ZER IKUSI DUTAN FRANTZIAN
Airea: Otxalde eta Etxahun
Lau-hogoi-ta-hamaseigarren urtean [1]
Bisitaz izan nuzu, iragan astean,
Eta ikusi dizut, Frantzia barnian,
Makurra frango senar-emazten artian;
Holakorik ez dugu, guk Euskal Herrian.
Harritu ere banaiz, lehen presentzian,
Gizon errebelatu batzu ikustian,
Beti ostatuetan, andreak etxian,
Jatekorikan gabe haurrak miserian;
Holakorik ez dugu, guk Euskal Herrian.
Holako jauna on du andreak etxian,
Partikulazki zerbait eskasten denian;
Gizonari erraiten deusik dakonian,
Orduan sartzen zaio hasarre handian;
Holakorik ez dugu, guk Euskal Herrian.
Emazteak gizona hala ikustian,
Ixilik baratzen da, nigarra begian,
Dirurik gabe, deusik ezin sar etxian,
Zorra frango eginik ogi egilian;
Holakorik ez dugu guk Euskal Herrian.
Jaun hoien erretira da argi aldian,
Norbait enganaturik gauaren erdian;
Norbait zerbait ein behar ez ariz lanian,
Gogotik lotzen dira okasionian;
Holakorik ez dugu, guk Euskal Herrian.
Deboxkerian eta bai alferkerian,
Gizon tzar bilakatzen dira azkenian;
Bertzerik ezin asma, beren tzarkerian,
Nornahi hilen dute, plazaren erdian;
Holakorik ez dugu, guk Euskal Herrian.
Bihotza trixtatzen zaut, hortaz oroitzian,
Pentsamendu horiez jartzen nizanian:
Gauza hori ez dugu bakarrik Frantzian,
Manera berak dira Europa guzian;
Erran behar dut, salbu guk, Euskal Herrian.
Bat bera ez litake behar gutartian,
Manera hori duenik bere familian:
Haurrak ditzagun ase, amaren aldian,
Kuraie handirekin jarraikiz lanian,
Gostuan bizitzeko, gu Euskal Herrian.
Astea pasa-eta, biharamunian,
Hori erran nahi dut igande egunian,
Kartsuki otoitz eginez meza entzutian,
Jaunak emanen gaitu Zeruko bidian,
Hori irabazirik, guk Euskal Herrian.
Jean Bertrand Mendiague, Ahazparnekoa [2]
[1] 1896. urtean Frantziako historian «Dreyfus kapitaina»-ren arazo famatu hartaz beste gertakari ohargarririk ez zen gertatu, gure iduriko, bizkitartean Hazparne-ko J. Bertrand Mendiague bertsulariaren arabera...
[2] Jean Bertrand Mendiague, 1858-ko abendoaren 29an Hazparne Mozoteian sortua, Jose Mendiague-n anaia gaztena zen. Marie Claude Leon-ekin ezkondu zen eta izan zituzten bos-pa-sei haurretarik bat bederen, Leon Mendiague (1889-1977) aski ezaguna izan zen Baiona-ko Pannecau karrikan, pilota larruztatzale bezala. Honen etxen hil zen J. B. Mendiague 1935eko urriaren 23an, Baionan.