Okendo ilezkorrari
Iparraguirre, Jose Mª
Zeruetan jarri albanezake
Gaur Okendoren izena,
Biotz guztitik jasoko nuke
Alderakedan geiena;
¡Baña zer lana su neretzako!
Ezageraz naiz laburra...
Bear bezela ondo neurtzeko
Bere kondaira ederra.
Ogei ta zazpi urte zituala
Zan Gipuzkoatar azkarra,
Etsaiak larri artean zituana
Eman ezkero aupada.
Betiko ondra Españarena,
Ichasoetan bakarra
Eta munduan bere aomena
Odoiaz goiti dagoana.
¿Zenbat ibilli eta jazarra
Cadiz-en eta Lisboa-n?
¿Errendituak zenbat gudari
Antonio-ren menpean?
Asko alditan Olandesakin
Eta mairuen artean,
¡Beldurra zer zan iñork ez jakin
Okendotarren biotzean!
Kantauriako ontzi guztien
Agintari zan Okendo
Ibiltzen zana ichasoetan
Aizea bezin agudo;
Ala juantzan Brasil-aldera
Donarioz ta garboso,
Esanez "goazen, etsaien billa,
Diran lekuan eraso."
"Ara nun dauden, esaten zuan,
"Eman deiogun arpegi...
"Gogor!... bakoitza bere lekuan,
"Su! au!... ill arte ez etsi!
"Ez orain dikan, ez du etsaiak
"Nere bizkarrik ikusi,
"Agertuko da jazar ondoren
Emen zein geran nagusi."
Asi ziraden sutan bertatik.
Eta Anspater aundiak.
Eraso zion gogor albotik...
¡Orduan ziran larriak!...
Baña Okendo beti azkarrak
Oso suturik begiak
An ekin zion; su eta garraz
Zati egiñez ontziak.
Olandesak an, estu artuak,
¡Larritasunak fin ziran...!
Geienak chestu, erre ta ito
¡Ichasoaren erdian!
Ontziak ere su artu zuten
Ondatutzeko zorian,
¡Okendo bera zan errukitzen
Nai bagetasun aundian!
Ala dakite gizon biotz dunak
Errendituari barkatzen,
Egin au bera, bai, Euskaldunak,
Gudarik bada izaten:
Izan gaitezen denok anaiak
Eta alkartu gaitezen,
¡Oh! ez ibilli, Euskal leialak,
Lurrak odolez estaltzen.
Izanagatik garailaria
Arrotasunik ez zuan,
Ala zan gure gizon aundia
Jazar lekuan berean.
Burua zutik, begiak argi,
Eta ezpata eskuan,
Ematen zuan beti arpegi
Argidotarren moduan.
Fededun ona, beti izana,
Eta gudari aundia;
Jainkoak deitu zuan beregana
Gizon ilezkor argia.
Alabatua bere izena
Gaur zeruetan jarria,
Bere gloriaz betezuana
Betiko Euskal-Erria.