Aralar mendiari

Iraola, Rufino

 -1-

 Naiñarritikan hasi eta zu

 kilometroak luzean.

 Eguzkiaren lehen musua

 zuretzat dago goizean.

 Artzaiak eta behor zaleak

 beste batzuk ehizean.

 Zenbat aldiz gu egoten geran!

 Zu ikusteko pozean.

 Zeinen ederki! ehiztariak

 maltzurrak izan ezean.

 -2-

 Udaberrian lorez jantzirik

 Holako alaitasunik!

 Ez dago ezer edertasunez

 gerturatuko zaizunik.

 Bistan dago bai neguak ez du

 galdu zure osasunik.

 Baina milagro izugarria

 aurten ikusi dizut nik.

 Sekulan ez da zuregan izan

 holako berdetasunik.

 -3-

 Artzaiak txistu eta "bee"ka

 larrean dabiltz bildotsak.

 Urrutiraino hegohaizeak

 behorren zintzarri hotsak.

 Lizar arbolan, kantuz, jilgero,

 pinpin eta kaska-beltxak.

 Baso ilunak aldamenetan

 estaltzen gure ametsak.

 Arkaitz tartean, haragi gosez

 putre au! moko zorrotzak.

 -4-

 Lahar, otari, tontor, zuloak

 joaz aireko atxurrez.

 Bazter guziak hartu dituzte

 ehiztariek txakurrez.

 Erbietako bat harrapatu,

 besteak aldatu lurroz.

 Egun hauetan etzaizu mintzo

 inor euskera xamurrez.

 Lore ederrez lehen jantzia

 gaur berriz asuin zimurrez.

 -5-

 Ardiek berdin jarraitzen dute

 ez jakinean gaixuak.

 Erbiak korri, begiak argi,

 izkututikan pausuak.

 Tamaina hortan hanka egin da

 batzuk ez daude gozuak

 Ezin bestean eskopetaren

 gertutik doaz usuak.

 Hala ere ez nahi orduko

 hartu zuen abistak.

 -6-

 -"Aralar mendi, pake irudi"-

 Aitonek erakutsia.

 Baina legea, gure legea!

 oinperatua, hautsia.

 Behin habia zapuztuz gero

 gose, negarra, antsia.

 Aurrena nekez bildutakoa

 goro indarrez utzia.

 pake pakean egon balira

 etzegon lutoz jantzia.

 -7-

 Jakinda biok euskaldunak gu

 Jaunak egin ginuzela.

 Eta jakinda gure artera

 zelatara datozela.

 Jakinda kea izan leikela

 hegohaizetxo epela.

 Jakin odolez busti leikela

 basoetako orbela.

 -"Hori jakinda nolaz hago hi

 itsua baintz bezela".

 -8-

 Ai Jesus!, utzi dizute eta

 hala ere da gaitzerdi.

 Orain segi zuk bazkatzen behor,

 behi, ahuntz eta ardi.

 Berriro ere iritxiko da.

 Zuregana hainbat erbi.

 Ehiztariak sala ez ditzan

 egin zaiezula argi.

 Gorde itzatzu edertasuna

 eta nortasuna garbi.

 -9-

 Nik bederatzi bertso horiek

 bildu nahiez batean.

 Pentsatutzen dut arrazoi asko

 dedala hau esatean.

 Izen batzuek goralduz gabiltz

 hitzez ahoa betean.

 Baina ekintza ere behar da

 hasi halako batean.

 Edo erbiak lotu dizkigu

 diran arteko katean.