Nekazari lanak. (On Domingo Agirre jauna-ri)

Uranga, Jose Ignazio

 Nekazaria goiz jeikirikan

 Dijoa azkar lanera,

 Oi gozo ona utsa utzirik

 Bere ukullu aldera;

 Ortz bikuakiñ, sartzen da gogoz

 Orbel ustela kentzera,

 Eta iñaurkiñ legorrarekiñ

 Beiyai azpi jartzera.

 Krisallucho bat esku batian

 Beste eskuan, marmita.

 Nekazariak tresna oiyekin

 Artzen du aurren ardita;

 Bade gauz oiyek eche zokuan

 Oso alde bat utzita,

 Ateratzen da zelai lanera

 Egun guztiko etsita.

 Itaiya, soka eta saskiya

 Artuta zelaira joanik,

 Belar ezea ebakirikan

 jartzen du sorta egiñik;

 Gero saskira jasotzen ditu

 Kontu aundiyan bildurik,

 Sokaz ederki antolatzen du

 Zama gogorki loturik.

 Ukulluaren baztar batian

 Utzirik itai ta soka,

 Asten da gogoz bei gaisuari

 Lanera deitzen ojuka;

 Esaten diye, zelaicho artan

 Egingo degu borroka,

 Naiz gero chori chiki berritsu

 Ayek ondatu mokoka.

 Uztarturikan eche aurrian

 Bei langille ta prestuak,

 Ibill arazten ditu aurrera

 Zulatuaz akulluak;

 Iristen dira beren lantegi

 Artara chic izertuak,

 Diruritela ibilleraren

 Bidez oso aspertuak.

 Bostortza gogor uztarriyari

 Loturik soka batekiñ,

 Itzai ta beiyak borrokan dira

 Ibiltzen tresna orrekiñ;

 Aurretik laiyaz irauli lurra

 Atzetik bostortzarekiñ,

 Berdintzen dute lan egiteko

 Gero errazkeriyakiñ.

 Ordu batzuek igarorikan

 Lan chic nekoso onetan,

 Etzaten dira bei gaiso aiyek

 Gogo aundiz belarretan;

 Gero ekartzen diye itzaiyak

 Egin duten ordañetan,

 Zaldale ona, izan dezaten

 Aski indarra anketan.

 Bada asten da nekazaria

 Eregiteko lanetan,

 Azi pilla bat zabaldurikan

 Otarchotikan lurrean;

 Lanean dauka pentsamentua

 Nekazariak benetan,

 Gero lanaren ordañak anchen

 Jaso oi ditu urretan.

 Zerbait landare sortzen danian

 Azi ortatik ertena,

 Beartutzen da nekazarien

 Jarraichoaren kertena;

 Lengo linean ainbat beartzen

 Ez da akullu eztena,

 Bei gaiso aiyen laguntzik gabe

 Egin bear da lan dena.

 Landarearen inguru dana

 Bear da utzi garbiro,

 Artoa gogor asi dediyen

 Goruntz oso errazkiro;

 Au egiten du nekazariak

 Daguenian lurgiro,

 Beinguarekin aski ez bada

 Egin dezake berriro.

 Arbol gazteak bear dirade

 Chertaturikan apaindu,

 Ale onakin dezaizkan lanak

 Nekazariai ordaindu;

 Arbazt igarrak kendu ta bear

 Zaiyozka gañak arindu,

 Eta okercho dauzkan adarrak

 Sardiarekin berdindu.

 Abuztuketan asten danian

 Kanpuan nekazaria,

 Sagar umutuz apaintzen du chit

 Ederkiro tolaria;

 Ukulluaren baztar batian

 Utzirik lai, ta arria,

 Bere lanketan ibiltzen ditu

 Agai azpill ta sardia.

 Era berian egin oi dira

 Garua ebakitziak,

 Eta echien atarichua

 Berarekiñ apaintziak;

 Meta guztiya idukitzen du

 Erditik agai luziak,

 Egin ditezen azpi-gai ona

 Eta cherri erretziak.

 Gaztain biltze ta orlako lanak

 Dira geroko gelditzen,

 Nekazaria abuztuketa

 Ondoren chic da lasaitzen;

 Zelai ta chara guztiyak dira

 Alde danetan garbitzen,

 Arbola zarra eta gazteak

 Dirade larru gorritzen.

 Lanketa guchi gelditzen zaiye

 Nekazariai neguan,

 Bañan betiko izan oi du zer

 Egiña eche zuluan;

 Soñeko beltza oi du arbolak

 Alargun baten moduan,

 Alaigarritzat ez da ezercho

 Mendiyan eta soruan.

 Arta saskiyan inguruchuan

 Aulkiyetan eserita,

 Kontu kontari egin oi dute

 Arta buru churiketa;

 Lan onekin bat sortzen zaiyote

 Liñuaren apainketa,

 Chit bukatzeko oda-berritik

 Negurañoko lanketa.