Kubako gure anayai
Otaņo, Pedro Mari
1
Gure lenengo guraso aita
Adan ta ama Eba'ren,
lendabiziko semia Kain
ta Abel izandu ziraden,
baņan kondairan ekusten danez
biyak anai sortu arren,
nola etziran beņere iritxi
maite izatera alkarren
orra gerreta gizon iltzea
sustraya nondik datorren.
2
Adan ta Eba'ren seme oriyek
izanik bi anai bakar,
baņan etziran beņere iritxi
maite izatera alkar,
Kain gaistuak Abel justua
ill zuben albeziņ azkar,
geroztik onuntz esan liteke
bizi gerala su ta gar,
oraindikanen mudatutzeko
etxura gutxitxo dakar.
3
Mundutar danak ibillitzeko
geroztik esan dan giran,
guk ezdakigu zergatik baņan
nonbait ala komenizan,
iya sei milla urtez ondoren
begira nola gabiltzan
baņan beartu izan geranez
gerran edo gudarizan,
Espaņitarrak anekorikan
ezta beste iņon izan.
4
Nork eztu entzun txit antziņako
altabixkarko kantua,
zeņez ez daki Ronzesballesko
Karlo Magno'ren paktua,
Nabas de Tolosa'ko Muslimen
indar zar purrakatua,
Sagunto'n ta Numanzia'n
Espaņolai gertatua,
gauz oyen jabe dan dierriya
izan zagun maitatua.
5
Ezaguturik Guzman el Bueno
zer egin zuben Tarifa'n,
atzerritarrak ekusten dira
oraindik arriturikan,
eta Isabel la Katolikak
moruak Granada'tikan,
bigaltzen ditu Kristandadia
indartutzia gatikan,
gure Kolon'i laguntutzeko
bere patrikeratikan.
6
Zenbat erauntsi sartu izanduda
Espaņiyako erriyetan,
asko iritxi izandu dira
agintzera egiyetan,
Ebro'tik bera asi eta emen
diraden alderdiyetan,
baņan ama onek lurra beria
maitatutzendu ziņetan,
eta Euskaldunak libre oituak
dira beren mendiyetan.
7
Ixillerazten dizkit gauz asko
bukatu bear laister,
Espaņol danak orla izanik
Euskalduna'gatikan zer,
esan nezake oyen laguntzik
gabe iya iņoiz ezer,
egiņ ez bada ematen diot
Jaungoiko onari esker,
guretzat gorde ditubelako
orrenbeste gauza eder.
8
Areriuak edo etsayak
gu eztali nai arren loiz,
Espaņiyako legoi portitza au
nola eztan izutu iņoiz,
eztu galdatzen zenbat diraden
nondik datozen edo noiz,
sorterri ontan bizi bizirik
daude Belarde ta Daoiz,
zeren biyotza altxatzen zayon
dabillenari arrazoiz.
9
Nola Erroma'k mundu geyena
arturik zeukan mendian,
guztiz sinismen aundiya zuben
bere gerrari jendian,
eta Oktabio Augusto asi
zan Euskaldunaren galdian,
esanez bere gerra gizonai
oraindik libre daude an,
ia ekarri zaizkidatzute
auntzak bezela artaldian.
10
Lekobide zan buruzariya
orduko Euskaldunena,
eun urte anbat geyago
igaruak zituena,
gero Otzobal bere lagunak
agintzen zuben urrena,
Lartaun gaztia oyen esana
zintzo egiten zuena,
ta ondorengo jende guziya
oyen antzekua dena.
11
Sartu ziraden Erromatarrak
gure lur maite ontara,
baņan etzuten Euskaldunikan
menderatu iņotara,
Lekobide ta bere mutillak
belaun bat lurrian para,
eta tiratzen zuten kolpian
etsaya iltzen zan dardara,
azkenerako berak juan biar
izan zuten Erromara.
12
Erroma'tarrak talde gogorrak
lur asko zuten berendu,
ta Lekobidek zarrai deituaz
onela itz egitendu:
Jaunak Ernio'n danok luzaro
egiņ gindezke mantendu,
nere iritziz obe genduke
alpercik gaudenak kendu,
ta sasoyekuak saya ditezen
ori egingo bagendu
13
Gerrari zarrak erantzun zuten
ederki dago gauz ori;
eta bertatik fin gaude emen
danok jarraitzeko zuri,
gu Ernio'ko aitzetan bera
bost eun aiton buru zuri,
amill gaitezen eta lenbailen
geren odola ixuri,
ondorengorik Erroma'tarren
mendera ez dediņ erori.
14
Beren semeak artu bazuten
Erroma'tarren morrontza,
emazte edo alabarentzako
seguro zetorren lotsa,
aiton oyentzat au pentsatzia
aiņ samin ta zorrotza
non naitasunaren indarrarekin
altxarik beren biotza,
ondorengoak bizi gitezen
autu zuten eriotza.
15
Erromatarrak egonagatik
oitura ateratzen jaun,,
ekusirikan ezin zutela
lur ontan geyago iraun,
esan zioten oyen errira
bost okeikoren kontra eun,
zijoazela eta arturik
larogeita emeretzi laun
joan zan ta gallen an gertatuzan
Oyarzungo seme Lartaun.
16
Minberatzia gerta litezke
zenbat egiya esanaz
baņan ez dute kejakizunik
Aitor'en semien lanez,
gure dierri edo patria au
beartu izandu danez,
naiz serbitzeko orain bezela
premi aundirik izan ez
Euskal'erriyak lagundu diyo
bere odola emanaz.
17
Noiz nai arkitu izandu danez
Espaņiya bearrean,
naiz emen bertan edo urruti
munduaren bazterrean,
leku beroan edo otzian
itsaso eta legorrian,
beti azaldu zayo laguntza,
Kantabritarren larrean,
eta Euskaldunak ikusi dira
beste guziyen aurrean.
18
Tubal'en kastak ezin kontala
oroimen badadukazki,
mundu guztiyak aitortutzendu.
ezta esatia aski
Okendo, Lezo, ta Idiakez
Txurruka, eta Legazpi,
ta beste askok duten oimenik
etzuten izango noski
beren agintza mirarietan
portatu baziran gaizki.
19
Oraiņ azkenik Espaņiak txit
berea duen Abana,
erregiņ batek Kolon-en bidez
eskuperatu zubana,
ta lotzik eta zentzurik gabe
gure kontra altxa dana,
nonbait ezdaki Espaņitarrak
bildutzean alkargana,
beti arrazoiz guazelata
eziņ bentzutu gerana.
20
Orain dirala lareun urte
Kuba-tarrak zer ziņazten
pistiyen gisa larru gorririk
ortxen ekusten ziņazten,
gure aitonak erakutsiyak
jaten, izketan ta jazten,
zeren amari ari zerate
garraztasuna ematen,
ikusiko da beiņ betirako
aspertzen ote zeraten.
21
Ondo dakigu oraingo ontan
etzeratela bakarrak,
zirikatutzen zaituztelako
atzetikan yanketarrak,
egazti arraparien gisa
luzaturik atzaparrak.
baņan legoya eztu izutzen
basakatuen kalparrak,
eguzkitara guk aterako
ditugu zuben zatarrak.
22
Zenbat guraso zubengatikan
gaur negarra dariola
arkitutzenda ekusirikan
semea falta zayola,
zenbat emazte eta andregai
eziņ alaituz iņola,
eta ala ere ezagutzen da
ez diotela ajola,
errespetatzen ez dezutenak
inozentian odola.
23
Agur gerrari Espaņitarrak
batez ere Euskaldunak,
zuei begira gaude guraso
senide eta lagunak,
geok urruti egonagatik
biotza or daukagunak,
beti kontatzen gure ondotik
falta diraden egunak,
bizi geraden arte beņere
aztuko etzaizkigunak.
24
Ekusirikan ama negarrez
semeai laguntza eske,
geren odola eskeņi gabe
gu nola egon gindezke,
ez ori eziņ gerta liteke
beldur gabe baggundezke,
beragatikan anai leyalak
beti sayatu zaitezte,
proatu dedin bageradela
izena degun ainbeste.
25
Seme maiteak joan zeratenak
gerrara Kuba aldera,
proga zazute gure sorterri
au dala lengua bera,
eta emen au zabaldurikan
laister mundu zabalera,
otoiz ta malkoz apaindurikan
iltzen diraden galera,
aurki atozte zai daukazuten
amatxoren magalera,
goiturikan milla lekutan
bentzutu duben bandera.
26
Beraz manzibak ja, ja, ja, guri
artu nai digute goya,
oyek oinpian sartu nai dute
Espaņiyako legoya,
mundu guztiya begira dago
eta orain da sasoya
erakusteko aukeratutzen
degula betiko oya,
botatzen utzi baņo lenago
geren arpegira loya,
zergatik gure alde dauzkagun
indarra ta arrazoya.