Gure fueroak

Txirrita

 1

 Gure aurreko guraso zarrak

 aspaldi samar iltzian

 guk ainbat biar faltatu gabe

 fede santuko itzian,

 izar tartetik or daude beida

 jendia nola bizian,

 negar malkuak dakazkitela

 Fueruak ofenditzian,

 zer kontatua izango dute

 Josafatera biltzian.

 2

 Kantabriya da ibai eder bat

 guziya arraiz betia,

 eta geyena jenero fiñak;

 bastuak banakak dia

 beste erriyo zatar batzuek

 artu ziguten partia

 fortunatzenda gaistuak ona

 bentzutu edo jatia

 beragatikan dago asarre

 ur onen ama maitia.

 3

 Nola etxian esposatuta

 nagusitzen dan morroya,

 alasen dago ibai on ontan

 gaistuetako arraya

 egiten azi giñadenian

 airi ongi etorriya

 galdu giñuen bizi lekua

 barriyua eta erriya,

 euskaldunentzat au izanduzan

 egun goguangarriya.

 4

 Zori gaistoko gerra zibilla

 sortu zalako meriyo

 lau probentziyak gelditu giran

 fetxaz beteta seriyo

 egun batian lur jo genduben

 ezin giñazke gora iyo,

 berriz altxako ote geraden

 ere ez naiz oso fiyo,

 erdara etzan bakarrik kapaz

 euskarak lagundu diyo.

 5

 Gau eta egun antzika dago

 gure Kantabri ederra

 alde batea nayo genuke

 espanitz emengotarra,

 mundu guziyak aditutzendu

 euskaldunaren negarra

 enpeñatzia ezpada libre

 alperrik degu indarra,

 au da tzoriyak gari tartian

 gosiak egon biarra.

 6

 Abilan barrena zijualarik

 Franziyatikan pasuan

 uso eder bat deskuidatu zan

 Urbietaren lazuan,

 golpe gaistorik etziyon eman

 ta artu zuban besuan

 maitatu eta festak egiñaz,

 oiñ modu kuriosuan;

 lau probintziyak kintatik libre

 don Juanek eskatu zuban.

 7

 Lenengo etsayak erromatarrak

 bigarren txandan jentillak,

 ta gero berriz franzesarekin

 izugarrizko batallak

 gure aurreko aitona zarrak

 asko dira gerran illak;

 mundu guziya bildurtzen zuten

 Kantabriyako mutillak;

 oraingo mauser ainbat baziran

 orduko lizar makillak.

 8

 Baldin egiya esaten badu

 libruan dago fediak

 isla asko ta onak zituen

 len Españiyak beriak

 ta geyenetan agintzen zuten

 euskarazko aguriak;

 orain geyena galdu ditugu

 iya egindu guriak,

 zeruko Aita zuzen gaitzazu

 nola baikeran zuriak.

 9

 Lengo San Tomas egun batian

 zazpiterdiyak aldian

 Aitona bati begira egon naiz

 Zurriolako parian,

 dudarik gabe dabil fueruak

 ekarritzeko idean,

 oso kontentu apenas dagon

 atze erritarren mendian

 ezpatarekin erakusten du

 Euskal mendiyak nun diran.

 10

 Garai batian Kantabri on au

 erregalotan bizi zan,

 ta orain berriz jarri gaituzte

 miserablearen gizan

 Ez ain eskasak geradelako

 gerran edo gudaritzan,

 Tubalen kasta nunbait oinpian

 ikustia komeni zan,

 Urbietaren pausu tristiak

 etziran alperrik izan

 11

 Alegre bizi banitzan ere

 nago tristetzen asiya,

 Atze errietarrak egin digute

 iya naiduten guziya;

 juan dan ogei ta amar urtian

 ausen da diferentziya,

 arrazoi gabe kendu digute

 aurreko kredentziya,

 gu emen ondo ikustiagatik

 guraso zarrak utziya.

 12

 Lekobide zan euskalduntarra

 gerrero izugarriya,

 Erromari ta beste askori

 artu ziyoten neurriya,

 ta Otzobalek egiten ziyon

 aldamenetik guardiya;

 irugarrena Lartaun gaztia

 seme orde ekarriya;

 gaur Kantabriyan badago alako

 kuadrilla baten premiya.

 13

 Gure arbola maitagarriyak

 Etzuen ori merezi,

 Otzobalek eta ayen nastuak

 jarri, zaizkiyo nagusi

 euskaldun danak lagun zayegun

 ez iñor galtzera utzi

 Kantabriyako lastima au zerdan

 orra nik adierazi;

 paper bakoitza amar sentimo

 nai ditubenak erosi.