta ¿ez didak beste

 Zerbait eskatutzen?-

 -Ez, Jauna, ez det beste

 Premirik sentitzen.-

 Ordurikan Franzisko

 Lendabizikoak

 Zituen maite gure

 Ibar ta Fueroak;

 Eta gure aitonak

 Esanik dakigu,

 Etzuela sekula

 Eginde au aztu.

 Karlos Enperadorak

 Zuenean jakiñ

 Nola Juanek zuen

 Bizarri au egiñ;

 Izan zezan jornada

 Onen oroipena

 Eskutarma bat zion

 Eman; eta ona:

 Irudi du "errio

 Baten urbillean

 Zelai zabal berde bat,

 Era ederrean;

 Zaldi erdi zuri, bat,

 Zegaren pechuan

 Lislora koroiakin,

 Egoki daguan;

 Bridak lurrean, eta,

 Besoa armatua,

 Duelarik eskuan

 Istoka alchatua."