Ebroko katea
Uranga, Juan Ignazio
Kite ori da omenaz ondo
Daukaguna guk jantziya,
Ez da bada ez, orren kondaira
Orainchen sortu berriya;
Pozgirotzen naiz izendatzian
Ebroko ate aundiya,
Euskaldunak or arkitzen zuten
Euskaldunak sartzeko doaiya.
Euskal-mendiyan sortutzen dira
Lorecho edergarriyak,
Euskaldunaren etsai ziranen
Odolez ondo bustiyak;
Zer uste zuten bada zirala
Euskal-erriko mendiyak?
¿Zer uste zuten zirala gure
Aiton zar buruzuriyak?
Indartsu zeuden eta gañera
Ziran buruz chit azkarrak,
Agintzen ere etziran berak
Zenbait bezela kaskarrak;
Arrunt garbitzen zituzten abek
Ingurutako baztarrak,
Isill-isillik gelditzen ziran
Mendi soro eta charak.
Guda gogorrak egin izandu
Dituzte len euskaldunak,
Bildur gabeko euskal adintsu
Eta guda odoldunak;
¿Nork ikaratu? ez oñezkuak,
Guchigo berriz zaldunak,
Etziran iñoiz atzeratutzen
Gure aita zentzudunak.
O! kate eder maitagarriya
Murrutzat aukeratua,
Ariñ joan oi zan etsai zitala
Zugandik ikaratua,
Or dago berriz Euskal-erriko
Erniyo mendi goitsua,
Ez dana izan etsayengandik
Bera beiñ menderatua.
Ematen duen belar ori da
Etsayentzako arantze,
Ikaratzen da orri begira
Basuan dabillen artza;
¿Ez aldu bada ikaratuko
Dar dar datorren arrotza,
Baldiñ onera etortzen bada
Jela bera beziñ otza?
Ebroko kate ortan oi zuten
Garaitu etsai arrua,
Or utzi zuten naiezagatik
Gizon askochokok larrua;
Idukigatik jinkaz ederki
Antolatuta barrua,
Etzan beñere lotan egoten
Euskaldunaren burua.
Aziya ondo zabaldu zuten
Euskal-erriyan aitonak,
Etziran abek chorakeriyak
Buruz pentsatzen egonak,
Baizikan ziran aben asmoak
Ondorenguentzat onak,
Beartzen ziran oso gorgorki
Aiton gurien azkonak.
Aiton gurien azkonak ziran
Libertadien nausiyak,
Oyek zituzten sendaturikan
Usten euskeran zauriyak;
Oyek, bai, oyek, artzen zizkaten
Goitikan bera neurriyak,
Eta biraltzen zituzten ariñ
Emendik arrotz guztiyak.
Kate ori da oroigarritzat
Euskaldunak daukaguna,
Izen eder au kanpo erriyan
Danentzat da ezaguna,
Jiran ez dauka belar charrikan
Urruti berriz azuna,
Ebroko kate ederra da au
Onra aundiyan deguna.