Berriz'ko erriari
Urre
Or Oiz-oiñean, ego aldera,
Berriz'ko erri joria,
Gure asabak antxiñatikan
Zoragarriro jarria.
Oiz alderantza menditsa ba'da,
Durango'rantza zelaia;
Ezker-eskuma begiturik be,
Oro da guztiz alaia.
Mendi ta muiño, sakon ta zelai,
Ots gozo Lariz errekak;
Pagadi sendo ta lerdoi itzaitsu
Eresi-joka txoriak.
Atsegiña bai udaz,gerizan
Entzuten aren soiñuak!
Abes gelgarri dirudienak
Donoki-baratzakuak!
Ba-dira or-an banaturikan,
Iturritxoak ugari,
Eder, ozkirri, ura oparo
Eskintzen gura daunari;
Bai ta gozoki, limoe ta abar
Ezarririkan geigarri,
Berriz'tik urrun saltzen da nun-nai
Ospatsua dan ur ori.
Bideetan be askotxo ditu
Dana zeartuz goi-betik;
Burdin-bidea, Bilbo-Donosti,
Bultzi or dabil uts barik,
Amaika esne ta arraotza eder
Doa or gure Berriz'tik,
Aza ta porru, kipula, sagar,
Ta beste asko gaiñetik.
Baserri lirain apatz jarriak
Muna txanbelin gaiñean,
Arpegi zuri, mototsa gorri,
Ugari dira goiz-kean;
Arratsez, barriz, ixil ta zador,
Sorgiñen arnas menean,
O zein ederto ager yakuzan
An eta emen guztian!
Bertoko seme euskel zintzoak,
Soin bete ta gogo-utsak,
Or dabiltz nun-na! langille bizkor,
Arturik izerdi-patsak.
Solo ta mendi aren lantegi,
Bai ta bean ola baltzak.
Edonon ezin errez aurkitu
Era ontako gizonak.
Astez bearra, igandez egon,
Jaunak guri agindua;
Asarre barik, alkarren leian,
Iñok ez daki gudua.
Matsaren zumo gorri-beroak
Iñoiz nas arren barrua,
Egun izarrez, zango biraka,
Iñoiz ez dabil galdua.
Izan ditugu geure artean
Ainbat eta ainbat dantzari,
Talde ta aldra, auzuna zear,
Ekiñik beti jostari;
Bai ta urrun be, erbeste zear,
Ospea arturik ugari,
Iñoiz Paris'en eta Londres'en
izanik naiko ikuskari.
Mendi gaiñean eder eguzki,
Askoz geiago zelaian.
Toki atsegin zoragarriak
Izanagaitik ludian,
Lur-atal ontan guk bizi gura
Poz eta bake eztian.
Orrela bedi azkeneraiño,
Bizi eta il gure errian.
Erriak dauko Eleiz nausia,
Jagia baizen dirdari,
Joan donea, Kristo'k maitea,
Izanik bere zaindari.
Emon daiskula berak zerutik
Esker-laguntza ugari,
Berriztar danoi, zar eta gazte,
Bai ta gutar ez danari.
Ba-dogu emen beste babes bat,
Guztiz ospe aundikua:
Ama Eskertsu lekaimetxea,
Munduan txit zabaldua,
Mixiolari urrun zabaltzen
Jesu-Kristo'k agindua,
Japon ta Txina'n, leku orotan,
Neke arturik naikua.
Baso-eleizak ezin kont-ala
Ba-dagoz gure errian:
Olakueta'n San Anton eta
San Pausto Abaro aldian,
San Pedro-Txiki Ereiña'n eta
Laurenti deuna Besoita'n,
San Kristobaltxu Gorliz'en eta
Birjin garbia Andikona'n.
Murgoitio'n be ba-da beste bat
San Joan Batistakua,
Eta ondiño Oiz'tik ur samar
Asentzio Urdeiazkua,
Eta Okango'n, Zaldibar'tik ur,
San Migel'i opaldua,
Eta beste bat monjak oraintsu
Birjiñari eskeindua.
Berriz'ko seme ospetsu batzuk
Orain nai neukez goi jarri,
Izan daitezan euren egintzak
Guretzat eredugarri;
Lenen or doa Joan Bixente
Aita karmeldar gurgarri,
Urte luzeetan ibilli zana
India'n mixiolari.
Ez dira urte asko, Donosti'n il zan
Guztizko santu usaiñean.
Beraren lanak, arrigarriak,
Arimen alde zirean.
Orain dabiltzaz gizon azkarrak
Bera altaratzeko ustean;
Danok nai dogu laster ikusi
Santu aundien saillean.
Puerto Rico'n be Gogo-zain bat zan
Berriztar agurgarria;
Aren gomutaz erri-etx-orman
Dago lauki bat jarria.
Aren izena Joan ta Batista
Zengotita'tar Bengoa,
Jakituriz lez onoimenez be
Goi-maillaraiño eldua.
Ba ei zan beste apaiz on bat
ospe aundia eukona,
Biotz-bera ta eleiz-jakintsu,
Martin Agirre-Sakona;
Oin lareun urte, emengo mojen
Etxea jaso ebana:
Entzute danez, gizon jatorra,
Arimak zaintzen bakana.
Baita Berriz'en ba-zan beste bat
Jakiturizko tantaia:
Juan Ramon jauna Iturritzako,
Bizkai edestilaria.
Erririk erri ibilli ei zan
Aratzen Bizkai guztia,
Orrela batuz barririk asko
Egiñik gure edestia.
Musikan be bai Berriztar batzuk
Ospez el dira gugana:
Arkaraso ta Gabiola'rrak,
Eta gaur gure Arana.
Baita oraindik aitatu bear
Aita Seberin txit ona
Eta Imanol Orue-Mazaga
Gaurko apaiz barri jauna.