Mitxarkoneko Joxe Luix ezin ahaztu
-1-
Aginagako auzo maiteak
emen gatoz kantu-dantzan
ollasko biltzen salto-irrintziz
oraindik ez gera etzan.
Ze festa gero bazkal ondoan
neska-mutil danok plazan,
baiña lagun bat faltako zaigu
San Praixku ontako saltsan:
emen falta dan Joxe Luix ura
danetan alaiena zan.
-2-
Aurtengo udako abuztuaren
amairugarren eguna
berreun urtean bizitu arren
gogoratuko deguna,
kupidarik ez zun bonba batek
Joxe Luix lertu ziguna.
Egun eder ta oskarbienak
ekarri oi du iluna:
besteak festan ginan artean
odolustu zan laguna.
-3-
Mitxarkoneko baserrian zan
jaioa gure mutilla,
ezautu zunak esan lezake
ez zan tonto edo illa.
Gizon prestua bazan lanean
parrandarako abilla,
negu partean ibilliko zan
eize onenaren billa.
Bere oroimena gure artean
sekula galdu ez dedilla.
-4-
Mundu onetan aurreratzeko
bazun bixta ta malezi
besteak aztuz bizitutzea
ez du ordea merezi.
Euskal Herria iltzen ai dala
ez al dezute ikusi?
Horrek sortzen zion Joxe Luixi
milla pena ta tristezi:
Euskadirentzat justizi billa
erritik joan zan igesi.
-5-
Nork esana du Joxe Luixgatik
engañua ta gezurra?
Merezi luke berrogei aldiz
puskatutzea muturra.
Faltsoak deitzen dio illari
kriminal eta lapurra,
lurrean seko dagon gizonai
gañetik eman egurra.
Galdu ote da Euskal Herrian
geneukan lotsa apurra?
-6-
Gure Herri zarra iltzen ari da
agoni triste batean
Frantses ta Español nagusi dira
etxekoaren kaltean.
Ze pikardiak egiten ditun
otsoak ardi artean
alaberian dabil arrotza
Euskal Herriko partean.
Ausarta nor da danak utzita
arriskatzeko frentean?
-7-
Jostaketetan lagun genduna
fida ikustea zer pena
baina ez degu Joxe Luix izan
gerra ontan il dan aurrena.
bada beste bat treintaisietean
afusilatu zutena,
Agiñan ez da iñoiz aztuko
Joxemai Furundarena.
Urteak joanda etsai bera da
Euskal Herrin dabillena.
-8-
Negar zotiñak artua dauka
ama Juxtaren biotza
Joxeantonio aitak galdu du
begitan beti zun poza.
Senitartean ixildua da
garai bateko par-otsa,
Iparraldeko neskatxa batek
bakardadearen otza.
Mendiek ene sentitu dute
Joxe Luixen eriotza.
-9-
Joxe Luix zure pusketak dira
biurtuak milla azi;
zati oitatik milla landare
ernetzen bai dira asi.
«Ez amor eman» esaten dute
«jarraitu gogor Nazkaz-i»,
esnatutzeko eskatzen digu
ainbeste lagun eskasi,
Euskal Herrian askatasuna
bear dala irabazi