Mateos pintorea

Basaldua eta Gaminde

 Pintatzen du Mateos pintoreak

 mundu edo ogi bat, pintatua,

 nola pintatua, pintatu berria;

 kontuz pintura horrekin

 Mateosena baita, eta pintatzen da;

 bisonteen pintorearen pintura,

 herriko dontzella koitadena,

 egiazko iledun santuena,

 herriko elizetako koitadoaren ilea;

 Grekoa, diot, greziano edo toledano,

 bere despinto luzearekin edo

 Goia, galarazitzen baikaitu eta despintatzen baikaitu

 gehiago, haboro, eta pintatzen du; Mateosen

 aingeruak edo zamariak,

 zamarianoak, diot, gizonak edo

 andreak diot, bai, zamarianoak,

 aurpegi eta hortz eta begi

 eder-eder zamari-kolorekoak,

 gizonak baino iruditzenago dira

 zamaria, eta zamariak baino

 gizonak edo zentauroak; Mateosen

 anaiak, gusuak eta gainerako ahaideak

 gizon eta zamari guztiak garade,

 Mateosek pintatzen ditu zimioak eta

 zimiak, gizonak ere bai, ta zamariak eta

 zaldiak eta behorrak; eta lehoiak,

 inoxent eta bentturos, trixte-xamar,

 munduko aurren egunean bezala,

 natura-kontrako bekatu larriak baino

 lehenagokoak, poz-pozik abereak

 barre egiten zuen egunekoak;

 haur eta inudeentzako animalitegia,

 grado gabeko soldadoentzakoa,

 eta jakintsuentzakoa, esan dezagun,

 zamaritik gizonerako eta aldrebesko

 aldakuntza estudiatzen dutenentzakoa; Solanarena

 Solanaren moduan, lotan ibil, diot;

 barregarria; Chagallena,

 amesti, majiko, hegazlari,

 tapiz majikoarekin eta gabe,

 edo Kokoxkarena, bere ibilaldi luzea,

 hilori gizakorragoak, edo ez hain

 hiloriak; hor dabila Mateos

 pinta ta pinta, nola pintatzen duen

 Mateosek, eta zein gutti, arraio!,

 hainbeste koitado oraindik, bai,

 ezta, bai, oraindik, enteratu,

 eta lastima da, ta lotsa,

 eta ezlitzake aurrena izanen,

 desperadoki igurikitzen dioguna,

 atera dezatela,

 oinak aurrean,

 pintore pinuki pintatuz beztitua,

 etor ditezila arineketan,

 baina berant,

 Ministroa eta haren medallak,

 akademikoa eta haren kadira,

 edo Joane March jauna eta haren urreak,

 guztiak hain gogorrak konbatitzeko

 Mateosek garbiro konbatitzen duen konbat horretan,

 horregatik haur tontoak eta inudeak

 eta soldadoak aho-zabalik daudenean

 abere mantsoen eta gizon putzitu

 eta harroen aurrean, Mateosen koadroak

 diren kaiolen aurrean,

 haur tonto hoek biharko egunean

 ministroak eta akademikoak direnean,

 eztakit oroituko diren haien pintoreaz,

 orduan ezpaitira haurrak izanen,

 eztira tontoak izanen, haur guztiak bezala,

 ezpada listoak, oso listoak,

 listoegiak.

 Horregatik nik eztakit zer izanen den

 Mateos pintorearekin eta haren pintoearekin;

 horregatik, nik orain, naizen poeta

 txar honek, lehengo egunean Mateosen

 pinturak liluraturik, eskribitzen dut

 poema hau, bada-ezpadan.

 Mateos pintorea, esan dut,

 oro da, pintore haundia da Mateos,

 eta naiko da gaurko.