W

W* (v bikoitza) da alfabeto guztian izen kargatua duen letra bakarra, besteak monosilabikoak baitira. Latinezko alfabetoak grezierazkoaren aldean duen abantaila hau are estimagarriagoa da «pixoriambikÒw» bezalako grezierazko hitz sinple bat letraz letra ozenki eman ondoren. Hala ere, jakintsuen ustez bi alfabetoen arteko alde horrek baino eragin handiagoa izan zuen beste arrazoiren batek «Grezia zen loria»-k izandako beherakada eta «Erroma zen handitasuna»-k izandako gorakada argitzeko. Ez dago dudarik, dena den, «w»-ren izena sinpletuz (wow deituz, esate baterako) gure zibilizazioa hedatu ezin bada ere, jasangarriago bihur daitekeela.

Wall Street*, iz. Bekatuaren sinbolo bat, deabru guztiek gaitzetsi behar dutena. Wall Street lapur zulo bat dela sinestea baliagarria da lapur arrakastagabe guztientzat, zerua iristeko esperantzaren ordez. Andrew Carnegie handi eta zintzoak berak ere fede horren aitorpena egin du.

                Borrokara deitu du Carnegie izukaitzak:

                «Broker guztiak dira zorri eta bartzak.»

                Carnegie, erne ibili, zail baita gailentzen,

                erabili arnasa zeure belak puzten.

                Itzuli lainopean den zure txokora,

                isildu gaita eta tartana zokora.

                Ben Lomondek semea etxera deitu du,

                Wall Streetetik airoso alde egin ezazu,

                oraindik dolarren bat duzun bitartean

                (lasai-lasai utzazu nire izenean).

                Finantza-gerretatik hobe aldentzea

                eta aurrea balio galerei hartzea.

                Finantzen Itsasoan Errege izateko,

                mingain hori galgatu behar da hobeto!

Anonymus Bink.

Washingtondar*, izond. Potomak tribuko kidea, bere burua gobernatzearen pribilegioa gobernu onaren abantailaren truke eman zuena. Hari justizia egiteko esan behar da ez zuela horrelakorik nahi.

                Botoa kendu zioten eta eman zioten ordainez

                ogi-jateko eskubidea, irabaziz gero aurrez.

                Alferrik dabil orain, gaixoa, bere «Jefe»-aren galdez

                itzuli eta zentsutik bera ateratzeko eginez.

Offenbach Stutz.

Whangdepootenawah*, iz. Ojibwa hizkuntzan, hondamendi; gogor jotzen duen samin ustekabekoa.

                Zergatik nagoen barrez,

                zergatik nire algara,

                ezpainak hain lasaiturik,

                baraila hola astindurik,

                diafragma gorabehera

                mugituz, nola itsaso

                edo tapiz astindua,

                galdetzen didazunean,

                hona nire erantzuna:

                arimaren sakonetik

                sakanik sakonenetik

                sortzen zaidan algara da,

                ura iturritik bezala

                mendi-xirripen antzera

                natorkizu esatera

                benetan kontent naizela.

                Jakin nahi duzu besterik?

                Arimaren sakonetik,

                sakanik sakonenetik,

                zergatik irteten zaidan

                honenbesteko algara?

                Galdetzen didazunean,

                hona nire erantzuna,

                bihotza pozez saltoka,

                indioen lengoaian

                zintzotasunez emana:

                William Bryan ohartu da

                zer den Whangdepootenawah!

                Ez al da lertsun lerdena

                aintziran zut dagoena,

                zutik hantxe isilean

                hegalak gurutzatuta,

                lepoa luze antzean,

                mokoa ezkutatuta,

                bere bular sakonean,

                burua atzera duena,

                eta sorbaldak aurrera?

                Ez al da lertsun lerdena

                hotzez dardaratzen dena

                ipar haizeak jotzean,

                pentsatuz hobe zuela

                hiltzea txikia zela

                txolarrearen antzera?

                Ez, ez da lertsun lerdena

                ainziran zut dagoena

                aintzira arre hitsean

                belaun bi-biak urean.

                Ez, William paregabea,

                William Bryan zintzoa da,

                uste du ohartu dela

                zer den Whangdepootenawah.

© Ambrose Bierce

© itzulpenarena: Xabier Olarra