Cretan ohosturiko poema slovaniarrak
Violet Font
Joan den urteko abuztuan Cretarantz abiatu ginen Bartzelonako lagun bat
eta biok, han lagunak zituela eta. Paleiochora-ra heldu ginenean zai genuen
Veronika. Bere etxea Mediterraneoko etxe zuri horietakoa da, handia eta
kanpotik tapizez apaindua. Hantxe ezagutu nuen Karel Raab; oso tipo alaia,
argala eta beltzarana. Veronikak «idazten eta horrelakotan» ibiltzen zela
adierazi zidan afal ondoren. Hondartzan igarotzen genuen egun osoa hango ortze
konpaktuari behaka, sor; eta gauez sua irazekitzen genuen keak agian lainotuko
zuelakoan. Egunsentian hare epeletan itzartzen ginen eta gauerarte isiltasunean
iragaten, suaren gorritasunak aurpegiotan irribarre egin arte. Poema batzu
ohostu nizkion behin; karpeta urdin batetako paper mordoxka bat, eslovanieraz
idatziak. Karel 1961. urtean jaio zen Yugoslavian. Hegazkin istripu batetan
galdu zituen gurasoak hamazazpi urte zituela. Hiru anai-arrebak Marsellara joan
ziren osabekin eta handik itsasontzi batetan ihes egin zuen. Sidneyen ezagutu
zuten elkar Karel eta Veronikak; eta ez dakit ezer gehiago, hondartzako
sutondoko ixtoria dardartiz at. Opio pedo luze baten letargo eguzkitsu bat
bezala gogoratzen dut egotaldia (itsasoa bare eta oskarbiegia). Eta poemekin
(ez dakit poesiak ote diren ere) egundoko burruketan ibili ondoren hor dituzue
batzuren ene itzulpen inposibleak... Eta barkamena Kareli (auskalo non hagoen
oraingo honetan) bere idazlantxoei Donostiaraino hega egiten irakasteagatik.
* * *
«Irtetean, kristal eta zilarrezko edifizioek, buruen gainean okerturik,
ilgoraren gisara, osta zastakatzen zinaten. Eta gorri, astiro, odoletan
gatzatzen hunan oro. Egunsentian eguzkiak, suak ezkoa bezala, urtu nindinan.
Zementu artetik, oskorritasuna imagina subliminal baten antzera desagertzen
dun: hiri puzkertiak infernutako zirko torturatzaileen olana gris, beltz eta
zuriak eskekitzen dizkinanean kafetetxe ilun batetan sartuko haiz. (Beti zegon
tokia). Jazza entzungo dun hatz beltzetan, ia urduri. Eta kalearen kiratsean,
burruka etengabean, amerikar eta indioen arteko gudutik zaparrastaz galduriko
gezi edota lantza batek zaurituko hau. Zorionez bizirik gelditzen bahaiz,
biharamunean, ke urdin artean berriz ekingo diotenean, Siberiako tigrea
haizelakoan ehizatuko haute olanek. (Ez haiz inolaz jarkiko). Orduan, dirudunen
baten basoko lorartetik ihes egin nahiko dun, kafetegira, iagoitikoz, erdilo,
violoncelloz jazzean, mesto, pianissimo, smorzando, ia ad li b i t u m.»
* * *
«Sumatrako tigrearen begi beilegiez itsuturik,
junglako landarezko tuneletik zehar etxeko kumunera
bajoari ekitera bidaliko nindiotekela banekien.
Eta hire betaurreko punky beltzak jantzi nizkian putada hura ukatu nahiean;
eta hik esan bezala, bost dukateko globo gorria puztu nian
sudurpunta zorrotzaz lehertu arte:
sans-culotten haragi torturatuez diamant eta esmeraldak fabrikatu
eta musei titiburuetako kakalardo erdigogorbustiak arrankatzen zizkieteken
teloi granatearen bestaldean;
eta bahekien torerook urrezko jainkosa haiek antsiaz desiratzen genizkiala;
bahekien nire ahoko espata dirdiratsuek
bular gazte hobenge haiek koskatuko zizkiatela ijoputak antzo;
eta ezpainetatik odol epela jarioko zitzaidaanean tertzioa saludatuko niala;
eta kakalardodun esku boteretsua jeitsi
eta bost dukateko globo gorriak eztanda egingo zidaala aurpegian;
(eta danborren erredobleetaz berandu konturatuko niñuala).
Eta jadanik (indarge?)
termidorianoen gilotinako bizarlabantzarrak bixigu arrosetan dakuskit;
eta sagu korbatadunetakoa haizela entzuten diat,
orain, toreroaren potroez alabastros lortzen ari haizenean,
kaleargi beltz ugertuen argi hilduek loak hartzen duten abar tartetik
ilargiaren arrasto heze lanbrotsuak,
Florentzian kupula hondatuko den eran,
giroa busti xahutzen duenean,
eta hotz,
oso hotz,
lepoa erdibitzen did
DZAST!!zueneann».
* * *
« papuen soak solstizioko diskorantz
erabat beilegituriko aurpegitan
izpi zorrotzen ziri metalikoek
ediporen begi zastakatuak malkotu dizkiete
eta lumazko oihanetan
larrutako kolpeak ttanttaka oihartzuntzean
eguzkituen kezko azaletan erotzen dira
hegazti nabarren isladak
gauak kokatuko zaizkie energia garaian
eta sudur betondo eta ezpainak
hileroko horigorriz gantzatzean
arotzen belarritako lapitzen antzeko
adarrak haziko dituzte artez
bekokitako ilbete itzel tartetik
pawah-pawahtan iratze
tropikalak ernetzen zaizkiela
zementuzko etxez zetakatzen diren
zuhaitz gorri eta goibelpetan
jadanik inglesen auto beltzak ibiliarren
ginea berriko kostaldetan
hondartuko ahal haiz buke!
papuek lepamoztu nazaten
baina sidneyraino gidatuko gaituk ostera
hire marinel eskizofrenikook
operako esfera zatikatuen hormigoi
zurizko maskorretan surf egin dezagun
eta mila pisutako edifiziotan julistuko nauk
eta jotabez mozkortuko ondoren
fenizioen belerotik (itsas hotsa kulunka)
fireworksak harrapaka»
* * *
«sua darion herensuge edota
zerbeza botila apartsu bat izan nahi duen
zaldizko almohada gainean hagoela
oilar txinar gorri bat buztantzen dun
izara zuritatik gora
ia-ia arranoak eklipse garaian ohi ditunan eran
eta nykwisten kuadrotako balusezko
neskato batutsiaren ditiburuak isladatzen ditun
nikietan antzo
ispiluaren beirari beren erliebe
jostagarriak inprimatu nahiz
eta hireak
bi elektrodo bailira
hatzez heltzen ditunala
etamine grisezko kanapea odoltzen dun
izter barnetako zauriaren jarioaz
zetan zabiz violet
marcel proust irakurtzen
biluzik bai a»
(Idatzi berria zen poema hau, eta zenbait hitz tatxaturik zegoen: "zakil bat
izan nahi duen", "masturbatzen ari hintzela", "aitaren errebista pornoko",
"udako menstruazio", "antsiatu", "eta hezeak", "zoratzen haiz haurrek egosten
dituzten sugandilak bezala", "eta suaren atzean bularrak erretzen zaizkio..."
amaieran.)
* * *
«Bonbilatatik ihesiko den argi zulatu ebakorrak belarri politeneko diamantean
printz egitean, plastikozko bi miloi gezur Montmartren lepamoztuko dituztelako,
Parisko izar zuri sargoritsupetan ustel desobituko nau Luis erregek. Eta gauez,
purpurinazko gurditzar txairo eta odoltsutik irteten diren gortelari martzulek
beren panpinen diti eme antsiatsuak esperma gisako champagne apartsuz bakarrik
busti ahal izango dituzte komediako hasperenez. Sortilki bular maitagarritara
plazer burbuiltsua izurtzean, balusetan gorputz guztitik aurpegiraino
barreiatuko diete hatzetako muin hezea, sabel lodipetako pittilin zizaretuen
nokutasuna krabelinetan dantzatzen den artean.
Azarez jazoko da oro. Ez du ezerk zentzurik. Inflazio garaian amets eta betiro
iturri zikin batek bezala ziprizinka pix egiteko desioak buruhiltze kolektiboa
eragingo du haragikerizko gau arrosa honetan. Paris brontze eta atxabitxizko
condotiero arrotzez birrindua izango da. Birus hilurranen usaina du, jaitsapen
dotorezko udaberitzarrarena.
(Eguzkirik gabeko zuhaitz biluzi urreztatu tartetik lote usaingeak aieneka
zimurtzean, plastikozko bi miloi gezur Separen urertzetan itoko direlako, Paris
lanbrotasun gris goibelpean ehortziko dute taupadez berriz. Eta gauez, ilargi
kalertzetsuko ezpain idor lore-loredun printzesa hautseztatuak inoiz edan nahi
izan ez duen esperma gisako zerbeza botila zutunduko aparta miazkatu behar
izango dio nardaz nigarrez. Zirtzilki ahotxo maitagarrira plazer koipatsua
kolpeka isurtzean, kontrako zulotik sartuko zaio ttuzko gorroto zitaldua,
sabelpeko zainezko mamu zaurtzaile napalmtsua odoldu arte horzkatzen duen
artean. Ezerkzentzurik ez duenez oro azarez jazoko dela Veronika). »
* * *
«aire barean,
xori eta gizon torturatuez eginiko
harrizko hegazkintxoen antzo,
flavio anfiteatroko munera gladiatoria batetako iugulak ziruditen
aralde hizugarriaren ankerkeria zenentzuten.
aho hotzean,
haur eiharrek tiratakoz ehizaturiko
sagar borobilen eran, ttanttaka,
hortza zuriak kriskitin kraskaka lehertu eta,
zuena ez den irri batek erraietatik irtetzean,
eztarriaren urraketa lazgarriak oihuska etsitua eman zuen.
hiletamartxan
greziar falangeko gudugizonek,
haragizko puxika eme eta gorriekin,
bonba nuklearra egurastuz,
odolezko diti epel hegalarien modura, noraezean,
haize mutuen doinuan soraioki dantzatzen zuten
aranondoen lore zuriz estalitako lur hezetan. »
