Nora joan haiz, "gaztia"?

Juan Garzia

 Itsas lainoak hegan harama

 azken portutik harago;

 haize gainetik, uren azpitik,

 nora ote haiz irago?

 Hitz berant hauek entzuizkidak

 isil betean bait hago,

 esan ezean nengokek eta

 hilotza baino hilago.

 Mundurik mundu ibili arren

 auskalo zeren atzetik,

 nonnahi hostoak orbel erortzen

 ametsaren zuhaitzetik;

 inongo jainkok ez dik lagundu

 ateratzeko gaitzetik...

 Ikusi al duk ezer berririk

 zeru mugaren ertzetik?

 Garai batean elkar harturik

 mundua irauli nahian,

 esperantzaren untzi gorria

 bota genian guk kaian.

 Nora joaki da? ala galdu da?

 urte luzeen bidaian...

 Portu jatorrik jotzekotan hi

 faltako haiz eskifaian.

 Eder hintzenak ederragoa

 maite izan duk, Gaztia;

 noizpait gozatu huen betaro

 nahiz ordaindu garestia;

 nork pentsa, gero, posible denik

 hala mintzerik eztia?

 Gozo-mikatza hondarreraino

 irentsi huen guztia.

 Kalifornia, mundu berria,

 argi diz-diz eta rocka,

 hara jo huen eten nahiz hemen

 loturik hindeukan soka;

 Amerikarik ez zegok edo

 ez zitzaian hiri toka:

 begi arrotzez itzuli hintzen,

 ez omen huen zer konta.

 Denborak eta urruntasunak

 kupidarik ez dutenez,

 lagunzarretik ezagunera

 jaitsi gintuan azkenez.

 Buruarekin kaso egin ta,

 askotan hori ere ez...

 Halaxe ohi duk bizia baina,

 tristea ez al da berez?

 Geroztik hitaz zurrumurruka

 bestek esana entzunik,

 isildu nian bihotz barneko

 garrasien oihartzunik:

 "Orain ez bada, lagun izenak

 ba ote du ba zentzurik?"

 Orduan mutu egon nauk eta

 orain malkotan itsurik.

 Ezin omen ta ihes merkea,

 horra gehienon laguntza;

 malda leuna gustatzen zaiguk,

 ahal baldin bada beheruntza.

 Berriz ikasi behar izan duk

 edonolako iraultza

 norberak ezik inork ez bestek

 ezin lezakeela bultza.

 Hil edo bizi burruka latza

 heure buruarekiko,

 hondo gabeko bakardadetik

 berriz bahintzen jaikiko.

 Bizirik hilen kanposantutik

 irten nahi arren betiko,

 Zaldi Zuriak emana zian

 heriotzezko ostiko.

 Inon Zerurik balitz edota

 nik sinisterik baneuka,

 mundu hau gutxi zitzaion bati

 ezin lekiokek uka;

 debalde jaio, alferrik iraun

 ta hiltzeko musu truka

 ote den negok bestela gure

 bizi grinaren burruka.

 Sisifok ere, harri astuna

 behin ta berriro jasoak,

 erruki dizkik gaurko gizonon

 nora ezeko pausoak:

 harri apurtu hauts zurituak

 lausotu zizkiguk soak,

 zer nora altxa nahi dugun ere

 ez dakigun gizaixoak!

 Jainkogabeon zeru urrunei

 egin nahi niekek eske,

 hire itzala hemen uzteko

 konforma ahal balitezke;

 gogoak, berriz, aurki dezala

 amets beteko erbeste,

 mugarik ez den itsas berrian

 beti gazte, beti aske.