Complainte Heguilus
Topet-Etchahun, Pierre
1.
Bi versset tristeric hountcentut, sujeta beitut ikhousten,
Arroquiga heguiluceco jaun anderen, hilcen gagnen.
Beren barrio keheillan, assassinatu beitçutien,
Eta ihourc ez jakintu, hayen erhailia nourcen.
2.
Sehan emaste galant hourac, hil beharcien goician,
Merkhatialat jouaiteco, ciren necessitatian,
Bai eta jouan utciric, dendaria bera etchian,
Eta beren erhailia, hec etçakien lekhian.
3.
Merkhatuti giten ciradin, ez phençatcencielaric
Bourreva haiduruciela, etche khantian gorderic
Senharrari hauxeceren, helcian buria lehenic
Guero emaste gachouri, ihessi jouittencelaric.
4.
Exayac hatçancianin, oyhu eguincin emastic
Nourbaitec erho nahi beinaï, genevieva helakhit!
Genevieva ginceion, bena ez harez profeituric
Ceren orducos beitcian, eçari hil urhenturic.
5.
Genevieva joun içancen aiçouen avertitcera,
Heguilucec erhociala, emastia erraitera.
Aiçouac laster jounciren, emaste gachouri helcera,
Bena hourac gin gabe joun, bien erhaile crudela.
6.
Genevieva nouren odres, hits falssu hau errançunin,
Aiçouer eta justicia, heguilucila gincenin.
Senhar hil batec cirouala, erho ahal emastia
Guero beraren buria, emastia erhocinin.
7.
Justiciac espeitceriçun, nahi eguin sinhestia,
Senhar hil batec cirouala, erho ahal emastia
Eguinceriçun bereki, presounteguilat erouitia,
Bena ez çuri eraguin, erranes khambiatcia.
8.
Etçuçun ez cadet heguilus, emastiren erhaïlia
Sobera cicien algarren hec amourio handia
Bainan bai besteren odres, atcioneren eguilia
Bestela jakin gunukin nourçatian coupablia.
9.
Dihariak eraguitendu, mundu hountan hanitsgaiski
Eta crimak foundierasten, mundu hountacogenteki;
Bi heriotce eguina, çuc hala tukeçu hayeki:
Bena loxa içancité, estiradin gincoureki.
10.
Cain ere etcian gincouac, moundias punieraci
Bena bai hayen quitatcian, ifernialat egotchi.
Areta harec etcian eguin heriotcebat baici;
Biga eguindukianac, cer behardu eguruki?
11.
Heguilucen erhoraslia, orai çouri nis minçatcen
Nahi bada ecinçutugun, nic ez bestec icentatcen
Çuc eraguinduçun crima, beiteiçut nic clarki erraiten
Etçukiala tigriac, ez lehouac eguin ukhen.
12.
Bi perssouna ukhendutuçu, inssolenki galeraci,
Çoure escuti etcienic heriotcia merechi
Eta hayen erhailiren arima cihaurenareki;
Bena coupabliagoua çucirate gincoureki.
13.
Mundu hountaco justiciaz diradinac punituric
Beste mundialat badoutça, bere crimes garbitutic,
Bena ciec beitciraye jounen hayec theiu utciric
Berhartucie punitu, salvalcecos cien buric.
14.
Nourc nahi erhodin heguilus, eta haren lagun houna
Nahis hayenaren edeki, edo haïer cinas haina
Bestec eguin bekhatiec, espeikitçakie gu dauna
Ditçagun hen faltac utci, eta gouric examina.
15.
Heguiluci beraren hounac, bicia khentu balero
Hares coupable liçatinac, noula goça ahal liro
Eta haren bekhatia, gincouac noula pharcadiro
Igaran baleçaere, nigarres dembora oro.
16.
Guiçon gastiac eguicie, versset hoyen khantatcia
Eta ez hoyen sujetaren lanjer handian jartia
Bere crimac beiterie eguiten barneti jatia
Galeraci beiterie, celialaco tritia.
17.
Ginco jauna çuc bekhatores, hareçacu pietate
Escandalac eta beharrac, galcen beitu hanits gente
Kantore hoyen sujetec ere baçukien berthute
Içan balira aberax, eta fortuna hen althe.