Kajan hilda bezala
Gorriti, J.
Herri koxkor, txiki, zar batean
ireki nitun begiak
alde batean itsasoa ta
goiko aldean mendiak.
Galtza motxetan ikasi nuen
han bazirela legiak
Orain berriz kontatuko ditut
bizi izandako egiak.
Igande goizetan joaten nintzen
hamaiketako mezata
aurrean lagunak nituela
nere ondoan ama-ta.
Geroztik ez gara berriz joan
meza daukagu lagata
Jaungoikorik ez bada zergatik
apaiz gaizto haien lata!
Gure herriko neskatxak ziren
ergelak eta arinak,
ondo jantzi ta txukun apaindu,
itxuraz behintzat finak.
Haien artetik neska eder batek
zeuzkan manera ezberdinak.
Kontxita zure bihotzagatik
izan ziren nere grinak.
Dama gazte ederra zenean,
hauxe da nere enojua,
ez zuen'ba alperrik gastatu
Kontxitak bere burua.
Jertsei baten eta nere artean
maiteago zun puntua,
honez gero ordun hasi zunak
bueltatuko zun mundua.
«Nere anderea izango al zara»
behin eskatu nion hitza-
«bion artean edertuko da
gelditzen zaigun bizitza»
Malkoz beteta beiratu ninun,
gizon okerra banitza,
«Tomas ez zaidazula ekarri
ezkondu guzien gaitza».
Gaur ikusita eiten diote
bere atzetikan parra,
umekoxkorrentzat Kontxita da
herriko neska zaharra:
Bere etxean bizi da lasai
nahiz bera den han bakarra,
edadean sartua da baina
ez dago oso baldarra.
Egun batzutan akordatzen naiz
eta ematen dit pena,
nahiz-ta gero-ta hobe entenditu
bere erabakiarena.
Lagun bakar batekin bizitzen
ez dut topatu atsedena,
alperrik bilatuko dut orain
laister bait daukat azkena.
Josten ta josten bizi guzian
kuarto batean Kontxita,
ikusi ere ezdu egiten
gastatu bait zaio bista.
Ezdu jenderik, ez du inor nahi,
ezta anaien bisita,
Kajan hilda bezala etxean
beti bizi da itxita.