Udazkeneko abestia

Lazcoz, Javier

 I

 Goizian goizik, argitu gabe,

 bagoazi auzokoak,

 aldapa goiti, mendi goyara,

 nasiak gazte ta zarrak.

 Irazeleyan, egun osoan,

 negurtzen geren indarrak,

 neskatxak baki; bai ta metatzen

 euskaldun mutil azkarrak.

 Mando-upen ta gure aitona

 iritxi zaiku pipatzen.

 Laneko tresnak berak dakarzki;

 (aise bai gaitu jarraitzen).

 Amatxo ona etxian bego

 txerri ta beyak bazkatzen,

 larrain ta barna garbitu ezgeroz

 aurtxo seaskan loakartzen.

 Iretze degu Euskal errian

 aberpean eratzeko,

 beyak etzan ta jar direnian,

 obeki lo egiteko.

 Bai ta bordetan ardi gaxuak

 beroki gozo izateko,

 ollo koloka ollategian

 txitoen kabi'antolatzeko.

 Urri-aroan nekazariak

 sagar ta gaztaiñ biltzentu,

 ta arto (egureroko ogia),

 Jaungoiko onak laguntzen badu

 -Agur, amatxo, illundu arte;

 nere txoria, zaindu...!

 Ateratzian Miren Alabak

 oyu garbian erran du.

 II

 Mendi munotik agertzen dire

 Baztango erri to auzoak;

 xuri ta gorri, iduri dute

 udazkenaren loreak.

 Maldako sasi ta elordigorri,

 oritzen asi bagoak;

 gaztaiñ zugaitza adar bilusik,

 aiziak ebatsi ostoak.

 Egotik aize epel-epela

 eguerdietan da agertzen.

 goibel gorristak, sulan bezala,

 zeru eder du paratzen.

 Eta orduan basa usoak

 ipar aidetik agertzen;

 gu, ixtenpatez lana utzirik,

 edertasunez arritzen.

 Eskubian artu irateya ta

 iretze zarpa ezkerrian,

 zeru begira xoraturikan

 atseden an gaudenian,

 Lertxunak mille lerro luzean

 igaro ziron aidian,

 erne lepame, kantallo ankak,

 denok marruska aundian.

 Miren gaztetxo abeslariek

 abotsa egin die biguña:

 "Agur, Jinkoaren mirabe onak,

 agur usoa ta lertxuña!

 Jarraiki zaizte Belate aldera,

 urrunago baite Iruñe,

 et'antxen, zeruko Erregiñari

 diozute nere eskumuñe..."

 Udazkeneko arratsaldeak

 egalak laxter du biltzen,

 goizirik jende errialdera

 begiak ditu ernatzee.

 Illunaburrez mendi gibelean

 illargi adarrak agertzen,

 ta gero izarrak zerua illuna

 zillar dirdiraz edertzen.

 Zenbait mutil, an, gelditu dire

 artzayaren txabolian,

 nayago dute gaba ederrakin,

 loa egitea mendian.

 Entzun nai dute, asi balira

 otsoak saingeka lezian,

 zakurra axatu, bazterrak nasi,

 bildurrik gabe aserian...

 Bestiak, berriz, bide osoan,

 alkar lotu ta, abestuz,

 irrintzi, oyu ta alaitasunes,

 illunbean ez izituz.

 Erriko argiae urrutiraño

 asiak dire argituz,

 txapela kendu otoitz intzagun,

 illun ezkilak adituz...

 III

 Gure etxeko zar gorapean,

 mastiaren itzelerat

 udaro antolatzen du kafia

 azpi xuriko iñarak.

 Etxerakoan amak erran dio

 atean zuelarik sarrera,

 txori polita egan indala

 erriberako aldera...

 Negarrez dago etxeko alaba,

 naigabeturik besteak baño.

 Zinez bai, egin dituen marraskak

 ez entzunik egundaño...

 Iñera maite iges egatia

 sartu biotzeraño,

 eta Mirenen begi ederretaz

 jabetu da malkoen laño!