inprimatu
Donianetan su ta ikurmenak
Izenburua:
Donianetan su ta ikurmenak
Sinadura:
Jose Agerre
Urkizaren iruzkina:
Egilea(k):
Agerre Santesteban, Jose

Argitalpena:
Olerti.
Urtea:
1959
Argitalpenaren urtea:
Alea:
1959 III
Orrialdea:
142-146

Donianetan su ta ikurmenak

 

Agerre'tar Jose

 

                 1

 Yon Doni'k du errian

 erro bat, azkarra:

 iztun batek daukanaz,

 «mamin» barrutiarra:

   agian guti dire

   unenbat jatorra.

 

                 2

   Oikuntz oin jasokoa

 suntsitua balitz,

 folklorea geunkean

 iraindura larriz.

   Oikuntz-sortan Don Yoni'k

   baiki du nagusitz.

 

                 3

   Zabar-ele beziren

 abian, antxiña artan;

 naroro zen ornia

 aroa ipuietan:

   eguzkiak zun dantza

   mendigoi batzutan.

 

                 4

   «Aizkorri» zen etarik

 gozamen unekin:

 ararat zen beharra,

 nork ere nai jakin;

   ziur zenetz egi au

   ezin erran baitin.

 

                 5

   «Beste berriok» zien

 kausitu euskoeri,

 iraunazten beitzion

 aintzin-jai areri.

   Pagano baten ordez

   Yon Doni zen jarri.

 

                 6

   Biok dute bai ere

 bertsu bat «eraikin»:

 jentilla ta kistarra

 biok dute berdin.

   «Kosmos» ere zegoken

   ezba'genu sukin.

 

                 7

   Giro da Yon Doni'zko

 egun zoHar untan,

 sorbeltzak, aniz ikatzak

 txillokaz aizetan:

   elkar jokatzer-gisaz

   irra amorratutan.

 

                 8

   Aralde bat mutilek

 sugai-ketan dabilz:

 abar eta ostotza

 karreiatzen sarriz.

   Bestela daude etxeak

   xurik ta ainbat orriz

 

                 9

   Pozarren mutikoak

 gizon-ioranetan;

 gogotik ari dire

 izerdi-patxetan.

   Oin pintxo ta apainduru,

   jendeak gozotan.

 

                 10

   Mutillek iribarnez

 txukuntzen duteño,

 ari zaizkie neskatxak

 begira samurño:

   aiek eleguriak

   ordeian ta fiño.

 

                 11

   «Santziñene»-ko Lide

 —ñerabe pollita—

 printzelenaz auzoan

 sari da atxikita:

   Yon Doni'n Zuaitzerako

   dute berezita...

 

                 12

   Olgoriok alba dire

 arrastirietan:

 xostan ari mutillak,

 «koskorrak» bai xostan,

   agure ta «kuxkuxek»

   ez dire eskas bertan.

 

                 13

   Ezkildorretan gizak

 nork geien leia-ala,

 ezkillak diraulkatez

 itzulkan ahala.

   Basoan da kokatzen

   arratsalde apala.

 

                 14

   Elorrizko sulamak

 argizkoo du sua,

 zuriena labean

 gori ta xahua:

   alegiz elur-anpo

   duela margoa.

 

                 15

   Ozmeak ez eromen

 elorria-baitan:

 oi da, beraz, ipintzen

 etxe guztietan.

   Aize gaiztorik ez da

   elorrien azpitan.

 

                 16

   Elorri txuri'n ospez,

 agitz da erasana,

 ez da errez esaten

 zenbakoitz dun mena,

   Elorri au non ere.

   an da Yesus Jauna.

 

                 17

   Maitolde eztitsu baten

 txokoan biko bat:

 elkarri doaz laxtanak

 batetik besterat:

   kariñoen bidea,

   xerakoi musurat.

 

                 18

   Yaun Doni Yon'i buruz

 yaulkitutan da asko,

 bat, adibid,ez, nunbait

 deituriz, «arto»-ko

   Yon Doni'ntzat artoez

   «artots» azitako.

 

                 19

   So ba'diogu zintzo,

 zer den landariez,

 markatuak daurkiguz

 mirari bikainez:

   Iratzeak, lilitruk

   gaberdian, oi-ez,

 

                 20

   Aratz eta sotilla

 ta aunditsua Doni Yon,

 Lengusu Yesu Kristo'k

 goren aipa zion:

   Ain aundi ezbeitu sortu

   emakumek iñon.

 

                 21

   Illunabar gaurko oi,

 xalo zera yaugin:

 suberriak pizteko

 oro da betegin:

   zoragarri «kale»-an

   ikarez «baserri»-n.

 

                 22

   Suan gaindiko yauzik...

 auxen dela jator,

 ez so-egoile oienak

 daudela geldikor:

   ikotikaz triskatzen

   yauzieran bizkor.

 

                 23

   Yaun Doni Yon'en Sua,

 goikoain ikurra:

 surik non ez den modu

 bizmen ez dagerra:

   Bizia ta Ila-garri,

   Gaudiain giderra.

 

 


inprimatu