Euskeraren malkoak

Goiria

 Zergaitik dagoz goiz eder ontan zure begiak

         negar ta malkoz bustirik?

 Zergaitik zagoz miñak artuta izadi dana

         baitago pozez alairik?

 Esan EUZKERA, esan bai arren, zergaitik negar

         dagien zure begiak;

 azaldu niri zure samiña, esan zergaitik

         diran zure min-nekiak.

 Nik euzkeldunei esango dautset zure barrengo

         samin-oiñaze zorrotza;

 t'euzkeldun onak adituko du bere biotzan

         zure deadar mingotza.

 Udazkena da euzko semea, neretzat beti,

         beti bizi naz negarrez;

 neure semeak nigaz aztuta euren erritik

         jaurti ninduen indarrez.

 Nire biotzan ez da pozarik, ez zorionik,

         iges egin du alaiak;

 ta orregaitik nago gaur emen eriotz-miñez

         malkoz busturik begiak.

 Udabarriko alaitasunak ezin iñola

         alaitu nire biotza;

 nire barruan aspaldi ontan negua da-ta...

         ezin da urtu izotza.

 Gau t'egun dakart aspaldi ontan biotz-barnean

         kezka latzezko ekaitza;

 biotz gaxo au arrak jota lez zatituta dot

         itxasoak lez arkaitza.

 Kupitu arren euzko semea, kupitu nitaz,

         beira nire min zorrotza;

 kupitu nitaz bestela laster dator nire gain

         bat-batean eriotza.

 Zure besarkaz urtu semea bular-barruan

         dodan neguko izotza;

 kupitu nitaz, izan erruki, bestela atera

         nire barrendik biotza.

 «Jagi eta abil», euzko semea, aterik-ate,

         anaiak nitzat batutzen;

 ekin gogotsu erri danetan euzkotar danak

         nigana beingoz ekartzen.

 Ordun bai seme, etorriko jat barriro laster

         lengo udabarri alaia;

 biotz-barrendik aienduko jat negu illuna,

         piztu barriro argia.

 Orduan laster agertuko jat oso-osoan

         alaitasuna barnean;

 t'ikusiko dot izadi oro irri-barreka

         alai ta pozez betean.

 Oartuko dot gau argietan oztin ta garbi,

         lilluragarri ortzia;

 eta mendia lore ederrez, zitori zuriz,

         apaiñez dana josia.

 Oartuko dot zelan euzkia agertu oi dan

         mendi-ostean goizean;

 zelan diztira ederrak galduz estaldu oi dan

         geldi-geldiro gabean.

 Oartuko dot illargi eder gau-erregiña

         izar diztikor-tartian;

 eta bere izpi diztiratsuak anor zabalduz

         argi egiten ludian.

 Ikusiko dot zelan baso ta zelai-muñoak

         agertzen diran apainki;

 zelan zugatzak apurka-apurka osto orlegiz

         jantzi ein diran poliki.

 Oartuko dot zugatz-gaiñean txorro-txioka

         alai abesten txoria;

 t'ega-egaka lorerik-lore janari-billa

         mitxeletatxu alaia.

 Adituko dot artzai jatorra adarra joaz

         santzo-txistuka mendian,

 t'ardi apalak zelan dabiltzen alai be-beka

         bedarra iaten iarrean.

 Ilkusko ditut neska-mutillak jai-egunetan

         erri-zelaian jolasten,

 ume-taldeak bide-ertzean alai ta pozik

         kanta gozoak abesten.

 Ikusko ditut andre-gizonak bake aundian

         arto ereiten soloan,

 atzo-agurek gentz ederrean etxe-aurrean

         pozarren karta-jokoan.

 Oartuko dot amona zarra goiz-illuntzetan

         abots biguñez abesten;

 eta ondoan bere illobatxu txiki-polita

         seaskatxoan lo eiten.

 Nabaituko dot zelan dagoanoge goxoan

         irriparra españetan,

 ta bere ointxo txiki-zurizkak gora-goraka

         zoriontsu jolasetan.

 Eta gaxoak bere esku tximur-zimel ta latzaz

         malko bi kendu zituan;

 ta ixil-ixilik lengo bidetik mendian-gora

         negar ta negar zan juan.

 Biotza miñez exerita antxe arri-gaiñean

         nintzan oldozkor geratu:

 EUZKERA AMAREN zori gaiztoa gogoratzean

         ezin iñola alaitu.