XVI

        Anna Sergeievnak bizilekutzat zeukan etxaldea malda leuneko muino soil batean zegoen; harrizko eliza hori bat zeukan hurbil, teilatua berde, zutarriak zuri eta, sarrera nagusiaren gainean, al fresco eginiko margolan bat, «Jesukristoren berpiztea» irudikatzen zuena, estilo «italiarrean». Lehen planoan bereziki nabarmentzen zen, bere ertzinguru biribilarekin, buru-oskoldun gerlari beltzaran baten irudi zabala. Elizaz harago herrixka luze bat zegoen, bi ilaratan hedaturik, hor-hemen tximiniak ageri zirela lastozko teilatuetan. Jauretxea elizaren estilo berean eraikirik zegoen, gure herrian Alexandrotarra deritzoten estilo horretan alegia; hura ere horiz margoturik zegoen, eta teilatu berdea zuen, eta zutarri zuriak, eta aurrealde armarriduna. Odintsov zenak ezin jasan zezakeen ezein berritasun alferrikako eta berezkorik, berak esaten zuen bezala, eta haren oniritziarekin altxatu zituen probintziako arkitektoak bi eraikinak. Lorategi zaharreko zuhaitz ilunek bi aldetatik biltzen zuten etxea; izei adar-motzez osaturiko ibilbide batek sarreraraino zeraman.

        Libreaz jantziriko bi mirabe lerdenek egin zieten harrera gure bi adiskideei etxeko atarian; haietako bat lasterka joan zen otseinburuaren bila. Otseinburua, frak beltz batez jantziriko gizaseme lodia bera, berehala agertu zen, eta tapizez estaliriko zurubi batean gora gidatu zituen gela berezi bateraino, non jadanik antolatuak baitzituzten bi ohe eta norberaren garbiketarako beharrezkoak diren zer guztiak. Nabaria zen ordena zela nagusi etxe hartan: txukun zegoen dena, eta halako urrin gozo bat aditzen zen nonahi, ministerioetako harrera-geletan bezala.

        — Anna Sergeievnak eskatzen dizue ordu erdi barru joateko berarengana —jakinarazi zien otseinburuak—. Bitartean, ez duzue ezeren beharrik?

        — Ez, ez dugu ezeren beharrik, lagun ohoragarri hori —erantzun zuen Bazarovek—. Eskertuko genizuke kopa bana vodka ekartzea, besterik ez.

        — Zuen esanera —erantzun zuen otseinburuak, ez harridurarik gabe, eta han joan zen, botak kirriz-karraz.

        — Zeinen grand genre! —bota zuen Bazarovek—. Horrela esaten diozue zuek, ezta? Bene-benetako dukesa duk.

        — Dukesa ona, alajaina! —ihardetsi zuen Arkadik—. Ezagutu bezain azkar, bere etxera gonbidatu ditik gu bezalako aristokrata handi bi.

        — Batez ere, ni, sendagilegaia eta sendagile baten seme eta sakristau baten biloba... Ez hekien sakristau baten biloba naizela?... Speranski bezala —erantsi zuen Bazarovek, isilune laburra eginik eta ezpainak okerturik—. Dena dela, ondo mainatzen dik bere burua; oi, nola mainatzen duen bere burua andre honek! Fraka jantzi beharko dugu?

        Soinak goratu besterik ez zuen egin Arkadik... baina halako urduritasun bat sentitu zuen berak ere.

        Ordu erdi geroago, egongelara jaitsi ziren Bazarov eta Arkadi. Gela zabal eta garaia zen, luxu handi samarrez baina gustu berezirik gabe apaindua. Altzari astun garestiak ohiko ordena zorrotzaren arabera banaturik zeuden hormaren alboan, zeina zerrenda urrekarekiko paper gaztainkara batez jantzirik baitzegoen; Odintsov zenak Moskutik ekarrarazi zuen horma-paper hura, adiskide eta merkataritza-artekari zuen ardo-saltzaile baten bitartez. Erdiko dibanaren gainean, gizon guri ilehori baten potreta zegoen esekirik, eta bazirudien gogo gaiztoz begiratzen ziela gonbidatuei. «Inondik ere, bera duk —xuxurlatu zion Bazarovek Arkadiri, eta, sudurra zimurturik, gaineratu—: Hanka egingo dugu?» Baina une horretantxe etxekoandrea sartu zen gelan. Artilezko soineko arin batez jantzirik zegoen; ileak, belarrien aztean leun orrazturik baitzeukan, dontzeila-itxura ematen zion haren aurpegi garbi eta samurrari.

        — Estimatzen dizuet zeuen hitza bete izana —hasi zen—. Gera zaitezte denboraldi batez hemen: ez zaizue damutuko, benetan. Ahizpa aurkeztuko dizuet; ondo jotzen du pianoa. Zuri, mesié Bazarov, bost axola horrek; baina zuk, mesié Kirsanov, gogoko bide duzu musika. Ahizpaz gain, izeba zahar bat ere bizi da hemen nirekin, eta auzolagun bat kartetan jokatzera etortzen da noizean behin: hori da gure gizarte guztia. Baina eser gaitezen.

        Odintsovak berebiziko argitasunez egin zuen hitzaldi labur hori, buruz ikasi balu bezala; gero, Arkadirenganantz jiratu zen. Kontua zen Arkadiren amak haren ama ezagutu zuela bere garaian, eta, are gehiago, Nikolai Petrovitxekiko maitasun-gorabeheren ezagukide izan zuela. Arkadi kartsuki hitz egiten hasi zen ama zenari buruz; Bazarovek, bitartean, albumak miratzeari ekin zion. «Zeinen otzan bihurtu naizen», zioen bere artean.

        Lepoko urdineko erbi-zakur eder bat lasterka sartu zen egongelan, lurra zapaltzean azazkalekin zarata ateraz, eta haren atzetik, berriz, hemezortzi urte inguruko neska bat. Ilebeltza eta beltzarana zen, aurpegi bete samarra baina atsegina zuen, eta begi txiki ilunak. Lorez beteriko saski bat zeukan eskuetan.

        — Hona hemen nire Katia —esan zuen Odintsovak, buruaren mugimendu batez neska seinalatuz.

        Katia, buru-makurtu arina egin, ahizparen aldamenean eseri, eta loreak antolatzen hasi zen. Erbi-zakurra, zeinari Fifi baitzeritzon, txandaka hurbildu zen bi gonbidatuengana, buztanari eraginez, eta eskuak ukitu zizkien bere sudur hotzarekin.

        — Zeuk bildu dituzu lore horiek guztiak? —galdetu zion Odintsovak Katiari.

        — Bai, neuk —erantzun zuen Katiak.

        — Eta izeba, tea hartzera etorriko da?

        — Bai, etorriko da.

        Mintzatzean, oso irribarre polita egiten zuen Katiak, herabe eta xaloa, eta behetik gora begiratzen zuen halako zorroztasun jostagarri batez. Artean gaztea eta heldugabea zuen dena: ahotsa, aurpegi osoa biltzen zion biloa, esku arrosakoloreak eta ahurretako biribilki zurixkak, sorbalda doi bat estua...

        Etengabe lotsagorritzen zen eta bizkor hartzen zuen arnasa.

        Bazarovenganantz jiratu zen Odintsova.

        — Adeitasunarengatik soilik zaude hor irudiak ikusten, Jevgeni Vasilitx —hasi zen—. Hori ez zaizu interesatzen. Hurbil zaitez guregana eta eztabaida gaitezen honetaz edo hartaz.

        Hurbildu zen Bazarov.

        — Zertaz hitz egingo dugu? —galdetu zuen.

        — Zuk nahi duzunaz. Aldez aurretik jakinarazten dizut ikaragarria naizela eztabaidatzeko orduan.

        — Zu?

        — Ni. Badirudi harrigarri zaizula hori. Zergatik?

        — Bada, orain arte ikusi dudanaren arabera, lasaia eta hotza zarelako, eta eztabaidatzeko sutsua izan beharra dago.

        — Eta nolatan jakin duzu, hain denbora laburrean, nolakoa naizen? Lehenik, urduria eta tematsua naiz, galdeiozu, bestela, Katiari; eta, bigarrenik, oso erraz berotzen naiz.

        So egin zion Bazarovek Anna Sergeievnari.

        — Baliteke; zuk hobeto jakingo duzu hori. Eztabaida nahi duzu, beraz. Has gaitezen, bada. Lehentxeago Suitza Saxoiko ikuspegiak miratzen ari nintzen albumean, eta zuk ohartarazi didazu ezinezkoa dela niri hori interesatzea. Arte-sentimenik ez dudala uste duzulako esan duzu hori, eta, izan ere, ez dut halakorik; baina litekeena da irudi horiei interesgarri iriztea geologiaren ikuspuntutik, mendien formazioaren ikuspuntutik, esaterako.

        — Barkatu, baina, geologo gisa, lehenago joko zenuke liburuetara, horri buruzko obra berezietara alegia, marrazkietara baino.

        — Marrazki batek argi eta garbi erakusten dit liburu batean hamar orrialdetan azaldurik datorrena.

        Isilik geratu zen Anna Sergeievna.

        — Beraz, arte-sentimenik batere ere ez duzu? —esan zuen, ukondoak mahai gainean bermaturik, eta mugimendu horrek berak Bazarovengana hurbildu zion aurpegia—. Nola moldatzen zara hori gabe?

        — Eta zertarako behar dut?

        — Bada, gutxienez, jendea ezagutzen eta aztertzen jakiteko.

        Irribarre txikia egin zuen Bazarovek.

        — Lehenik, bizitzaren esperientzia dago horretarako, eta bigarrenik, jakinarazi behar dizut ez duela merezi gizakiak banaka aztertzea. Gizabanako guztiak elkarren antzekoak dira hala gorputzez nola arimaz; gutariko bakoitzaren barruan, berdin eraturik daude burmuina, barea, bihotza eta birikak; eta tasun moralak deritzeten horiek ere berdinak dira guztiongan: aldaera txikiek ez dute inolako garrantzirik. Aski da giza ale bakar bat aztertzea, gainerako guztiak nolakoak diren jakiteko. Gizabanakoak basoko zuhaitzak bezalakoak dira; ez dago botanikaririk urki-ale guztiak banan-banan aztertuko lituzkeenik.

        Katiak, inolako presarik gabe loreak banan-banan hautatzen ari baitzen, harriduraz jaso zituen begiak Bazarovenganantz, eta, haren begirada bizkor eta arduragabearekin topo eginik, belarrietaraino gorritu zen. Anna Sergeievna ezezka ari zen buruaz.

        — Basoko zuhaitzak —errepikatu zuen—. Beraz, zure iritziz, ez dago inolako alderik pertsona ergelen eta argien artean, gizaki onen eta gaiztoen artean?

        — Ez, badago alderik, gaixoaren eta osasundunaren artean bezalaxe. Hetikak jota dagoenaren birikak eta gureak ez daude egoera berean, nahiz eta hala harenak nola gureak antzera eratuak diren. Gutxi gorabehera, badakigu nondik datozen gorputzeko gaitzak; gaixotasun moralak, berriz, heziketa txarretik datoz, txikitatik jendearen buruan sartzen dituzten hutsalkeria guztietatik; hitz batean, gizartearen antolamendu okerretik. Konpondu gizartea, eta ez da gaixotasunik izango.

        Halako moldez esan zuen Bazarovek hori guztia, ezen bai baitzirudien aldi berean honela zioela bere kolkorako: «Ez dit axolarik sinesten didazun ala ez!». Astiro laztantzen zituen belarrondoko bizarrak bere hatz luzeekin, eta begiak, berriz, bazterrik bazter zebilzkion.

        — Eta, zure ustez —esan zuen Anna Sergeievnak—, gizartea konpontzen denean, ez da izango ez ergelik eta ez gaiztorik?

        — Behinik behin, zuzen antolaturiko gizarte batean axola gutxiko kontua izango da gizabanakoa ergela edo argia, ona edo gaiztoa den.

        — Bai, ulertzen dut; bare bakarra izango dute denek.

        — Halaxe da, andrea.

        Arkadirenganantz jiratu zen Odintsova.

        — Eta zuk zer uste duzu, Arkadi Nikolaievitx?

        — Bat nator Jevgenirekin —erantzun zuen.

        Begi-ertzetik begiratu zion Katiak.

        — Harritzen nauzue, jaunok —esan zuen Odintsovak—, baina geroko utzi beharko dugu gure eztabaida hau. Orain, entzuten dudanez, tea hartzera dator izeba; erruki gaitezen haren belarriez.

        Anna Sergeievnaren izeba —Kh*** printzesa, alegia— argala zen eta txikia, ukabil estu bilduaren antzekoa zuen aurpegia, eta haren begi doilorrek ez zuten zirkinik ere egiten ileorde zuriaren azpian. Egongelan sartu eta, gonbidatuei buru-makurtu arina eginik, hortxe amildu zen belusezko besaulki zabal batean, zeinean, berak izan ezik, inork ez baitzuen esertzeko eskubiderik. Katiak aulkitxo bat ipini zion oinen azpian; atsoak ez zion eskerrik eman, begiratu ere ez zion egin, gorputz erkina ia osorik biltzen zion sorbalda-oihal horiaren azpian besoak mugitu besterik ez zuen egin. Printzesak gogoko zuen kolore horia: xingola horiminez apaindurik zeukan burukoa.

        — Zer moduz lo egin duzu, izeba? —galdetu zion Odintsovak, ahotsa goraturik.

        — Berriro hemen dabil zakur hau —murduskatu zuen, erantzun gisa, atso zaharrak, eta, ikusirik Fifik bi urrats zalantzati eginak zituela berarenganantz, oihuka esan zuen—: Alde! Alde!

        Katiak, Fifiri deitu, eta atea ireki zion.

        Fifi ziztu bizian joan zen kanpora, pozik, paseatzera aterako zutelakoan, baina, ateaz bestaldean bakarrik utzi zutelarik, atzamarka eta intzirika hasi zen. Bekozko iluna jarri zuen printzesak. Katiak handik alde egiteko gogoa zuen...

        — Uste dut prest dagoela tea —esan zuen Odintsovak—. Goazen, jaunak; tea hartu nahi duzu, izeba?

        Printzesa, ezer esan gabe besaulkitik altxatu, eta lehena irten zen egongelatik. Haren atzetik abiatu ziren denak jangelara. Libreaz jantziriko mirabe gazte batek zarataka aldendu zuen mahaitik besaulki orobat berezi bat, bigungarriz estalia, non amildu baitzen printzesa. Katiak, tea zerbitzatzen hasi, eta aurrena berari eman zion kikara bat armarri bat margoturik zeukana. Atsoak eztia bota zuen bere kikarara (uste zuen tea azukrearekin hartzea txarra zela, eta garestia, nahiz eta berak ez zuen ezertarako ere sosik gastatzen), eta ustekabean galdetu zuen, ahots erlatsez:

        — Eta zer idatzi du Ivan printzeak?

        Inork ez zion erantzun. Bazarov eta Arkadi berehala konturatu ziren ez ziotela jaramonik egiten, nahiz eta, hori bai, begirune handiz tratatzen zuten beti. «Beren printze-jatorriaz harrotzeko aukera ematen dielako bakarrik jasaten ditek», pentsatu zuen Bazarovek. Tea hartu ondoren, paseatzera joatea proposatu zuen Anna Sergeievnak; baina euri lanbroa hasi zuen, eta egongelara itzuli zen talde osoa, printzesa izan ezik. Karta-jokoa atsegin zuen auzolagun hura iritsi zen orduan. Porfiri Platonitx zeritzon, gizena zen, ileurdina, oso adeitsua eta irribera, eta zizelatu-antzeko hanka laburrak zituen. Anna Sergeievnak, nagusiki Bazarovekin hitz egiten baitzuen, galdetu zion ea nahi zuen préférence izeneko karta-jokoan aritu, aspaldiko moda zaharrari jarraiki. Baiezkoa eman zion Bazarovek, esanez ezen, egunen batean herriko sendagile izango bazen, aldez aurretik prestatu behar zuela bere burua lanbide horretarako.

        — Argi ibili —ohartarazi zion Anna Sergeievnak— Porfirik eta biok aise menderatuko zaitugu. Eta zuk, Katia —erantsi zuen—, jo ezazu zerbait Arkadi Nikolaievitxentzat; berak gogoko du musika, guk bidenabar entzungo dugu.

        Katia gogoz bestera hurbildu zen pianora; eta Arkadi, musika zinez maite bazuen ere, gogoz bestera joan zen haren atzetik: iruditzen zitzaion Odintsovak bere aldamenetik bidaltzen zuela, eta, ordurako, adin horretako edozein mutil gazteri gertatuko zitzaion bezala, maitasunaren aurresentipenaren antzeko sentimendu lauso eta abailgarri bat ernea zen haren bihotzean. Katiak, pianoaren estalkia jaso, eta, Arkadiri begiratu gabe, ahapeka esan zuen:

        — Zer joko dizut?

        — Nahi duzuna —erantzun zuen Arkadik, axolagabeki.

        — Zein musika-mota duzu gogokoena? —galdetu zuen atzera Katiak, jarreraz aldatu gabe.

        — Klasikoa —erantzun zuen Arkadik, lehengo ahots-doinu berberaz.

        — Atsegin zaizu Mozart?

        — Bai, atsegin zait Mozart.

        Mozarten re bemoleko sonata-fantasia aukeratu zuen Katiak. Oso ondo jotzen zuen, baina latz eta lehor samar. Zurrun eta zuzen eseririk zegoen, begiak partituran tinko eta ezpainak gogor estuturik, eta sonataren amaiera aldera soilik piztu zitzaion aurpegia, eta ile-xerlo jare bat bekain ilunaren gainera erori zitzaion.

        Guztiz ere txunditu zuen Arkadi sonataren azken parteak, zeinean, melodia laxoaren alaitasun liluragarriaren erdian, bat-batean sortzen baita halako samintasun goibel eta ia trajiko baten soinu-erauntsia... Baina Mozarten doinuek eragiten zizkioten gogoetek ez zuten zerikusirik Katiarekin. Berari begira zegoela, pentsamendu bakarra zuen buruan: «Ederto jotzen dik andereño honek, eta ederra duk bera ere».

        Sonata amaitutakoan, Katiak, eskuak klabierretik altxatu gabe, galdetu zuen: «Aski duzu?». Arkadik esan zion ez zuela gehiago nekarazteko adorerik, eta Mozarti buruz hitz egiten hasi zen berarekin, galdetu zion ea berak hautatu zuen sonata hura ala baten batek gomendatu zion. Baina Katiak silababakarrez erantzun zion: ezkutatu egin zen, bere baitara bildu. Hori gertatzen zitzaionean, ez zen behingoan ateratzen bere baitatik; horrelakoetan, haren aurpegiak berak halako aire setatsu bat hartzen zuen, ia ergela. Ez zen lotsakorra, fidakaitza baizik, eta nolabaiteko beldurra zion ahizpari, bere hezkuntzaren arduradun baitzuen, nahiz eta hark, jakina, ez zuen beldur horren susmorik. Arkadik, azkenean, Fifiri deitu zion, gelara itzulia baitzen, eta, contenance egiteko, haren burua laztantzen hasi zen, onginahizko irribarrea aurpegian. Katiak atzera ekin zien bere loreei.

        Bazarovek, bitartean, behin eta berriro galtzen zuen, saio bat beste baten atzetik. Anna Sergeievnak maisutasunez jokatzen zuen kartetan, eta Porfiri Platonitx ere jokalari ona zen. Ez zuen diru askorik galdu Bazarovek, baina, hala ere, hori ez zitzaion batere atsegina gertatu. Afaritan, Anna Sergeievna botanikaz hitz egiten hasi zen berriro.

        — Bihar goizean, paseatzera joango gara —esan zion Bazarovi—, basalandareen berezitasunak eta latinezko izenak ikasi nahi ditut zuregandik.

        — Zertarako jakin nahi dituzu latinezko izenak? —galdetu zion Bazarovek.

        — Ordena behar da gauza guztietan —erantzun zuen.

        — Zein emakume miragarria den Anna Sergeievna! —egin zion oihu Arkadik lagunari, izendatu zieten gelan bakarrik geratu zirelarik.

        — Bai —erantzun zuen Bazarovek—, andre buruduna duk. Eta asko ikusia!

        — Zein zentzutan esan duk hori, Jevgeni Vasilitx?

        — Zentzu onean, Arkadi Nikolaievitx maitea, zentzu onean! Ziur nagok ezin hobeto gobernatzen duela bere etxaldea. Baina zoragarriena ez duk bera, ahizpa baizik.

        — Nola? Beltzarantxo hori?

        — Bai, beltzarantxo hori. Berria duk, ukigabea, izukorra, isila eta nahi duan guztia. Berak bai merezi dik arreta. Gogoak ematen dian guztia lor dezakek berarengandik; ahizpa, aldiz, zakur zaharra duk.

        Arkadik ez zion ezer erantzun Bazarovi, eta ohean sartu ziren biak, nork bere gogoetak buruan.

        Arrats hartan, bere gonbidatuengan pentsatu zuen Anna Sergeievnak ere. Gustatu zitzaion Bazarov, limurtzaile horietakoa ez zelako eta haren ideien garratzarengatik ere bai. Zerbait berria zekusan berarengan, ordu arte inorengan aurkitu ez zuen zerbait, eta jakinminez zegoen.

        Anna Sergeievna izaki bitxi samarra zen. Ez zuen inolako aurreiritzirik, ezta inolako sinesmen sendorik ere, ez zuen ezeren aurrean atzera egiten eta ez zuen jomuga zehatzik. Gauza asko ikusten zituen argi, gauza asko interesatzen zitzaizkion, eta ezerk ez zuen erabat gogobetetzen; baina, inondik ere, ez zuen erabateko gogobetetasunik nahi. Haren adimena jakinzale eta axolagabea zen aldi berean: zalantzak inoiz ez zitzaizkion ahanzturaraino ezabatzen eta inoiz ez zitzaizkion larritasuneraino hazten. Aberatsa eta burujabea izan ez balitz, beharbada, borrokari ekingo zion eta grina zer den jakingo zuen... Baina, batzuetan aspertu arren, aise bizi zen, egunez egun, presarik gabe eta oso gutxitan artegatzen zela. Inoizka, kolore atseginak pizten zitzaizkion begien aurrean, baina lasaitu egiten zen kolore haiek iraungitzen zirenean, eta ez zuen haien damurik izaten. Haren irudimena ohiko moralaren legeek onargarritzat jotzen zutenaren mugaz harago joan ohi zen; baina, horrelakoetan ere, odola lehen bezain bare ibiltzen zen haren gorputz liluragarri, lerden eta lasaian barrena. Batzuetan, bainu urrintsutik ateratzean, dena epel eta laxo, burura etortzen zitzaizkon bizitzako huskeriak, nahigabeak, nekeak eta zoritxarrak... Ustekabeko adorez betetzen zitzaion arima, asmo onez borborka jartzen zitzaion barrua; baina haizeño mehe bat sartzen zen orduan leiho erdi irekitik, eta Anna Sergeievna, goitik beheraino dardaraka, kexatu eta ia haserretu egiten zen, eta gauza bakarra nahi izaten zuen une horretan: haize zital hori berarenganaino ez iristea.

        Maitatzea lortu ez duten emakume guztiek bezala, zer edo zer irrikatzen zuen, baina ez zekien zehazki zer. Egia esan, ez zuen ezer desiratzen, dena desiratzen zuela iruditzen zitzaion arren. Nekez jasan zuen Odintsov zena (komeni zitzaiolako ezkondu zen berarekin, nahiz eta, seguraski, gizon ontzat eduki ez balu, ez zuen onartuko beraren emaztea izatea), eta isileko gorrotoa hartu zien gizonezkoei, narras, zakar, baldar eta ezinago gogaikarri baitzeritzen guzti-guztiei. Behin, atzerrian, suediar gazte bat ezagutu zuen; ederra zen, haren aurpegierak gizalegea adierazten zuen, begi urdin garbiak zituen bekoki argiaren azpian: zirrara handia eragin zion, baina horrek ez zion eragotzi Errusiara itzultzea.

        «Zein gizon bitxia den sendagile hau!», pentsatu zuen, bere ohe guztiz dotorean etzanik, farfailezko bigungarrien gainean, sedazko burusi arinaren azpian... Anna Sergeievnak luxuzaletasunaren parte txiki bat heredatu zuen aitarengandik. Oso maite izan zuen aita, bekataria baina ona baitzen, eta aitak, berriz, maitasun neurrigabea zion, adiskide gisa aritzen zen txantxetan berarekin, bere berdintzat harturik, uste osoa zuen berarengan eta aholku eskatzen zion. Oso lausoa zuen, aldiz, amaren oroitzapena.

        «Zein bitxia den sendagile hau!», errepikatu zuen bere ar-tean. Nagiak atera, irribarre egin, eta buruaren atzean ipini zituen eskuak; gero, frantsesezko eleberri txaldan baten orrialde bi gaingiroki irakurri, liburua erortzen utzi, eta lo hartu zuen, dena garbi eta hotz, izara garbi eta urrintsuen artean.

        Biharamun goizean, gosaldu bezain laster, Anna Sergeievna botanikan jardutera joan zen Bazarovekin, eta bazkaltzeko ordua jo aurretixe itzuli zen; Arkadi ez zen inora joan eta ordu bete inguru eman zuen Katiarekin. Ez zen aspertu berarekin, Katia prest agertu baitzen aurreko eguneko sonata berriz jotzeko, baina Odintsova itzuli zenean, bere aurrean ikusi zuenean, bihotza estutu zitzaion lipar batez... Nekatu-antzean zebilen lorategian; gorri zeuzkan masailak, eta begiek ohi baino argitsuago distiratzen zuten lastozko kapela biribilaren azpian. Basaloretxo baten zurtoin mehea zerabilen jirabiraka atzamar artean, lepo-oihal arina ukondoetaraino iristen zitzaion, eta bularrari itsatsirik zeramatzan kapelako xingola gris zabalak. Bazarov haren atzean zihoan, ustetsu eta arduragabe, beti bezala, baina haren aurpegiera, alaia eta are gozoa bazen ere, ez zitzaion gustatu Arkadiri. Bazarov, hortz artean «Egun on!» murduskatu, eta bere gelara joan zen, eta Odintsovak bestela bezala estutu zion eskua Arkadiri eta gelditu gabe igaro zen bera ere haren aldamenetik.

        «Egun on! —pentsatu zuen Arkadik—. Gaur ez dugu elkar ikusi?»

© Turgenev

© itzulpenarena: Jose Morales Belda