Arrantzalia
Artola ta Elizechea, Jose
Jayo orduko itsas aldera
dijua lagunarekiñ,
jostatutzera chalupetako
arraun aundiyarekiñ;
bertatikan da arrantzan asten
lokarri churi batekiñ,
zeñen gaztetik arrantzarako
griña dakarren berekiñ!
Ikusten badu aita beria
nola kanpora dijuan,
eldurik diyo- ¡Aita! nik ere
berorrekin nai det gaur juan,
emen ez det nik deus arrapatzen,
ikusi nai det kanpuan
arrai aundiyak nola achitzen
dituzten beok amuan.
Aitak diyo- Ez, beste batian
etorriko aiz gurekiñ,
oraindikanen gaztea ago
geldi ari amarekiñ;
¿zer uste dek ik, jostatutzera
guazela urarekiñ?
ikaratuko intzake ango
baga guztiz aundiyakiñ.
-Ez naute, aita, ikaratuko
baga ta ur aundi oiek,
ikara nairik esaten dizkit
igartzen diyot neronek;
-¿Negarrez ago? zer gertatzen zaik?
esan zak bada prest ¿zer dek?
-Nik berorrekiñ gaur joan nai eta
eraman nai ez berorrek.
-Isillik ago, ator, salta zak,
eta or eseri ari,
eldu akiyok bi eskuakiñ
sendo alki agonari;
ez ariyen or chorabiyatu
eta urtara erori.
-Aita, nigatik ez ikaratu
aspaldi dakit igari.
Utzirik ama eta portua
arraunian joan dira,
au du lenbiziko irteera
itsaso zabal aundira;
ariturikan an arrantzean
ta gero emanik jira,
badatoz beren kabi-chulora,
badatoz beren errira.
Onez aurrera ez du iñori
ezer esan bearrikan,
aitari ere deus galde gabe
an da denen aurretikan;
beste guztiyen zai egoten da
bertan bakar bakarrikan.
¡Ain borondatez ara sartu ta
zeñek atera andikan!
¡Orra bestiak bezela nola
egin dan lanian gizon,
ez da atzera begira egon
ez du denborarik ichon;
lan gogorchua izanagatik
arek arkitzen du chit on,
etzayo bada iruritutzen
lan oberik dala iñon.
Ala munduko egun geyenak
ditu nekian pasatzen,
ontatik baitu gurasoaren
ogiya irabazitzen,
beiñ edo beste kanpora gabe
erriyan bada gelditzen
biotz erdian gauz char bat balu
bezela du ark sentitzen.
Eta ¿nola ez, uren ertzean
sortua bada mundura?
beste gauzarik etzayo bada
jayotzen ari burura;
ate-chikiyak jayo orduko
maite duten gisan ura,
modu berian onek maitatzen
du itsaso aundi ura.