Oroi eta omenaldi
Egaņa'tar Gotzon
AGOTE'TAR EMILIO zanari, maitasun-oroiz
aren lenengo eriotz-urteurrenean
Iraillak emeretzi.
Eguzki eder ori, dana txinpart, dana argi,
igandez ipain-apain zaigu jantzi.
Egunaren sorreratik,
mendira noa ego-aizez,
gaillurrez-gaillur, gora ta bera,
lagunarekin alkartu-irritsez.
—Adiskide, nun zera?
Agurka ari zaizkit garoak
ta garo-biltzailleak.
Txilin-txilinka kanpai-loretxoak
ta irri-keiņuka
txaraka tarteko ur-xirripa marmarati
ta goroldio ezeak.
Ixil-mixilka danak zera diote:
—Zer gerta, zer ote?
—Galdu zaigula,
begiz aienatu, Emilio Agote!
Ikusi ez degula, urte-kurpilla gaur da bete.
Aberria, biotzean gaiņezka, ekiņez ta kantuz,
ain barrendik bizi ziguna,
espetxeak ezagutuz,
ain gizon oso ta jeltzale kutuna,
gure arteko danok
ain begiko genduna,
ai Jainko maite, Emilio nun ote?
Eguerdian Gaztelu'ra. Menditxo auxe ere,
biotzez maite bait-zuan gajoak.
Matxo'tik deika, garraxika
ari natzaio kresal arro-zabalari:
—Itxasoooooooo! ! !
Ango zarata, oiartzun eta orro.
—Olatuok, ixoooooooo!!!
Itxas-aparrak:
—Emilio emen ere ez dago!
Aren batela, ĢUrgullģ liraiņa
kaiean ikusi degu, ur baretan lo.
Arratsaldez Txoko Zarrera.
Ez dauka onek, tamalez,
garai bateko tajuera!
An-emen nabil, galdezka, urduri ta bipil,
tabernaz-taberna, kaletan barrena:
—Nun da gure Emilio?
—Aren lengo lan-toki, edaska,
kai-kalean zeuk ikusi.
Ua kanta-kabi ta lagunarte goxo!
Ainbeste ixil-asmo aberkoiren lekua,
gaur, Alde Zarreko
lengo giro goxoarekin batera
zearo aldatua, narraxtua, ortxe da.
Emilio'ren aztarnarik ere, ez ordea.
Gaua. Laiņo tarteko izarrez
zaigu zipriztindu zerua.
Danak irripartsu, keiņulari, gozatsu.
—Ta oiek, zerbait ba'lekite?
Aizueeeeeeeee?!!!
Emilio zuekin al dezueeeeeeee!!!
Odeitxo bat urra zaigu
ta orra leio-gisa, argitsu zabaldu.
Ta bertan, zenbat aurpegi ezagun,
poz-jario azaldu:
Beltxa, Xabier Tolare, Andonegi,
Abando'ko Sabin, Agirre lendakari,
izen-abizenak ematen segi...
Ona galdera berriturik:
—Agian, Emilio tarteko al dezute?
—Bai! Guk deiturik etorri zala
ba'da urtebete.
Ta bai azkar iritxi lurretik
zuetako iņori agur egiteko
izan gabe astirik.
Jai-eratzaille bat bear gendun,
ta Amara'ko Batxoki'tik, berbera etorririk
zintzo erantzun zigun.
Euskal jai ta erromerik
zeru bikain ontan ditu eratzen.
Orain or barruan ari zaigu mai-inguru bat gertatzen.
Gai bakarra: ĢEuzkadi nola indartuģ
ta Emilio degu mai-buru.
Zeru urdiņean, pakez kantuan, poz ta atsegiņa!
Euskal Aberrian, bat gutxiagoz, utsune samiņa.
Txuka ditzagun begi malkoztuak
Goruntz jasoaz biotz fedeztuak.
