Sua
Sabiaga
Mendeak zitun amabi urte,
Nere adiñak amaika.
Udako egun bero arixe
Guziok eman arrika!
Aizkorri eskubi, Aralar ezker,
Egoaldetik atea,
Mendi gaiñean, zugaitz artean
Bi bizitzako etxea.
Atarietan garaiak zabal
Eguzki suak kixkartzen.
Belar sorotan, ebakirikan,
Belarrak ondu t'igartzen.
Goiko ganbaran asiak ziran
Gari jotzeko lanetan;
Besoak ariñ, biotza pozez,
Ogi zuriren ustetan.
Gari balak sar, lasta balak ken,
Gizon aundien iduri,
Mutil koskorrak badabilzkizu
Gora ta bera urduri.
Ganbarerdian belartegia.
Belartegian belarra.
Belar artantxe norbaitek piztu
Zori gaiztoko su garra.
Joxantonio mutil ederra
Aitari balak urbiltzen.
Lana utzita asi zan larri
«Sua! Sua!» —ots egiten.
—«Sua! Su da! Sua Ganbaran!»
Antxe negarrak, orroak!...
—«Kanpora denak! Kristauak lenen!
Beiak, txerriak, astoak!»...
Tzirtzir ta tzartzar! Kea ta garra!
Negargarrizko gauzea!
Antxe kixkaldu, bein da betiko,
Gaittin-azpiko etxea!
— «Ama nun dabil?» —galdetu aitak.
— «Beeko gelan or ez al da?»
Jauzi larrian leio zulotik
Aita sartu zan bertara.
Su gar artatik, bi besoetan,
Uraxe zama ederra!,
Atera zigun ama bizirik.
Amaren baitan arreba!
— «Joxantonio nun ote dugu?
Igesi joan ote da?»
— «Jo-xan-to-ni-o! Jo-xan-to-ni-o!»
Aren aztarnik ez, ez da!
— «Ganbaran bertan gelditu al da?
Nork ikusi du irtetzen?
Gixagaixoa su tzar orretan
Ote dago, ba, erretzen?»
Ai sua, sua! Su gaizkillea!
Denak gaitzesten al aute!
Piztu orduko, zapaldu, busti;
Ito ta itzali ba'indute!...
Gizonaren on egin induen
Ongille uts dan Jainkoak.
Orain, ordea, lapur, iltzalle...
Nork esan ire gaiztoak?
Etxea kixkal, anaia erre,
Amatxo ere larritan...
Nola ez, bada madarikatu
Txikitan eta aunditan?
Ez da ikusiko baserrietan
Geiago Gaittiñ-azpiko.
Joxantonio erre zan eta,
An ez al da iñor biziko!
Argentinako Mendozan 1955
