Larramendi-ri. Ikustera bat

Echegaray, Karmelo

 Gabak zabaltzen zuen lurrean

 Bere mantua;

 Mendarteetatik goratutzen zan

 Arrats-lañua;

 Bere kabira, lotara joaten

 Zan chorichua;

 Gelditutzen zan isill-isillik

 Sortitz osua.

 Gau ederra zan: udaberriko

 Gau osgarbiya;

 Izar ederrez jantzirik zegoen

 Zeru guztiya;

 Eta sartaize  bigunchoaren

 Surmur eztiya

 Sentitutzen zan, mugirik lore

 Jayo-berriya.

 Isillik pill-pill egiten zuten

 Iturchuloak;

 Isill isillik mugitzen ziran

 Zuait-ostoak;

 Isill-isillik, oro bat zeuden

 Chara-basoak:

 ¡Gauza guztiyak zeuden iñolaz,

 Arturik loak!

 Baña bat baten, arrats-lañoak

 Urraturikan,

 Izar sutsuen distiadura

 Mendeturikan,

 Argitasun bat gora irten zan

 Andoaindikan,

 Buruntzapean dagoen ibar

 Ederretikan.

 Ura zan Aita Larramendiren

 Itzal argiya,

 Zijoalarik egaan, artzera

 Bere sariya,

 Bere lan eta birtuteakin

 Irabaziya,

 Lurrean izan zituen penen

 Ordaingarriya.

 ¡Nola zijoan tokarte danak

 Igarorikan,

 Argi-iturriyak zerraizkiola

 Kopetatikan,

 Eguzkiyaren eran dizdizak

 Zabaldurikan,

 Begiratutzen zuten guztiyak

 Itsuturikan!

 Lilluraturik gelditu ziran

 Nere begiyak,

 Ikusitzean Larramendiren

 Dizdiz biziyak:

 Eta banindu bezela bota

 Chimist sutiyak

 Lurra jo nuen, galdurik indar

 Guzti-guztiyak.

 Laster gañean sentitu nuen

 Aize gozoa;

 Zirudiyena Paradisuan

 Sortutakoa.

 ¡Añ zan likurta miragarrizkoz

 Beretakoa!

 ¡Ainbat indartu zidan arima

 Triste gaisoa!

 Eta beragaz; alaiturikan

 Adimentua,

 Zeruronz jaso nuen berriro

 Nere burua,

 Begiratzeko, len Larramendi

 Zegon lekua,

 Non bera nuen ikusi, lañoz

 Inguratua.

 Orduan bai zan ezagututzen

 Zure gloriya,

 Zuk irabazi zenduen omen

 Ezillgarriya:

 Orduan ¡bai! zan ikusten ongi

 Zerala aundiya,

 Zerala, benaz, Zeru-goiyetan

 Izar argiya.

 ¿Nork, aurkez, dio begiratutzen

 Eguzkiyari,

 Izar guztiyen nagusi eta

 Erregeari?...

 Doi au, bakarrik eman zitzayon

 Arranoari,

 Goyan kabiya duen egazti

 Goiantiyari.

 ¿Nola diogu begiratuko,

 Modu berean,

 Umant ezillkor argitsuari,

 Dagoenean

 Zeru goiyetan, aurkizarrezko

 Koroi-tutean,

 Baldin bagaude gu, loturikan,

 Emen lurrean?

 Orregatikan jarri zituen

 Jaun Jaungoikuak,

 Eguzkiyaren inguruetan

 Laño trinkuak:

 Orregatikan, umanten jiran

 Airge goitsuak,

 Ederki kanta zuen bezela

 Milton itsuak.

 ¡O zenbat umant ageri ziran

 Laño-tartean,

 Aita Manuel arkitzen zala

 Danen gañean,

 Nola eguzkiya izarrez-goitik

 Zeru-urdiñean,

 Nola larrosa, lore danez gañ

 Zelai batean!

 An zegon Humboldt; an Mendiburu

 An Astarloa;

 An Mogeltarrak; an Kardaberaz

 Ernanikoa:

 Danak an zeuden, doanditurik

 Euskal-mintzoa;

 Larramendi zan, baña, danetan

 Goyenekoa.

 Larramendi zan beste guztiyen

 Aitalenena;

 Larramendiren jarlekua zan

 Goyen-goyena;

 Larramendiren omon-sariya

 Zurgarriyena;

 Berak eskuan zedukan luma

 Danik onena.

 Larramendiri zioten danak

 Jartzen koroa,

 Beti-lorakin aingeruchoak

 Egintakoa:

 Larramendiri kantatzen danak

 Kanta gozoa,

 Esanaz bera zala guztiyen

 Gañ-gañekoa.

 Etorri ziran Zeruetatik

 Aingeruchoak,

 Kantatzen dokant miragarriyak

 Otseztizkoak;

 Guztiyak jotzen zituztelarik

 Arpa gozoak

 Eta-zutela dana lurrintzen

 Beren egoak.

 Ta Larramendi guztiyen buru

 Zutelarikan,

 Igarotzean, lañoak argiz

 Apaindurikan,

 Joan ziran danak Paradisura,

 Kantaturikan,

 ¡Eta ni beean gelditu nitzan,

 Gogaldurikan!