Eusebio Erkiaga-ren olerkiak

                         Anton Larrauri-ren doiñuentzat

Eusebio Erkiaga

Itzali ezina

 Utsunez dugu etxea

 asabak il bait ziren,

 soiñez ez ditugu,

 baiña aien gogoa emen.

         Bazter oiek zer diote?

 zer diote erriek?

 mintzo ixillez zaizkigu

 mintzatzen beti aiek;

 sendoa den mintzo gozoz

 mintzatzen beti aiek.

         Aurretikoen

 argi

 itzali eziña.

         Adaxka berria baitu,

 zuhaitz zaharra zaitu!

         Argi, argi

 itzali eziña.

         Eman eta zabalduko

 esku eta zubiak,

 alare etxeak begoz

 lurrari atxikiak;

         mendez-mende dirauanak

 beharra du jarraipen,

 bide jakiñen lorratzez

 berriak urraturen.

         Argi, egiña

 itzali eziña.

Portu Errota

 Errota, «Portu-errota»

 aran baketsuan,

 itsasoaren indarra

 galtzen dan lekuan.

         Gernikaldeko arana

 urez, lurrez zelai,

 ba ditu euskalerriak

 milla mendi garai.

         Eguzkipean sarri dago,

 laiño artean sarriago:

 «Portu-errota» ate zabal

 adiskide jatorrentzako.

         Indar ta bakez bazter eder,

 zureganako naiz zoroa;

 eio ta eio diharduzu

 euskal-lurreko artoa.

         Bizitzako errotan

 eioko gu ere,

 askoren ordez

 bat bihurtuko

 gu guztion ore.

         Ene «Portu-errota»

 millazka artean,

 lehenez bakar izana

 orain inguru betean.

 Kla, kla...

         Errota, «Portu-errota»

 aran baketsuan,

 itsasoaren indarra

 galtzen dan lekuan.

         Leku-lekuan, leku-lekuan,

 lekuan...

         Gernikaldeko «Portu-errota»

 aran baketsuan.

Dirdiz

 Muiño orretan

 agertu ornen ziñan.

 Agerkizun berri

 opa dizut nik:

 Gizadiaren arbola

 illunean, ikus

 ditzan gizonak abar guztiak.

         Doiñuan batzarre

 kantuz ta jauzika gizonak

 baita ixiltzen ere

 lurrari atxikiak.

         Txistulari jauna

 biribilketa berri

 emaiguzu beti.

         Doiñua dugula

 dantza ta kantu, euskaldunok

 eta bitarteka

 atzaparra lurrean

 ixil eta geldi

 txistu-otsaren adi.

         Bakea gurari, bai!

         Artaganean agerturik

 ametsa, egia bihurturik.

 Esana ote, egia ote?

         Laiñoaren truke, eguzkia;

 amets-orde, egia;

 gizonak du premia.

Orain eta beti

 I.— ERESIA

 Itxaro lore genuen seme...

         Gazterik ederrena zen,

 sua zeraman begian,

 osasuntsu zen mutilla

 illik datza mendian.

         Aidean ez da txoririk,

 denak abar-artean gorderik.

         —Aberriaren seme,

 bihotz zabaleko,

 bizia eskeiñi zenion eta, orra,

 odolusturik zaude.

         Aidean ez da txoririk,

 denak abar-artean gorderik.

         Gazterik ederrena zen,

 sua zeraman begian,

 osasuntsu zen mutilla

 illik datza mendian.

         —Aberriaren seme eder,

 bihotz zabaleko,

 bizia eskeiñi zenion eta, orra,

 odolusturik zaude.

         Gazterik ederrena zen,

 sua zeraman begian,

 osasuntsu zen mutilla

 illik datza mendian,

 ez du odolik zaurian.

 II.— ZORTZIKOA

 Aurretikoen maitasunean

 aien etxean azi, bizi;

 gure Erriak eskatzen digu

 gure lana ta bizia

 atergabe,

 ta saririk gabe,

 zut iraun dezan jaun ta jabe.

         Aizatu txalaparta

 eta alboka,

 jo txistua ere!

         Gazte bulartsu arek

 erein azia, orra, erne.

         Egunsentiak gauazkena

 puxkatutzean ozkarbi,

 neska-mutillak dantzan ari

 ta kantari.

         Geurea zaitugu, aberri gozo,

 egonleku xarmagarria

 menderik mende Euskalerria.

         Aberri, Aberri!

 bakarra zara euskaldunontzat

 orain eta beti.