Gaichtakeria
1
Bertsu berri kantatzen orai naiz abian:
Hasi nahia nintzen gan den aspaldian:
Orai arte egon naiz begira lorian,
Gaichtaginak hartnko zuztela agian.
2
Othoi eman zazue zertaz diren kasu:
Gauzak nahi nituzke cheheki argitu:
Artzain bat bere bordan baitute garbitu,
Etsaiaren indarra han da baliatu.
3
Artzain hori bizi zen bakartasunean,
Nehor bilatu gabe, bake ederrean,
Bere artalde eta behien artean:
Choilki bizitzea du galdu azkenean.
4
Michel zuen izena, deithura Larralde:
Bakarrikan bizi zen, lagunikan gabe;
Jan-edan onik gabe zabilan debalde,
Gauaz eta egunaz bethi larrez-larre.
5
Gau hortan auzoan zen gaztain erre jaten:
Trichtean holakorik ez zuen asmatzen;
Huchtuan deskantsuan artalderat gan zen:
Gaichtaginak etchean harmaturik zauden.
6
Zango puntetan zaizkon elkorri bipilik;
Aizkora eskaetan ichil gibeletik,
Hiru kolpez burua jo ta arraildurik,
Lurrean utzi dute bizia kendurik.
7
Hiltzea ez zen aski, nahi zuten erre:
Lastoz eta petrolez entseatu dire.
Ez zuten nahi utzi seinalerik ere:
Denak ongi pentsatu, nahiz oroa gorde.
8
Justizia-izan da jina Baionatik,
Jaun auzapeza eta jandarmak herritik:
Gibelerat itzuli bihotza ilhunik,
Ez baitute hatcheman nehor hitzalerik.
9
Nor nahi izan dadin horren egilea,
Galdu du sekulakotz barneko bakea;
Sortuz geroz zor dugu guziek hiltzea,
Bainan zoin izigarri den hola joaitea!
10
Senperen gertatzeko zer gatiza trichtea;
ta denentzat zonbat bihotz-lazgarria!
Sekulan ez da haizu esku ibiltzea:
Horrek ekartzen baitu denentzat kaltea.