|
Mutill gaztientzat
Xenpelar
1
Iparragirren bozian biatut
bertso berriyak paratu,
Gipuzkoako Euskal-erritan
albanitzake onratu;
asko ezkongai gaude
gustokorikan gabe
ezin dutela topatu,
projimuari erakustia
ezta izango pekatu.
2
Konsejutxo bat lendabiziko
ezkongai dauden oyentzat,
esposatzia gauza pixuba
dala iruritutzentzat;
dote eta arrio
eztubela balio
amoriyo fiñarentzat,
zergatik izan biarko duben
ill arteraño, beretzat.
3
Neskatxa eder balientiak
baldin gustatzen bazaizu,
etorrizaitez Oyartzunera
emen billatukoituzu;
kale eta baserri,
kolore zuri gorri,
ederrak franko badozu,
San Estebanez erromeriyan
ikusi nai badituzu.
4
Gustagarriyak oyen bentajak
dirade klase askotan,
ezdezu errox arrapatuko
asi ezkero izketan;
eskojitutakua
oyen errespetua
relijiyoko gauzetan,
Jaungoikuaren bildur aundiyan
aziyak dira gaztetan.
5
Errenteriyan dama oyekin
askotan det nik itz egiñ
perfeziyo, ta umildadiak
eman lezaka atsegiñ;
dando ikasirikan
gurasuetatikan
ez dezatela utz egiñ,
nik ore ori egin nai nuke
betiko galdu ez nedín.
6
Bire batian gertatzen bada,
topatutzeko fortuna,
saludatzia gustatzen zait
oyen egokitasuna;
aberats eta pobre
guztiyarentzat noble
igual da ez ezaguna,
orida gure Errelijiyuak
erakutsitzen diguna.
7
Ostentaziyo batere gabe
izketan dute graziya,
gorputz egoki, pausua airoso
laja gabeko jantziyak,
beti alegre daude
tristurarikan gabe
ezaguerakin josiyak,
gizonak beziñ aundiya dute
lanian irabaziyak.
8
Elizan ere atenziyuaz
dezkubritutzen dan ua,
duda gabe ark adoratzen du
guziyen Soberanua;
Aundiyak ta txikiyak
kristabak geran guziyak
ontan eduki kontuba,
realidadez ez tu bidedin
gure remordimentuba.
SERTSOLARIYA
ERAR.IYAREN IN-DARRAK
RAMON ARTOLA'K JARRIYAK
5
Erari maitagarriya
zugatik daukat jarriya
argumentu bat larriya;
indarra zera gorputzarentzat
kentzen dezu egarriya,
gauza estimagarriya,
bañan zauzkat igarriya
zerala engañagarriya..
Gustorá oran banuben
ondoren pagatu nuben,
deskalabratu ninduben;
nere ondotik pasa zan batek
galdotu ziran nor nuben,
ia miñon bat al nuben,
nondikan sentitzen nuben,
planta oneá bat jo nuben.
2
6
. Nik.zu nor zizian ez nekin
ota gogor nizun ekiai,
fiyaturikan zurekin,
istante batez ogin zenduen
nai zenubena nerekin,
biy ok gera olkarrekin,
kontuak ziran gurekiu
ondoren nor zeran jakin.
Nai ezdubenak orditu
eta ondoren eritu,
kontuz eraten aritu;
orar¡ klase guztiyak bere
es pirituak baditu,
gure txintxurrak nai ditu
gust(c)z eraten baititu
naiz gero berak zatitu.
5
7
I3atek lezake espero
ondotxo eran ezkero,
jarriko dubola oro;
lotsagarri ta lotsarik gak:o
ibilliko dala gero,
liorajetsu eta beso,
non nai egiñaz aldero,
modu txarrian biziro.
4
itludatzen gaitu eranak
mundu onetan geranak
pruebak daduzka emanak;
jeniyo txarrak ondutzen ditu,
bai ere gaistotu onalt,
nztu_orduan esanak, .
eta egindako lanak
.naiz ger o damutu dan sk.
5
Indarra erariyak du a
ezin litekena nourtu,
gizona lezake aurtu;
ustez tamañan bein eran eta
ninduen oso moskortu,
itzegin ezin ta gortu,
bista zitzaidan laburtu,
tratu on bat nuben artu.
Nere inodñan beste bi
(r)zanak sobra erari
bueltaka ziran erori,,
:altxatu nai ta eziA alxarik
loitan zebiltzan igari,
3arri ziran guri guri
kasik etziran ageri
oran baizuten uáari.
BERTSOLARIYA
TOLOSA'KO GALTZAUNDI'N BERTSL.IAK
1
Neri derítzat Galtzaundi,
apellídua det Goñí,
Aldasoro ízen goítía
deitzen díra neroní;
íltzerikan ez nuben
lenago pensatzen,
bañan oraíngotíkan
ez naíz eskapaEzen, eta Fompañíya;
testamentua egítera '
poz aundí bat artu zun
' Tolosako erríyak,
nua ni lenbaí len
nere parientíak merkatu zíralalco
lasatu ditezen ordun eraríyak.
Ta Galtzaundr, Ta Galtazaundr.....
fa Galizaundr 5
apellídua def GOñi.
2 Entierrua naí det egítia
Aítaren, Semíaren,
Espíritu Santubaren,
Jaun zeruak lagun zaídala
lan.onetan nerí arren;
sentímentu bakarra
daukat barrenen,
alaba ípurtaundia
utzítzía emen;
orra neregatíkan
oyek nola dauden,
Jaunak eraman nazala.
zerura lenbaí len.
Za Galtzaundr.....
3'
Nere lengusu Pokofinori
naí díozkat bada utzí,
nere eskatzeko estantería
bere jenero ta guzí;
bañan ango kristalík
ez dezala'autsí,
bestela utziko dízkat
guziak Ramos'í;
egíten badíote
jaun oni igesi,
laister juango zaízka
damak Rodrígez'í.
Ta Galizaundi.....
4 n
Ni ilda gero nere emaztía
penaz illko bálitzake,
nere onduan enterratzía
iñola albanítz naí nuke;
eta gañían jarrí
letra bat aundíya;
Emen dago Galtzaundí
nerí bígarren klasían,
lau zapatarík eramatía
gañera berríz aidían;
jota ¡nabarra juaz
enpero kalían,
sobrelcama balkoítan
naramatenían;
Arramele zubíyan
aízken aízkenían
.Zagí bat ardo jarrí
Fajaren gañían.
Ta Galtzaundr.....
b
Ník oraíndaño ugin ízandu
dítean testamentubak,
gaur bestatíkan ízango díra
ayek danak borratua;
eta oraíñ ñrmatu
ere testígubak,
adítu baítuzute
gaur nere kontubak
ísillílc idulcíarren
nere sekretuak,
Dametako íturriyan,
eran kuartillu bat.
Ta G BERTSOLARIYA
j URAMENTUA
BILINTX'EK , JARRIYAK
5
Begí urdiñak dítuzu eta
arpegiyá zuri gorriya,
nere bíyotzak maíte zaítuben
aíngeru zoragarriya;
zumia bezín bíguña eta
mia,da zure gerríya,
estutu bage artu líteke
bí eskubakín neurriya.
"Maite nazula len esan dezu;
"jberriz esan zazu, arren!
"ez naíz entzutez gogo=beteko
"milla bíder esan arren;.
"nun da zerubak.erabakíya
"beste moduz ez dakarren,
"denbora gutxí barra gu biyok
"ízango gera elkarren".
6
Lengo batían, ízar berríya,
ongí fortuna nerían, .
maíte ninduzun galdetu eta
bayetz eranzun zeniran;
pozakín íya zoraturíkan
aditu eta segíran,
beso eskuya estutu nuben
zure gerríyaren jíran.
Imajíña bat zíllarrezkua,
kordoí batekín lotuba,
begíz aurrian jarri,zeníran
kolkotík ateratuba
zeñetan zegon gurutzeturík
Jaunaren Seme Santuba.
" Onen aurrian-esan zeniren-
egízu juramentua,.
5
7
Neri begíra gelditu zíñan
buruba triste etzanaz,
ni ere zuri begíra negon
Marfe neria! esanaz;
luzaro ala egondu gíñan
suspíríyuak emanaz,
biyok-alkarren begíyetatik
amoriyua eranaz.
Faltsíyaríkan -ee zeguela
nere bíotz samurrian,
jroga emango nizun eguna
árkítzen zala urrían,
begíratua ímajífaan ta,
belaun eskuya lurrían,
juramentua eskeñí nizun
Jaungoíkuaren auxrían.
4
3
Ongí penakín askaturíkan
zure gerrítík besua
ez zaít astuko nola esan ninzun:
"Nere maítetxo gozua,
"zoríonaren ekartzallía,
"ízar armoriosua,
"zu adoratzen ígaroko det
"nere bízitza osua.
Fíntasunakín kunplituko det,
ez da zer egon zalantzéz,
denboraríkan ígaro gabe
gogo txarreko balantzez.
Erakusítzen baldía badizut
faltsiyaríkan mudantzez,
nere biyotza bete dezala
Jamutasunak arantzéz.
|
