inprimatu
Itz txorta
Izenburua:
Itz txorta
Sinadura:
Mendieta
Urkizaren iruzkina:
Egilea(k):
Mendieta

Argitalpena:
Olerti.
Urtea:
1988
Argitalpenaren urtea:
Alea:
1985-1986
Orrialdea:
274-277

Itz txorta

 

Mendieta

 

         HIZKUNTZA

 

 Izadi, gizona ta izkuntza.

 Iru dira batean.

 Lokatz ta lore maitasun dira

 ezbardintasun berean.

 

 Intza zelaietan zidarra da.

 Eguzkia belarretan urre.

 Gabaz intz eta eguzkia asarre

 egunez izadiaren gurre.

 

 Gizona izketan ari da dardar.

 Zerua gabez intz biurturik,

 ez dau nai eguzkia besterik

 egubez maitasun uts eginik.

 

 Izadia, gizona ta izkuntza.

 Apala, jakituria ta itza.

 

         ITZA

 

 Itza ez da arri bola sendoa.

 Ez da burdiņaren burdin.

 Ugerrik ez dau agoan

 irriparre ustelekin.

 

 Illargia itz motela da

 zorgin gabean dantzari,

 kulunkan illargi otza

 illunez eguzki adi.

 

 Eguzkia itz beroa da.

 Itz ta izarra maite dira.

 Itzaren dirdaitasuna

 garbi doa eguzkira.

 

 Ur garbia itz leiarra da.

 Urak gorputza argitzen.

 Itzak garezur barruan

 kirioak margoztuten.

 

         MINTZAIRA

 

 Euskal mintzaira garbia

 euskaldun gizonen leia,

 buru biotz orrek dira

 Euzkadiko arrobia.

 

 Euskal mintzaira leiarra,

 liriozko itzak dituzu,

 ega zurizko euskera

 izkuntz bakarra zara zu.

 

 Euskaldun biotzak odol

 maitasun gorri gorria,

 euskal buruak edurra

 larros bezela zuria.

 

 Maitasunak on dario

 euskaldunen biotzari,

 mintzairak zuzena izketan

 damotso aberriari.

 

         IZKETA

 

 Lurrari arnas dario.

 Arkaitzari ur garbia

 gauero urdin garbian

 zurbil doa illargia.

 

 Baso lurruna datorkit

 goizez mendi barrenetik

 ota ezea loratzen

 t'erleak euren gaņetik.

 

 Eguzkia dago goian

 mun bana lore guztiei

 eguzkia bero dator

 bizia damotse lorei.

 

 Larrosak maitea dake

 odol gorri biurturik,

 eguzkia ta larrosa

 urrezko suaz bizturik.

 

         ITZ USAIA

 

 Olerkia dago goian.

 Egaz dabil urdin urdin.

 Aizea daukat barnean

 olerki eginik armin.

 

 Gizona, pizti, zomorroak,

 udako jantzita doaz,

 gizona praka laburrez

 bularreko zorionaz.

 

 Piztiak dizdiz izletan

 zurrunbaka eta narraz,

 euren aberri eguna

 ospatutzeko asmoaz.

 

 Piztia eguzkira adi

 maitasunezko itzetan,

 izarra iruntsiko leuke

 argitasunez izletan.

 

         ITZ AULA

 

 Nere itz aula burdin biur adi.

 Ez aiz gizon ta oraindik.

 Euskalerria lotsa dok igaz,

 ain makala izategatik.

 

 Nere itz billotsa, apaindu adi,

 Andera ain ederra...

 Aberria ain dok zorakorra

 ta nere itza ain baldarra.

 

 Nere itzaren ezjakintasuna...

 Izar guztiak ba-nitu...

 giza barne il au argitzen

 nai zindukedaz argitu.

 

 Jakituria artzen dodanean,

 o Euskalerri nerea...

 itz guztia eskeiniko deutsut

 odol gorriaz betea.

 

         NAI

 

 Itzak zabaldu nai zun

 udabarri bezela,

 larrosa zuria.

 Lurra ernai egoan,

 baņa lupuak ebiltzan

 jan ta jan orria.

 

 Itza lotuta egon

 ezpataz ta edenez

 gorroto azpian;

 zuzenaren ederra

 zuzengabekeriak

 eukan il zorian.

 

 Akerrak edena zun

 burdiņazko eskuan

 ta agin baltzetan,

 Itza ezin zabaldu

 udaberri bezela

 biotz negarretan.

 

         ZUGATZA

 

 Zugatzak orbiztuten.

 Enborraren guriņa

 edur zurituten.

 Umeak amesetan

 txorien egazetan

 biotz gorituten.

 

 Tori, itzai egiozu.

 Eguzkiaren antzez

 urretxindorra da.

 Udabarri laztana

 abestiz datorkigu

 leiak eraginda.

 

 Zugatzak orbiztuten

 udabarriak eraginda

 umearen pozez.

 Bizia dator parrez,

 urretxindorra kantuz

 umearen gosez.

 

         ZUGATZA

 

 Gernikaren zugatza

 udabarri biur da

 eusko gizonentzat.

 Aberria. Zugatza

 itzetan poztu dira.

 Ar zure loratzat.

 

 Erriak bizi nai du.

 Zezenak joan ziran.

 Ez da nai odolik.

 Betoz seme barriak

 zugatzaren orriak

 orbanik gaberik.

 

 Gernikaren zugatza

 eusko biziz jantzi da

 seme biotzetan.

 Aberria eta gu

 odolez poztu gara

 euskal zelaietan.

 

         MENDI ERPIŅEAN

 

 Euzkadi, entzun zazu.

 Euskotarren galdea

 oiuka jabiltzu.

 Leoi garrez bezela

 erria zartatu da

 zauritan odoltsu.

 

 Egiaren bizia

 Aberri biurtu da

 mendi erpiņean.

 Askatasun izarra

 biotzetan sua da

 itxaropenean.

 

 Euzkadi, entzun zazu:

 sumenditik urten dau

 zure gizadiak.

 Leoi garrez bizi da.

 Erria zartatu da

 odolez gorritsu.

 

         MAILU OTSA

 

 Izketan ari dira

 Eguzki ta zugatza

 sua ta lur otza.

 Belarri gabeak bi.

 Ortzian su gorria

 lurrez mailu otsa.

 

 Argia dator goitik.

 Ortzia da zabalik

 goiko leza andian.

 Zerua utsitu da

 izarrak bilin-bolan

 lurrera jausirik.

 

 Gernikako zugatza

 euskaldunen arnasa

 izarretan dabil.

 Ortzian su gorria

 lurrean mailu otsa

 Gernika ez da il.

 

         GORROTO

 

 Munduaren guzurrak

 aragia zartatuta

 odol garrazitan.

 Miņa dario aitzak,

 odol jario lurrak

 gorroto bizitan:

 

 Iru gizon etsaizko,

 zer txar egin duzute

 Euzkadiren aurka...?

 Iru gizon etsaizko

 zergatik il dozue

 lotsatuz Gernika...?

 

 Zurea al da bizia

 gizona zapaltzeko

 bizitza legian?

 Miņa dario aitzak,

 odol jario lurrak

 gorroto bizian.

 

 


inprimatu