Iroz-Etxemendi zenari
E.A.
1
Bertsulariak ez du segurki munduan sujet eskasik
Bainan hautatzen behar du jakin bate balinbadu funtsik
Dolore baten argiratzeko ez da solas eé-ta hitzik
Hargatik beti bihotz guziak ez baitira bizi hutsik
Zorte trixte hau aipatzen dut ba ezin aipatua kasik.
2
Mugaz bestalde herri ttipi bat Ondarla baitu izena
Bake osoan biti da hantxet mendi azpian etzana
Horgo semea giz on gaixoa egun aipatzen dutana
Sendimenduak dituztenetan eman du handizki pena
Kausitzen baita oino artetan zen egiazko gizona.
3
Etxemendi gizon on bat zen eta zer dohakabea
Ez du gaixoak plazerik ukan bizirik etxen sartzea
Tresneri are oi maleruski heldu baita makurtzea
Zure huma ahantzi eta bertze ainitz salbatzea
Horrek derauzu begien bixtan ezarri heriotzea.
4
Kamiuneko arraztek amor gain behera hori hartuz
Gainerakoak hautsi dira ta etzitakeen egin deus
Arnes pizua ikusi eta juaiten zela jender buruz
Zure bihotzak manatu dauzu otoi ez zazula ez utz
Denen opari eskaini zira ba arima eta gorphutz.
5
Ainitzak hemen nigarrez daude bihotzetan zer trixtura
Bainan zuk duzu zure saria hori gauza bat segura
Anaiendako zure bizian juan da errekaz behera
Zure arima aldiz segidan xuxen xuxena zerura
Erreken zolan diren guziak harat ditzazun atera.
6
Battoren orde oi zonbat gorphutz hanxet ziraden izanen
Ta Etxemendik bere bizia preso zuen eremanen
Bazter guzitan edonun zela pendek zakoten erranen
Oraixet aldiz itxilik daude gaixoa ez baita hemen
Adixkideak egizue beraz hari otoitz bat bederen.
7
Gizon hiltzale ta gerlariak ardura dira aditzen
Egun guzien kaseta hoitan bertzerik ez da ikusten
Jendeak aldiz salbatu eta zoin guti garen orroitzen
Ega erran gertakari hoi ez dela usu gertatzen
Zertako beraz bihotz ezti hau dugu hoin laster ahanzten.
8
Hogoi garren mende hunetan hauxe da bizi modua
Zonbatek ote egin liote zuk egin duzun jestua
Arras ahultzen art delakitz lagunaren estima
Begi guziek ikus bezate eman duzun etsenplua
Gogoetarik urrunt dadien jelosia, urgulua.
9
Nahi gabeak ta doloreak peningarri eta trixte
Urosak ziren gure bihotzak horrela dituzte bete
Etsenplu on hau, atrik dezagun ba xahar eta ba gazte
Ainitzen bizi ederrean ba Etxemendik baitu parte
Otoitz zazue karsuki eta otoi denak orroit zaizte.
10
Andre bat horxet hiru haurrekin zoin bakarrik gelditzen den
Ezen jadanik bietan baitu biziko lagune galtzen
Kontsola zaite zure senharrak ez zaitu abandonatzen
Amodioan laguntzen zaitu zure nigarren xukatzen
Lurrean jasan pena guziak zeruan ahantz ditezen.