50 urte Euskaltzaindiak

Albizu, Guillermo

 -1-

 Aurten berrogei eta amar urte

 omen dirade beteak,

 Euskaltzaindiak gure izkuntzari

 zabaldurikan ateak.

 Ikusteakin egoera artan

 sortu zitzaizkan kateak

 norgerantzako dakar mesede

 iñori on egiteak,

 merezi dana oradintzen du-ta

 Jaunaren borondateak.

 -2-

 Atzerritarren izkuntza asko

 jartzen ari zan gañetik,

 ondamenera geramatenak

 kendutzearren soñetik;

 lore tarteko belar gaiztoak

 ondo ateraz zañetik

 izkuntzalari buruz argiak

 ekin zioten oñetik,

 ta Ama Euskera biotza ostatu

 eskeñi zigun Oñati'k.

 -3-

 Arantzazu'ko Ama Birjiña,

 aingeruen erregiña,

 arantzan ganen zaude-ta, ez dezu

 sentitzen arantzen miña.

 Gure zorion billa saiatzen

 zerade zu alegiña;

 zenbatekoa ote litzake

 zure poz ta atsegiña

 zaitzen gaituzun barrutiko ardik

 alkar maiteak bagiña?

 -4-

 Bai zure seme artzai umillak

 lurreraño egin; bixita,

 zerutik bera jetxi zitzaigun

 giza-soñakin jantzita.

 Gabon gabean apaltasunez

 Belen'a zan iritxi-ta

 etxeko izkuntzan mintzatu gero

 besteai paken utzita,

 berriro jun zan zer egin bear

 genduen erakutsita.

 -5-

 Ondorenean bere ikaslean

 mingaña suzko ontzian,

 espiritua bidali zien

 uso txurian antzian.

 Itxaropenez zai zeudelarik

 ezaugarri ura artzian,

 goi-maitasunak idekitako

 poz-iturriak an zian,

 une artatik beren maixuan

 gudari biurtu zian.

 -6-

 Lendik dagonak errespetoa

 nai eta nai ez bear du,

 Jesus'en jarraitzalleak ortan

 agertu ziran ondradu.

 Erri guzitan zuten izkeran,

 naiz beren biziak galdu

 Aita Santuak biotz barrendik

 danen onean esan du,

 dijoanantzat ulert-erreza

 meza bear dala azaldu.

 -7-

 Jaunan opariz eskeintza ori

 egiten zuten latiñez,

 bertara pozik urbiltzen giñan

 naiz guk batere jakin ez.

 Zer esan nai zun adierazi

 bear ziguten, gutxiñez,

 orain ordea kristau bakoitzai

 bere eran itzegiñez,

 juaten danak gaur entzuten du

 gogoz otoitzak egiñez.

 -8-

 Antziñetako gurasoentzat

 sortzen zait milla naitasun,

 lur au guretzat gordetzearren

 aiek zenbat larritasun!

 Geroztik izan ez degulako

 bear ainbeste batasun;

 orretxengatik ez dago emen

 bear ainbat askatasun,

 ez ote degu izkuntzai benik

 eusteko diña nortasun?

 -9-

 Ni baserrian jaio nintzan da,

 bizi naiz baserritikan,

 eguzkiaren berotasunez

 lurrak emateunetikan.

 Mirari orren egille danak

 bazkatzen gaitu goitikan;

 sona aundiko gizon jakintsu

 asko egonagatikan,

 gure biotzan beste laguntzik

 ez da sostu oraindikan.

 -10-

 Guztiontzako eguzkia ta,

 bakoitzai geren izkera,

 danon jabeak eman zizkigun

 iñor joan gabe eskera.

 Emen geraden arte guzian

 izan dezagun aukera,

 geren begiaz ikusiarren

 asko oritzen ez gera,

 erdera erdeldunentzat dala

 eta guretzat EUSKERA.

 -11-

 Nere ezpañak lenen euskera

 ziran jolasten asiak,

 onen laguntzaz urratu nitun

 ixiltasunan esiak.

 Bein betirako biotz ta muiñak

 mintz zoragarriz josiak;

 zenbat oroitza ditun berekin

 gaztetako ikasiak...

 ondo ezagutu bear zinduzke

 emengoa dan guziak.

 -12-

 Negu beltzean sokor azpian

 dagon moduan garia,

 erderan zamak gure izkuntza

 ala daduka jarria.

 Lertu nai eta ezin lerturik;

 ai, onek zeukan larria!

 Arantza mendin agertu zaio

 erne-miñaren begia,

 bere emaitzak eldu zai dago

 aspaldiko Kantauria.

 -13-

 Jakiñak ez du ezer eskatzen,

 ikasi ditezke danak,

 bear bezela itzegiteak

 ematen dizkigun lanak!

 Gozotasunik geienekoa

 erakutsi zigun amak;

 biraurik ez dun mintzo garbia;

 arritzen dira geienak,

 ezti utsa dan jardun-bide au

 maita zagun euskaldunak.