II. AXEDREZ PARTIDA BAT
Dama eseritzen zeneko Aulkia, tronu lehun bat bezala,
Marmorean dirdiratzen zen, han non ispiluak,
Zeina fruitu eta hostaiez hornituriko ertzek eta hauen artetik
Begiratzen zuen urrezko Cupido batek
(beste batek Hegalaren azpian ezkutatzen zituen begiak) eusten bait zuten,
Bikoizten zituen zazpi besoko kandelabroen sugarrak
Argia mahaian isladatuaz,
Bere harribitxien dirdira, arraso naharo eta aberatsez
Apainduriko kutxetatik haren bila altzatzen zen artean.
Marfilezko flasko eta koloretako kristal
Irekietan, zelatan zeuden bere perfume sintetiko arraroak,
Ukendu, hauts edo likido gisa, eta usainetan
Asaldatu, nahastu eta itotzen zen zentzuna.
Usainak,
Leihoko aide hozkirriak eraginak, kandelen sugarra
Sendotuz igotzen ziren, eta
Horniduretarantz jaurtitzen zuten kea
Sabaiko moldeetako irudiak animatuaz.
Kobrez aseturiko itsas-oihan itzela
Ferdez eta laranjaz sutan, harri koloretuak enmarkatua,
Eta argi hits horretan izurde tailatu bat igerika.
Antigualeko ximiniapalaren gainean ikusi zitekeen
Leiho batek erakuts lezakeen baso eszena.
Errege basatiak hain gotorki bortxaturiko Philomelaren
Itxuraldaketa; baina han errusinolak
Abots ukiezinez betetzen zuen basamortu guzia
Eta oraindik bera oihuka, eta oraindik ere munduak
Persegitzen ditu «jug jug» balarri zikinak.
Eta beste denbora zati zimel batzu
Kondatzen ziren horman; forma abailduak
Izarniatzen ziren, makurtzen, gela hertsia isilarazten.
Oin urratsak arrastatzen ziren eskaileran.
Suaren argipean, zepiloaren azpian, damaren adatsa
Une sututan hedatzen zen
Hitzetan izekitzen zen, gero ankerki lasai geratu ahal izateko.
«Gau honetan oso gaizki ditut kirioak.
Bai, gaizki. Geratu zaitez nirekin.
Esaidazu zerbait. Zergatik ez zara sekula mintzatzen? Mintza zaitez.
Zertan duzu gogoa? Zertan duzu? Zertan?
Ez dakit inoiz zertaz pentsatzen duzun.
Pentsa ezazu.»
Pentsatzen dut arratoian etxartean gaudela
Hilek beren hezurrak galdu zituztenekoan.
«Zer da zarata hori?»
Ate azpiko haizea.
«Eta orain zer da zarata hori? Zer egiten ari da haizea?»
Ezer ere ez, berriro ere.
«Ez
Al dakizu ezer ere? Ez al duzu ezer ere ikusten? Ez al duzu oroitzen
Ezer ere?»
Oroitzen dut
Perlak dira behialako bere begi hauk.
«Bizirik zaude, ala ez? Ez duzu ezer ere buruan?»
Baina
Oh Oh Oh Oh Shakespeherian Rag hori...
Hain da dotorea
Hain inteligentea
«Zer eginen dut orain? Zer eginen dut?
Nagoen bezala abiatuko naiz, eta adatsa solte
ibiliko naiz kalean, honela. Zer eginen dugu bihar?
Zer eginen dugu egundo?»
Ur beroa hamarretan.
Eta euria egiten badu, auto hertsi bat lauretan.
Eta axedrez partida bat jokatuko dugu.
Betazalik gabeko begiak sakatuz eta atea jo dezaten esperoan.
Lilen senarra desmobilizatu zutenean, esan nion nik,
Ez nuen mihia irentsi, neuk nion berari,
AGURO MESEDEZ GARATA DA
Orain Albert datorrelarik, apaindu zaitez apur bat dotore.
Jakin nahi izango du zer egin duzun haginak konpontzeko
Eman zizun diruarekin. Eman zizun, bai, neu nengoen hantxe.
Atera itzazu guziak, Lil, eta imini ezazu hortzadura polit bat,
Esan zuen, benetan, ezin zaitut aurrez aurre begiratu.
Eta neuk ere ezin dut, esan nuen nik, eta har ezazu gogoan gizagaisoa,
Lau urte egin ditu soldakuskan, libertsioak nahi izango ditu,
Eta zuk ematen ez badiozu, beste batzuek lagunduko diote, esan nuen nik.
Oi, besterik ote, esan zuen berak. Agian bai, esan nuen nik.
Orduan badakit eskerrak nori eman, esan zuen berak, eta begirada irmo bat jaurti zidan.
AGURO MESEDEZ GARAIA DA
Gustatzen ez bazaizu hor konpon, esan nuen nik.
Beste neska batzuek hauta dezakete, zuk ezin arren.
Baina Albert aldentzen bazaizu, ez da abisu faltaz.
Lotsatu behar zinateke, esan nuen, hain zaharkiturik egoteaz.
(Eta hogeita hamaika urte baino ez ditu).
Ezin dut konpondu, esan zuen berak aurpegia luzatuz,
Zera kanpora botatzeko hartu nituen pastelengatik da, esan zuen.
(Bost ukan ditu iadanik, eta ia hil zen George tipiarekin).
Oso ondo geratuko nintzela esan zuen botikarioak, baina ez naiz sekula onera itzuli.
Zu zara zu ergela, esan nuen nik.
Albertek lasai uzten ez bazaitu, hara hor ondorioak, esan nuen,
Zertarako ezkondu zinen haurrik nahi ez bazenuen?
AGURO MESEDEZ GARAIA DA
Bada, igande haretan Albert etxean zegoen, urdaiazpiko beroa zedukaten,
Eta afaltzera gonbidatu ninduten urdaiazpikoaren daste nezan.
AGURO MESEDEZ GARAIA DA
AGURO MESEDEZ GARAIA DA
Gabon Bill. Gabon Lou. Gabon May. Gabon.
Hara, hara. Gabon.
Gau on, damok, gau on, dama dultzeok,
gau on, gau on.
© T.S. Eliot
© itzulpenarena: Joseba Sarrionandia