Ikazkin beltzak sakela zuri
Orixe
«Ikazkin beltzak sakela zuri,
baiña lepoa ez legun, ez lodi.
Bi otordutan baba beltza jan,
ardo ordez berriz ura utsik edan.
Txondar ondoan pipa irazeki
ta illintx igarra sutan dirudi.
Aren belarri ta betondoak
Txondar beltzaren arnas-zuloak.
Ikazketari Jon'en txakurra
buztanka, usanka arganatu da,
itzai atzetik. Zerbait arentzat
bai ote dakar uztar gaiñean?
Senar-saritik zato biguña
beterazi andre xamurrak.
Biotza arekin bialtzen dio:
«Igandera arte: Ongi begio».
Lagun artean dedate beela,
biar ur utsik edango utela.
Otordu jua! Egurgilleen
aizkora otsik ez da entzuten.
Txondargilleak errekaldera
aurpegi illunak argitutzera.
Otordukoan etxol-atarin
itzaia dago gaztirolari.
Etxaldean zai emakumea
gurdi-negarra entzun naiean.
Or da! Senarrak zer bialduko?
Ilintx igarrak labetxorako.
Ez ikusiko iganderarte,
baiña biotza bai Jainkoarren».
***
«Aien etzauntza, zarba ta garo:
ezurrendako gogorra;
ekaitz-burrunba datorrenean
gaitz-erdi balitz legorra.
Erantzi-bage lo egiñean,
ez gozatzen soin-enborra;
gaur, biar, etzi, ezin pagatu
gorputzari zaion zorra.
Udan egoak legortzen dula
zokoenik dan baztarra
txabol batean ainbat lagunek
sumatzen duen su-garra!
Itzul-iraulka lorik egin ez,
egunez arlo zakarra;
alare, Iriondo'k naiago omen du
etzauntza artako aiñarra.
Bein edo beste, basoz kanpora
gauean bada gelditzen,
oge zurian ezin asmatu
omen du lorik egiten.
Berriz basoko kamaiña txarra
duelarik atzematen,
«emen nauk, lagun, zer lo ederra!.
agotik zaio jaikitzen».