Urtarrillaren 1eko hasarreaz!
Borda, Itxaro
Nola oiloen inguru hortan
beroki dauden xitoak,
Euskarak hala, kultura mailan,
baditu bere mitoak:
Poetak eta bertsolariak
dira barnean itoak,
Euskal Herriko «argi» ederrak
ditugu arras pitoak!
Ni orain nago nardaturikan
bihotzean dut haserre.
Beharko ditut kartzeletako
horma ilun hotzak erre.
Borroka honek egia erran
ez nau lotsatzen batere:
Galtzea segur dutala dakit,
baina denak dira nere!
Hitzaren dohain paregabea
daukatelakoz ahoan,
Ikasi dute zuzenki haiek
solasa nola badoan,
Atseginekin bizitzen dira
ohorearen lanoan:
Haier barkatu, haier milesker
diot euskara sanoan...
Batzuetan bai, urtats gauetan
etortzen zerait kexua,
Zergatikan guk merezi dugun
handikien mexprexua:
Poesi lana goresten dute
gero gordinki sexua
Farisau hauek errez onartzen
dutela konpromexua...
Aritzen dira nondik jalgiko
zaioten fama kilikan,
Boterearen jaun debalderi
denak ipurdi milikan:
Idazten guti, mintzatzen asko
ezin daude ixilikan,
Euskaldun trastu herrestak nahi
lituzketela hilikan...
Euskal kultural mundua dugu
aspaldi emana santu,
Okaztagarri diren guzier
molda ditzagun bi kantu:
Igelak ere behin batean
urguluz baitziren kantu,
Ez da komeni egitea gaur
deusentzat hainbat espantu!
Batasunaren mito urrunen
zorabiak ditu hartu
«Euskara hauxe salbatzekotan
gaitezen denak elkartu!»
Arrazoin hotza, denbora deno,
behar genuke onhartu:
Gizon horiek segitu eta
gara oro tranpan sartu...
Hemen idazten jarraikitzeko
ez daukat beti indarrik
Nehork ez baitu ele berorik,
nehork ez du irrifarrik,
Askoren gostu gure larrean
ez da aurkitzen naharrik:
Madarikatzen dutan herrian
senditzen naiz hain bakarrik...
Asea nago denak serio
direlakoan ibiltzen
Beren burua laudatzen dute,
guti eman asko biltzen;
Ez ote dute argi ikusten
herria dela ixiltzen,
Harreman hotzek errez emeki
euskara dutela hiltzen?
Sortuak gara botere hoien
kate pizuak hausteko,
Eskaini nahi diguten xendra
hira laidoz erlausteko,
Iretsi gogo gaituzten otso
beltzen deiak eralusteko,
Gero hilhotzak bihurtu eta
infernuraino hausteko...