Ezpeletan hil hiru beltzak
Aire, Fernando (Xalbador)
Gauza triste bat publikatzeko
kantatzera naiz abian,
horra zer berri zabaldu zaukun
berriki Euskal herrian.
Laguntza faltak berekin duen
pairamenaren erdian,
hiru gizonek beren bizia
galdu dutela mendian.
Etziren gure arrazakoak
mendian galdu direnak,
Jainko jaunaren bixtan ordea
anaiak dirade denak.
Kolorez beltzak izanagatik
haiek ere ama banak,
bertzek bezala sofriturikan
mundu hontara emanak.
Afrikatikan hunat zatozin
eginik bide luzea,
ezin jasana zuketen nunbait
herriko ezin bertzea.
Beren bizia hobetu nahiz
gosez ta hotzez hiltzea,
basihiziek gorena dute
holako heriotzea.
Diru zuteno laguntzaileak
bazituzten ene ustez,
baina zonbaiten karitatea
egiten da diru hutsez.
Hartarik kanpo axola guti
bertzen arima gorputzez,
gauza horrek nau orroitarazten
Judas-ez eta Jesus-ez.
Ezin bertzea berekin dakar
betitik herri pobreak,
hango jendea tirriatzen du
bizimodu bat hobeak.
Haren ondotik zabiltzalarik
hil dira dohakabeak,
ai! Ezpeletan aurten nolako
primaderako loreak.
Basihiziak kontserbatzeko
badute lege bipilik,
heietan zonbat ihiztatzeko
gizonak ez du perilik.
Eta gizonak norbaiten faltaz
mendian goseak hilik,
lege horien sustatzaileak
gelditu dira ixilik.
Boteretsuak hilargiraino
igan zauzkigun orduan,
nehoiz bezanbat injustizia
ikusten dugu munduan.
Batzu dirutan emokatuak
gako guztiak eskuan,
eta bertzeak ogia galdez
biziaren irrixkuan.
Dirua deno gure nagusi
ikusiren da holako,
aberatsentzat atekak zabal
hertsi pobrearendako.
Iduritzen zaut gizona bada
erreprobetxurik gabeko,
bidea libro behar lukela
nahi lekura joaiteko.
Arrotz horiek horrela hiltzen
ikusiz gure artean,
nolaz eduki ginezakegu
kontzientzia bakean.
Orroit gaitezen arratsalde batez
galbarioko mendian,
gu guzientzat hil zela Jesus
Kurutze baten gainean.
Jesus maitea otoitzez nago
Kurutzearen oinetan,
ixuri duzun odol saindua
ez dadila debaldetan.
Gure lurrean hil zure haurrak
harzkitzu otoi besotan,
arraza berex eta mugarik
ez den erresuma hortan.