Jose Maria Zubia, Mari zeritzon gizon onoretsuaren oroitzan kantachoa

Artola, Ramon

 Aspaldi ontan egun eta gau

 zitzaidan biotza ari,

 kanta nezala nola bizi ta

 eta ill izan zan MARI;

 egiyaz gizontasunak asico

 zor diyolako berari,

 tan au bearra dala sinistu

 eta asten naiz kantari.

 Itsaso zabal urdiñ ederra

 goiya dezula musutzen,

 umill ikusten zaitugu iñoiz

 bañan gaituzu izutzen;

 ¿zergatik zera berdeturikan

 denakin burruka jartzen?

 ez dakigu guk zerengatikan

 zeran orrela zakartzen.

 ¿Nork esan eder zauden denboran

 jarririk zuri begira,

 golpez artuko dezula, gero

 ikusten zaizun mugira?

 arraiketari chalupak ezin

 jira dirala errira,

 zuk jo ta milla puska agiten

 frankotan ikusten dira.

 Puskak jostallu gisan botaka

 dabiltzanean aidean

 gizon tristeak azaltzen dira

 puskeriyaren gañean;

 bañan ¡oh gero! ¿zer pasatzen da?

 ¿zer gertatutzen zaie an?

 aundiyagoko golpeak jota

 gordetzen ditu urpean.

 Begira zagun oraiñ portura

 ia zar dan an gertatzen;

 amak, emazte eta semeak

 denak an dira juntatzen;

 eta galdutzen dabiltzanaren

 berririk bada etortzen,

 biotzak penaz erdiraturik

 negarrez dirade jartzen.

 ¡Oh MARI leial on biotz utza,

 aien malkoak chukatzen

 zenbait alditan saiatzen ziñan

 gustoz ziñala nekatzen;

 aitu ordukoz chalupak nola

 zebiltzan kanpoan galtzen,

 ill edo bizi joanda zinduben

 ango gizonak ekartzen.

 Zure biotza maiz azaltzen zan

 iruki arren gordean,

 zeñak bulkarik gorputza jarri

 eraitu zizun lanean,

 non zan estura-aldi gogor bat

 eta beti zu ziñan an,

 anaya maite asko salbatu

 oi zinduben ur gañean.

 Zenbait onlako egiabide on

 gertatu oi zan zugandik,

 beragatikan zure oroitzik

 ez da galdutzen gugandik,

 zu ito arren zuk salbatubak

 bizi dirade oraindik,

 zere bizitza aman zenduben

 aurkezten mesede aundik.

 Gisa onetan bizi ziñala

 allegatu zan eguna,

 ¡oh, zein tristea, geroztik ongi

 denok gogoan deguna:

 au zan, chalupak galdu zirana

 aisetsu oso illuna,

 ango-gizonak salbatzen zere

 biziya galdu zenduna.

 Aiek azkentzen zeudan denboran

 ezin ibilliz igari,

 azaldu ziran beren laguntzan

 beste chalupa aundi bi;

 ¡zein zan aurretik ur mendi tontor

 aien gañetan giari?

 andik minutu guchira beren

 azpiyan ito zan MARI.

 ¿Nora zijoan goi biak joaz

 ur mendi aiek barrena?

 ¿zer zan zeraman ibilbidea?

 ¿zer pentsamentu arrena?

 besterikan ez, penatuetaz

 kupiturikan barrena,

 esturan ziran lekura bera

 iriztekoa aurrena.

 Itsaso golpe izugarri bat

 jaikirik beren gañera,

 aurretik zana urez bete ta

 joana izan zan gainbera

 eta ondotik zanak lagunak

 zitubelarik atera

 non zan geiago, ikusi gabe

 itoa izan zan bera.

 Bere anayak salbatu naian

 galtzen dubenak biziya

 ordu beretik gaude daukala

 zeruba irabaziya,

 onen erdiyan azalduko da

 omen ederrez jantziya,

 gozatutzeko egin izandu

 zituben lanen sariya.

 Lur ontan ere oroitza bada,

 ez da ontaz zer esanik,

 bere ichura alcha zitzaion

 otallucho bat egiñik;

 ontazgain koroi berri bat orain

 kantuz ustaitzen diyot nik,

 zeren koroitu gabe ez deiken

 utzi alako gizonik.