Zahar-gazteen auzia
Zubiria, Jean Pierre (Panpilli)
1
Zahar gazten artean hau ezin bertzia!
Ainitz neke elgarren konprenitzia.
Zaharrek ezin onets modak chandatzia;
Usaia chaharreri ainitz atchikia!
Zaharren nahia
Nausi egoitia,
Denen manatzia;
Neke oroitzia
Ez dela bethiko hemengo bizia!
2
Ainitz jakintsun dira oraiko gaztiak,
Eskola hoietan ainitz ikasiak;
Kurri ere baitira urrun ibiliak,
Chaindatu nahi tuzte etcheko moldiak:
Apailu berriak,
Laneko aisiak;
Eta etorkiak
Nai tuzte obiak:
Deusik ez du balio nekez artziak!
3
Lehen ere jendia etzen ez zozua,
Ez izanike hambat eskolatua.
Zuhurkian bizitzen zela usatua,
Etzen orai bezala nasaiki dirua:
Zeren zahartua,
Ez du gostukoa
Gaztien modua;
Holako gostua!
Bortchaz barreatzen da nekez bildua.
4
Gaztiek beren gisan nahi arrozoina:
Chaindatu behar da laneko fazoina.
Abantsu haundikoa da oraiko tresna;
Zernahiko lan mota airos baderama.
Lehen luze zena
Orai laster ina,
Charmanteko lana,
Bere ta bertzena:
Bethi alegera da aise ai dena!
5
Indarka iten ziren lehen lan geienak;
Errekesta bazuen azkarra zenak.
Horren gatik baitziren ainitz molde dunak;
Obra ederrak dira leheno eginak.
Zahar arrazoinak:
Azkartzeko zainak,
Behar tik gizonak
Indarrezko lanak:
Ardura malin dituk alfer daudenak!
6
Zahar hoien kostumak orai gazten dako,
Ez dira geiau bali hoien gostuko:
Lehen usaia zuten trankilki artzeko,
Behar dembora artuz lan guzietako.
Orai denetako,
Ez dakit zertako,
Ai behar fitesko
Bardin kurritzeko,
Hale bethi errestan arribatzeko!
7
Ardura ikusten da etchetan hauzia,
Ez nahiz konprenitu batek bertzia:
Nok duen arrozoina neke jujatzia;
Bainan denen kaltetan hola tematzia!
Zoin den tristezia,
Pena egin garria,
Ta malur haundia,
Horren ikustia!
Denenzat obe laite elgar aitzia!
8
Aita-ama horiek buraso on gisa
Garbi eta lagnoki haurreri mintza.
Nola uda-berrian eder den maiatza,
Familian gaztia baitago ber gauza.
Etcheko laguntza
Eta esperantza
Gaztetan denentza...
Huni ere pentsa:
Demborak bere du bethi azken hitza!
9
Hamar manamendutan Jainkoak eginak;
Hauche erakusten dauku laugarrenak:
Errespeta detzagun gure aita amak,
Hoier esker baikira mundu hunta jinak:
Oinon gazze denak,
Nahiz jakintsnuak
Onets ele onak,
Buraso hoienak:
Indar haundia du denen batasunak!
10
Lehenage jendia bortitzago zela,
Disputaketariak ziren horrela.
Orai aldiz gaztia maiz kurri dabila;
Bate akitu gabe, badu otomobila:
Lehenago hala,
Orai berritz hola;
Ez dai.te bertzela!
Ezin disimula
Gerore bethi zerbeit izanen dela!