Maizter baten ateraldiak

Otaegui, Claudio de

 Nagusi batek jaiera aundia

 Zuen nekazaritzara ,

 Eta erruki egiazkoa

 Bere bodarietara

 Batean irten zuen echetik

 Bazterrak ikusitzera

 Eta maizterrak arrenkurarik

 Ote zuten jakitera.

 Oraindik etzan asko inilli

 Bere lagun on batekin,

 Eta ona non ikusten duen

 Pena eta tristurakin

 Arto-gariak bear zutela

 Izan gaitzen bat berekin ,

 Bada josiak zegozten oso

 Momorro chikichoakin.

 Arto landare bati begira

 Arriturikan zegoen,

 Gaitzete ura ikasi naian

 Nondikan sortu ote zen

 ¿Zer esperanza izango dute

 Bordari gaisoak aurten,

 -Zion-berekin zijoanari,

 Ikusirik uzta galtzen?

 Itzbide ontan zijoaztela

 Arkitu zuten lanean

 Nekazari bat, jaun onek zuen

 Bordaren aldamenean

 Askotan nola mintza oi ziran

 Soro-zelaien gañean,

 Miñez zegoen landarechoa

 Paratu zion aurrean.

 Esanaz:-¡zenbat etsai ez ote

 Dituzte nekazariak!

 -Ala da, jauna; asko dirade

 Baserritarren etsaiak;

 Baña ez dakit asma lezaken

 Berorren jakinduriak,

 Momorrorikan gaiztoena zeiñ

 Ote duen bordariak.

 Aen ustean ari zalako

 Langille ura benetan,

 Biek aurrez aur kontuz berari

 Begira gelditu ziran,

 Jakin naiean, egiaz zoiñ ar

 Edo arbiska ote zan

 Kaltetsuena ogizelai ta

 Artosoro ederretan.

 Nola ezpaita mutill motela

 Emengo baserritarra,

 Igarri zion ariñ iretsi

 Zutela pildoratzarra;

 Eta erachi zion:-nola nik

 Beti izandu dedan charra ,

 Momorrorikan gaiztoena da

 Nagusia; jaunak, erra.

 Parre-algara isur erazi

 Zien ateraldi onek,

 Ezpaitu errez politagorik

 Asmatuko beste batek:

 Maizter ernea pozez zegoen

 Musirik parrez aek,

 Naiz berebaitan pensatu (beintzat

 Ziri ederra or ditek.)

 Baña ez beza uste dirala

 Nagusi denak berdiñak

 Ezagututzen ditut prestuak

 Bai eta ere zekenak,

 ¿Nai dit aditu zenbat klasetan

 Litezkean sartu denak?

 -Bai, egiazki;-ona bada.emen

 Nere ustean diranak.

 "Lendabiziko klasean dauden

 Momorrorik aundienak ,

 Dira comentu santu aetan

 Bakardadean daudenak:

 Aek dirade maizterrarentzat.

 Nagusirik oberenak,

 Zeren baterez ditu poztetzen

 Mundu ontako ondasunak."

 "Bigarrenean daudenak dira

 Ez dakitenak zer duten;,

 Arako Marques, Conde ta beste

 Aundimandiak or emen

 Dabiltzan aek, Paria, Londres ta

 Beste tokitan gastatzen:

 Ez dira oek beren denboran

 Bordarietaz oroitzen."

 "Klase onetan sar litezkean

 Modukuak era dira,

 Eleiz, Batzarre, Arroztegi ta

 Nagusi zarrak gañera

 Egin lezake onelakoen

 Maizterrak lana gustora,

 Zeren bazterrik onena dauka

 Ezerez baten aldera."

 "Irugarrengo klasean daude

 Beorien gisakoak,

 Eskola aundiren bidez errian

 Buru diraden jaunchoak

 Nola ez diran maiz ikustera

 Juaten zelai ta soroak,

 Genezakean esan dirala

 Gaitz gabeko momorroak."

 "Laugarrenean daude, egiaz,

 Nagusirikan charrenak,

 Eta dirade igaz morroi ta

 Aurten nagusi daudenak

 Oriek dira momorro chiki

 Orien antza dutenak,

 ¡Erruki ditut orrelakoren

 Mendean bizi diranak!"

 "Ez nezake esan" nai izan arren

 Oen alde gauza onik,

 Zeren dagozten orrelakoren

 Maizterrak eziñ bizirik;

 Beñere ez dute pitar piskacho

 Bat egiteko modurik,

 Eta zenbatek ez eta ere

 Urte erdirako artorik."

 "Ona esanik, nagusi jauna,

 Garbi nere iritziak,

 Etzait ajola izandu arren

 Zenbatentzako gaziak:

 Gure aitonak esan oi zuen,

 -Zura bereko ziriak,

 Zirala gure artetik sortzen

 Diran nagusi guziak."