Irurogeita seigarrena du
Olloki
1
Irurogeita seigarrena du
ogeigarren gizaldiak,
loraillaren erdiz atzera,
ta, Usurbil'ko erriak
antolatuak izan ditugu
egundoko jai aldiak,
bertan ildako gizon aundi bat
goratutzeko jarriak
uste detanez autsiak dira
orain arteko neurriak.
2
Ni jaio nitzan auzuan il zan
gure Udarregi entzuna,
aurrekoengandik, jakin degunez,
akats aundirik etzuna,
ikusten danez izan bearzun
ark aparteko zentzuna
oraindik ere entzuten degu
bere bertso oiartzuna...
aspaldi ontan bearrezko zan
Usurbillen erantzuna.
3
Erantzun ori premizko zala
bai batzuk artu benetan
neke beldurrez etziran asi
ekin zioten lanetan;
eskatuaren ukorikan ez
beste erritar danetan,
pesta tartean bost txapelketa
izanak ditugu bertan
egun oietaz nor aztuko da
gaur bizirik gaudenetan?
4
Pesta taldea asi bitzaigun
Igokunde egunian
eta lau egun igarore bai
oso era legunian;
batzuk atsegin izan zezaten
beste batzuek lanian,
beren almenak gogor astinduz
gu lasai gauden unian,
sarituak nor izandu diran
or dator ondorenian.
5
Antzez lanetan lenen ertena
gure Udarregi salla,
bakarka berriz Arantxa Gurmendi
izena dun neskatilla;
abesti sortzen Aita Lekuonak
lortu zun lenengo malla,
Iriondo tar Mari Lourdesi
abesten kentzea zalla,
nunnai ta noiznai ezin da asi
olako batzuen billa.
6
Idatz lanean lenen sarituk
anai arrebak Arruti,
gaur oso auzo bizi geranak
naiz eta jaio urruti;
etxera alai bilduak dira
beren kopa eta guzti,
barrena txapaņ eske jartzean
badezute nundik busti,
beingoarekin ez tenke egin
zuek segi ola beti!
7
Oietaz gaņera era berean
ondo egin dutenak lana
Astiazaran'dar Iņaxio ta
Maria Ixabel Sagarna.
Aizpurua ta Pelix ori zan
mutil txikitan onena,
Manterola'tar Maria Milagros
nexkatxoetan aurrena,
ikusten degu idatz baratzan
landare asko datorrena.
8
Larunbatian sei bertsolari
izandu giņun gurekin,
mugaz auztik etorri ziran
Xalbador jauna ta Mattin.
Bizkai aldetik Azpillaga ta
Mugartegi ere txit piņ,
Guipuzkoako Lazkao txiki ta
Agirre ere oiekin,
Irigoienek gaiak jarri ta
gozatu giņan berakin.
9
Iru egunak igaro ondoren
etorri zan igandia,
nagitasunik gabe zetorren
gure erriruntz jendia;
soņua joaz, erri alaitzen
danbolintero taldia,
erbestetikan etorrik asko,
bertan iņor ez gordia,
beste jaietatikan bazuan
onek aparteko aldia.
10
Erri-buruak lenen zirala
amarretan mezetara,
sasoiko iru apaiz erritar
igo ziran aldarera.
Igeldon dagon D. Fabian Loidik
itzaldiaren gora bera,
itz gutxirekin gauz asko esaten
apartekoa da bera,
ederki asko aipatuk ditu
bertsolarik eta euskera.
11
Ondorenean bertsolaritik
talde bat arrigarria
txapeldun dagon Uztapidetik
asi eta etorria;
itz neurtuetan eman digute
gauza askoren berria,
luze motizian okerrikan ez,
dana beartzan neurria
Basarri jaunak jai zuzenketan
balio baitu urria.
12
Bazkal garaian asarre gabe
antzan ango zalaparta,
orrenbesteko euskaldun pilla
gutxitan elkartzen data;
zopa ederra, naiko ollasko,
arkumia eta tarta,
txampaņa gaņez ta karriatzen
neskatxa talde aparta,
lendik andrerik ezdaukanak
badu kolpe nora bota.
13
Zerutik ere izana degu
igande ortan laguntza,
aspergarri dan bero salastak
etzigun kalka edo bultza;
egoardi aldera guregan gendun
txit aparteko eskeintza,
gure soro eta belardietako
etorkizunaren giltza,
lur alde ontan maiz bear degun
pare-gabeko ebi intza.
14
Bazkal ondoko elkarte ura
nork ezdu izango goguan,
ainbeste lagun izketan eta
danak txit era goguan;
begiratuta bekosko beltzik
iņork agertzen etzuan,
nere barrena pozez gaņezka,
besteak berdin auzuan,
zilipurdika bat erori zan da
altxata parra egin zuan.
15
Bertsoak eta itzaldik eta
txalo eta telegramak,
esan ditudan egun oietan
ezdira gutxi izanak,
abesti eta ortaz gaņera
emen egin diran lanak
joan etorriko ibillera ta
beste eginkizun danak
Zerutik eskertuko dizkigu
Juan Jose Udarregi zanak