ARTXANDA

                        «Bigarren doñuz»

           Erriak autsi ta baserriak ustu,

           lurrak ikara dagi!

           Euzkadi'ren eriotza deritzaigu

           ta uraxe ez nai ikusi!

           Artalde ta artzai, beiak eta gurdi

           Bilbo kale barrena,

           gurdiaren gain agure ille zuri

           dardaraz dakartela.

           Euskalerri, galtzeko zorian!

           Gudariak Artxanda mendian!

           Berauxe azkenengo itxaropen

           eta ari eutsitzea bearren

           Artxanda sumendi zirudin,

           baiña bizi ziranak ekin!

           Andra ta ume, bide barrena

           doaz igesian muga aldera.

           Gudariak, erretzen zeudela,

           yetxi ziran, batzu, mendi bera...

           Il baño len Aingeru aiek nai

           zoriontsu egin euren etsai:

           Espetxera yun, ate iriki,

           euren Iltzalleak aske utzi...

           ta atzera igo mendi gaiñera,

           su ta garretan kantari iltzera!

Erriak Dantza ta Guda mendi goietan...

           Aupa mutillak! Aurrera!

           Bakea baitegu biotzetan,

           ez degu iltzeko beldurra!

           Euskalerri'ko mutil gazteak,

           —Aingeru, naiz ta Gudari—

           gorroto gabe yausiak dira

           mendigoietan kantari!

© Telesforo Monzon