Amaiera bako ama

Etxean zain inor ez duten asko biltzen dira gure klubera astegun buruzurietan. Bakarrik etortzen dira eta orduak ematen dituzte barraren ertzetatik hasi eta garagardo upelen pareraino bakarrizketa suharretan eztabaidan. Nik gaiaren araberako musika jartzen diet. Izarrik egiten dituzte amets horien soinu-bandak dira askorentzat. Jazza zein bluesa jartzen diedanean neoizko argiak, lanbroa lako kea eta azal beltzeko emakume kantariak edo saxofoi-jole heroinomanoak irudikatzen dituzte. Flamenkoa jarri eta txalo egiten dute. Bihotz taupaden erritmora ondutako txaloak izaten dira eta, orduan, lanturuka berba egiten duten pertsonaiak asmatzen dituzte. Astor Piazzola entzutean zutabe, erratz eta arropa esekitzekoetara estutu eta negarrari eutsi ezinik dantzatzen dira. Badago ostegunero Xiberuako herri kanta hau eskatzen didanik ere:

Bedatseko lehen beroetan Orri delarik berdatzen
harrotürik artzainak dira petik gora abiatzen
beha itzazü kantan ari zure lürraren laidatzen
zuri düen amodioa ez dizüe ezabatzen

Zerutik erorita bezala daraman txapela kentzen du eta gora adi abesten du, duintasun handiz. Gero, bere amaren istorioa kontatzen hasten da.
Oso andere ederra izan omen zen bere ama eta bizitza latzekoa. Gazterik alargundu zen eta hamaika lan egin behar izan zituen haurrak ganoraz hazteko. Negu gorriak igaro zituen mendietan, ezagutu zuen Ternuako izozmendien indiferentzia, kiskali zituen hatzak burdinak zerbaiterako balio zezan.
Penaz, hori da kontatzen duen guztia. Gero, Guhaur umezurztu ginen esanaz isiltzen da. Sententzia lez esaten du eta besteok gehiago entzuteko irrikaz egoten garen arren, ez du sekula amaitzen. Amaiera bako istorioa ei da, berak hala esaten du behintzat. Amaierarik ez duen amaren istorioa.

Horrenbeste aldiz entzunagatik, oraindik ere, min ematen du. Min ematen du geurea imajinatzen dugulako, hurrekoa zaigulako.
Egunak argia ekarri eta bakarrik geratzen garenean, gauza bera aitortzen diot beti. Pozik ezagutuko nuen zuen ama. Eta berak gauza bera erantzuten dit beti. Bizi zarener ezaguturen duzu.

gotzon barandiaran