Oar laburrak. Kantuz eta itxaropenez [I-XV]
Markue
I
Amaika milla
arantzagaz
dakarzu
zaurituta
biotza.
Ainbeste oiņaze artu dauben
zoritxarrezko biotz orrentzat
ez ete-da
egongo
bakea ta egotaroa
egunen
batean?
Danok
alkar
parkatu
eta
areriorik eztagoan
tokira
egaz egiteko naia:
beste
asmorik
eztaukazula
esan
deustazu.
II
Ez nozu ikusten ba
ixiltasunezko kantuaren deia
entzuten nagoala?
Itxi egidazu
kantu au entzuten
apur batean.
Geroago joango gara
arkalegaz
azken bako
itxasora.
baiņa orain ez
gerotxoago baiņo:
Euskalerri onen
itxaso ta lurrak
ixilik
gordetan
daubezan
ezkutuko
soiņu arrigarrizkoak
amaitzen
diranean.
Orduan joango gara.
Orduan,
baiņa
ixiltasunezko
kantua
entzuten
itxi egidazu
orain
pixkatean.
III
Kantu zoli eta zabal batean
kantauko neuke neure kantua
benetako olerkaria banintzake,
suak itotzen dauan
burdiņazko neurketa barik
olerki-berbeta askatuan.
Izar amatauen artean
ezagutzeko dagozan
itxaso ixilletara
joango nintzake
olerki-egoen egazkada astiroan.
Misteriozko mendi ezkutuetan
gordetzen diran
azken bako amesetaren besoetako
amesetakin amesetan,
santuen arimetako arimetan
benetan maitatzen diranen su-garretan
txarto egiņak ordaintzen dabiltzanen oiņazetan
pozik bizi diranen kantuetan
negarrez dagozanen negarretan...
Nundik
eta
noraiņo
ez nintzake ibilliko ni
nire kantu zoli eta zabalean
benetako olerkaria
banintzake?
gorantza be egingo neuke
alakoren batian
goiko azkenengo atetan
atea jo arte.
IV
Olerkari baten
olerki-ameseta zoragarritik ateratzen
etorri zara.
Sinistu be ezin leitekean
berinezko
ameseta maitagarri bat
apurtzen
etorri zara.
zeruetako amesetia izan da
sinistu ez arren zuk.
Ikusi dodazan irudiak esango daubezan olerkaririk eztago munduan.
Ango gorri zuriak etxuratuko daubezan pintorerik be ez.
Ezta bertako soiņu gozo zolirik lortuko dauben soiņularirik be.
Eztot uste.
Eztot uste
nik egin dodan amesetiaren
barri
emongo daben
ertilaririk
egongo danik
munduan.
Zertako etorri zara zu?
Zergaitik etorri zara?
Zertako etorri zara
goiko ameseta au kentzen
zeruko ameseta eder au
amatetan?
V
Iņoz be ez neban sartzerik gura izan
zure ixilleko barruan.
baiņa
ixillean zabaldu deuste
bere lorea
itxasoko amodio urdiņak,
misteriozko aizean.
Ondo sumatu dot zure miņa
eta eztot poz aundirik artu
zure samintasuna jakitean.
Bein be
etzendun egin bear negarrik
azken bako oņazetan.
Zergaitik etzendun
sinistu eta itxaron
nire irribarrean
VI
Zure betiko
miņezko kantu apurtua baiņo
naiago dot
mendiaren
kantu ixilla
entzutea
atsegin baņo min geiago emoten deustalako
zure kantu orrek.
Euren ostian Egillea erakusten deustiezan
itxaso mendiak
zu baiņo
maiteago dodaz.
Bake aundi bat ekarten deustielako biotzera
eta Itxaropenaren enbata
nire arima nekatura.
Nekatuta nago
zure kantu urratu orregaz
eta itxi egidazu
bakarrik
bakean.
Zergaitik etzatoz neugaz
bakean
nire bide barritik?
VII
Miņezko kantu zarra amaitzen
ikusi dot
bere ezpanetan.
Bere alboan egon naz
samintasunezko
bizitasuna
joatean
bere arpegitik.
Eta
amodiozko kantu bat
kantau dau
gero
irriparre batekin.
Eta orduan gertatu da gertau dana:
Zeruko laiņuak
udabarriz jantzi dira
gure biotzakin batera
VIII
Neuk be eztakit nik zelan urten eban
arek kantu barri arek
nire ezpan mutuetan
Bertan-bera itxi eutsien
euren olgetiari
auzoko umiek be
nire kantu barria
entzuteko
Eta makillia eskuan artuta
zutundu zan bere jesarlekutik
agura zarra be,
nire ingurura
etorteko
negar anpuluak ekazan begietan
eta irribarrea ezpanetan
barriro gaztetu egin ete-jakon ba biotza
nire kantu barria entzunda?
Nundik eta nora etorri ete-zan ba
nire ezpain mutuetara
a misteriozko kantu ez ezagutua?
IX
Noz esan neutsun nik
lur azpi bako bidetik
ibiliko nintzala?
Noz esan neutsun nik
aize bako aizean
joango ziņala?
Noz agindu neutsun nik
ur bako itxasoan
egongo giņala?
Eta orain
nabartasunezko
utsune
miragarrian
bide bako bidetik,
aide bako aizean,
eta
ur bako itxasoan
gabiz ibili
egaz eta uger
geuk be zelan eztakigula.
X
Amodiozko
benetako kantuan
gura dot
betetzea
ixillezko zolitasun utsa.
Ixillean.
Ixil ixillean.
Obari barik
ardura zuzenian.
Samintasunetik urrin,
amatetan eztan argidun zelaiunarantza
doian
Itxaropenezko
bidera.
Eta
kantuzko zaldiaren
ganean
noianean,
Deadar egitea
gura dot
Itxaropenaren
izenian,
Egizko Argitik
ukakor eta gogoillun
goitik bera moteltasun utsera
doazanai.
XI
Izar argituen bidean
joan zan
neguko egun otz betean
ezekin be konturatu barik.
Orri barik eta billosik
egoan baso zarrak
Ģagurģ esan eutson
betiko.
Auts biurtu jataz zu barik
udagoieneko
urregorrizko
orri elduak.
Otzaren otzez
leituta
itxitea
gure izan eban
mendiko aize otzak,
baiņa izarrak irabazi eutsien
burrukia.
XIII
Egunsentiko lau aize
atsegintsuen ganean
maitasunaren
kantu barria
bialtzen deutsut.
Eztot gure
barriro ibili zaitian
bakartasun baltzeko
kantu
negargarriakin.
Betikotasunezko irribarre gozo bet
ikustea gure dot,
gaurtik aurrera,
zure ezpain-begietan.
Sinistu egizu, sinistu.
Maitasunezko
kantu barrian
itxaropenezko izarra
geiago galdu eztagizun.
Zer dala uste dozu bizitza bat ba?
XIII
Aunditasunez beterik
betikotasunezko
bakean
joan zan
egaz
gure etxe aurreko mendien osteruntza.
Udagoieneko arratsalde batean izan zan
Neguaren sorgintasundun adarrak
agertu ziran illuntze gorrian.
araitz eta pagoen
urregorrizko orriakin
estaltzen egoan lurra
neguan
edurragaz ezkonduta
lo egiteko.
Olerkariak
sinistu daubien
edertasunagaz
ikututa
egozan
gaztien
arimak.
Gure etxeaurreko mendietan
ezkutau zan egaz
urregorrizko
udagoien arratsalde bateko
illuntze gorrian.
eta ez genduan ikusi geiago
bein be
etzalako etorri
jaio zan basoko aratxera.
XIV
Eztozu ikusi joaten?
Astiro astiro urten dau
mendietako bideruntza.
Negarrez eruan dan biotza
eta negarrez arimia be.
Ete-dau gero egon miņik?
Miņik ba-dago munduan,
benetako miņa izan da
arek eruan dabena
biotzian eta ariman.
Bia joan da joan.
joan da,
eta geiago ez etorteko joan be.
Poz barri baten
itxaropena
ereinda eruan dan beragaz
bere biotz barruan,
atzoko samintasuna garbitzeko.
XV
Zoriontsu bizi naz
zorionakin amesetan nagoan artean.
Zoriona bera zala
esaten genduana neukanian baiņo obeto.
Eta orregaitik
zorionagaz amesetan egiten dodan bidetik
jarraitzea
gure dot
beti.
Atsegiņetan baiņo
arnasan aurkitu dodalako
benetako zoriontasuna.
Zorotasun oberik
eztago
niretzako.
