Urtebete geroaga

Iraola, Rufino

 Gauza ederra gauza bakaina

 dudarik gabe pakea,

 guk ere hori nahi genuke

 lenbaitlehen izatea,

 guri hartzea tokatzen zaigu

 ta Madrili ematea,

 lehenbiziko Estatuto bat

 konpetentziaz betea.

 Urtebete da Estatutoa

 Euskadin onartu zela,

 harrez geroztik hor ari gara

 eskale batzu bezela,

 tokatzen zaigun eskubideak

 azkar heldu daitezela,

 gauza onikan aurreruntz ere

 hemen ez dator bestela.

 Hego Euskadik lau habe ditu

 edo-ta dauzka lau erro,

 hori dela-ta aspaldi hontan

 idatzi da hainbat lerro,

 baina ucede eta lagunak

 ikusten ditugu harro,

 berezi nahi liguketenak

 besteengandik Nafarro.

 Nafarro berea lehendik dago

 bi zatitan berezia,

 Baxenafarra dugu bestea

 ta bere jabe Frantzia,

 gauza honetan eman behar dut

 nik neronen eritzia,

 hura Euskadi ta hau Espaini

 non dago diferentzia?.

 Psoeko apaiz jendea ere

 hain dugu jende argia,

 lotsarik gabe nabarmenduaz

 beren eritzi garbia,

 beltza ez alda Arbeloaren

 artaldearen erdia?.

 ala guretzek otsoa eta

 Espainirentzat ardia?.

 Nahigo nuke, Suarez jauna,

 hauxe entzungo bazendu,

 dirurik gabe nola arraio

 herri bat ongi zuzendu!

 hau ikusirik Euskal Herriak

 amorru txarra hartzen du,

 izan ere hor etxe oso bat

 apar gainean jartzen du

 Guk kontzertuak eta kontzertu

 onak behar ditugula,

 bestela hemen konponbiderik

 ez da izango sekula

 lehendik bai maiz jasanak gara

 zuengandik mila burla,

 baina gaur ezin daiteke ezer

 hitz politez disimula.

 Aipa behar dut Estatutoak

 agintzen duen guzia,

 beraz, hurrengo puntua dugu

 derriorrez polizia,

 gehiegi da, zoritxarrean,

 hemen bizia utzia,

 ez izan balitz Euskal Herriak

 hautatu eta hezia.

 «Pakea bihar egin daiteke»

 Monzonek sarri esan du,

 alde batera gauza horretan

 zerbait arrazoi izan du,

 guk Nafarroa, kontzertu onak

 ta polizia bagendu,

 esan liteke Euskal Herriak

 pauso bikaina eman du.

 Hori guzia Estatutoan

 ametitzen den gauza da,

 ongi pentsatzen jarriaz gero

 konpontzea erraza da,

 oker guzien kulpadun hemen

 ucedek nahi eza da.

 bera delako Euskal Herrian

 pasatu dena pasa da.

 Baina ez bedi inor engaina

 Estatutoa dela-ta.

 Euskal Herrian eskubi eta

 ezkerra bizi gera-ta;

 ez dugu ezer egiten gauzak

 eskubirako gerata.

 berak gaztainak jatzen baditu

 guk sutatik aterata.

 Langileria izan behar du

 hemengo protagonista,

 bera galtzeko besterik ez da

 Euskal Herriko krisis ta,

 galdu ditugun sail guzi horik

 berriz ditzagun konkista,

 Estatutoa geuretzat jartzen

 ibili behar da bista.

 Beste gauza bat ere ez noa

 aipatu gabe uztia

 nola herri hau askatzen egin

 duten alegin guztia.

 da tristea da orain guk horik

 gartzeletan ikustia.

 gauzak errotik zuzen daitezen

 etor bedi amnistia.

 Hamalaurekin amaitutzen dut

 nik gaurko nire ekina.

 baina betiko ez nai ixiltzen

 hori da gauza jakina.

 bertsotan eskaini dizuet nik

 hala-moduzko mitina.

 ora delako erakustea

 bakoitzak dakin pitina.