Munduko manera
Larramendi-Gohanetch
1
Kantu kopia berri bat nahi nuke athera,
Esplikatzeko nola den jenden bizi-manera.
Munduan kurritzen denak sortzetik zahartzera,
Arte hortan ikusten du hainitz gora-behera.
2
Munduko gora-beherak horra nolatsu datzan:
Batzu hementxe nigarrez, bertzeak hortxe dantzan.
Jainkoak ez baitu nahi nehork aborri dezan,
Trixtea kontsolatzen du geroko esperantzan.
3
Ahala jin zakonean, haurra hasten da irriz
Bai eta erasiaka zerbeiņo erran nahiz.
Behin ezin ontsa molda, entseatzen da berriz:
Ixtantean nahi luke xutik johana balitz.
4
Xutik partitzen denean, haur batek atsegin du.
Ez da nahi baino lehen, ez, hein hortarat heldu.
Bainan oraino ez kontent, ez nahi bezen zalhu,
Desiran gero jinen den zalhutasuna balu!
5
Zalhutan hor heldu da bospasei urthetara.
Orduan igortzen dute haurra eskoletara.
Ikasi nahiz hasten da dakitenek bezala,
Iduri ikasiz geroz uros izanen dela...
6
Urostasuna etzaio luze joaiten sobera:
Laburzki bertze karga bat jiten zaio gainera.
Fidel izan gogo bada Jainkoaren aldera,
Preparatu beharko du lehen komuninera.
7
Komuniatu denean hor badu pentsaketa,
Bizitzeko estatu bat hautatu behar baita:
Zer ofiziotan ditaken hobekienik gertha;
Estakuru gabekorik bat ez dezate hauta.
8
Orok zerheit estakuru, batzuk hau, bertzek hura,
Estakuru gabekoa sortzeko da mundura.
Gogoetan dagolarik ez jakin-nun mentura,
Jainkoak emaiten dako behar dena burura.
9
Jainkoak bere graziak baditu denendako:
Gisan gisako idera bati emaiten dako.
Ofiziale, maextro, zenbait elizetako,
Bakotxari bere lana guziek Harendako.
10
Estatuan jar ondoan oraino bada kondu:
Konbeni bada nahi da adin batez ezkondu,
Ustez urostasuna den ezkontzarekin heldu:
Kontsolatzekotz behar du bere laguna bildu.
11
Bere laguna bil-eta handik edo hemendik,
Gauza frangoren eskasa jalgitzen da nunbaitik.
Geroan du esperantza nola egundainotik:
Ah! ni urosa nindake haurrak haziz geroztik!
12
Haurren hazten hor ari da gau-egun penatua,
Geroaren esperantzan bethi kontsolatua.
Bainan mundu han ez baita plazereko lekua,
Askok haz-sariarentzat dute esker-gaixtoa.
13
Hirur-hogoi urthe posa, ja laugarren lerroan,
Harek duke mundukotzat esker tzarra geroan.
ikusten du xuxen joanez, bizi hunen buruan,
Esperantza hoberena dagoela zeruan.