Artetxe joan zaigu
Matxain, Manuel
-1-
Ordua ez jakin, eguna ere ez,
bizia ain da laburra,
ustegabean etortzen zaigu
guri eriotz lapurra.
Aspaldi ontan gaixo zebillen
Artetxe-n biotz xamurra,
bertso batzukin eman nai diot
neronen azken agurra.
-2-
Joxe Artetxe idazle ona
gure artetik juan da,
bere biotzak aspaldi ontan
asko supritzen zuan da.
Amaika aldiz entzuna nago,
lagun aundia nuan da:
zergatik gabiltz beti burrukan
danok anaiak izan da?
-3-
Naspillatuta daude mendiak,
naspillatuta kaleak,
bolara ontan larri gabiltza
geran euskaldun aleak.
Euskerarentzat nai baditugu
guziok egun obeak,
lenengo beintzat izan gaitezen
benetan pakezaleak.
-4-
Egiak dira, dudarik gabe,
Joxe, zuk esandakuak,
lengoak-lengo, naiko komeri
ba-du gure sorlekuak.
Pena da baiña aitortu bear
euskaldun biotzekuak,
batasunaren itz ederrakin
oker jo digu kukuak.
-5-
Ordua da-ta, danok makurtu
ditzagun geure buruak,
ez gaitezela izan egoskor,
setoso eta arruak.
Garaia degu guk aztertzeko
ondo geronen barruak,
ta anaiari ez botatzeko
gureak diran erruak.
-6-
Ez dezagula aurrera segi
begi-belarrik itxita,
euskaldun onak batu gaitezen
umekeriak utzita.
Gure etsaiak tartean dabiltz
gu burrukan ikusita,
euskera nundik galduko duten
arkume larruz jantzita
-7-
Ni gogor samar ari naiz baiña
esan bearra zeguan,
gu gabiltzala emen txakurra
eta katuan moduan;
euskera maite degunok zertan
bide batetik ez juan?
bestela ia azken arnasa
segitun ematen duan.
-8-
Zorioneko batasun ori
egin dedilla ementxe,
iñoiz bada-ta, premi ederra
daukagulako oraintxe.
Zeru goietan aurkitzen zeran
nere lagun on Artetxe,
larrialditan lagun iguzu
Santu batek bezelaxe.
-9-
Garbi ikusten da pakezalea
ziñala zure lanetan,
pakea beti goraltzen zendun
zure liburu danetan.
Millaka lagun San Inazio-n
giñan elizkizunetan,
or ikusi zan zure erriak
maite zindula benetan.
-10-
Joxe Artetxe, zu egin zera
betikotasunan jabe,
baiña zerua ez da irixten
lurrean supritu gabe;
lur triste ontan, ondo dakizu,
gizonok biurri gaude,
erregu zazu oraindik emen
gelditu geranon alde.