Gashua!
Guelbenzu, Ramon
Seaskachuan arkitutzen zan
azken agurrak ezin egiñik,
aurcho chikiya, bere amari
non miña zuben ezin esanik;
laztan gosuak noizian beinka
bezochuekin ezta emanik,
eriyotzari ezku emana
ezin ziniztu arkitzen zanik,
¡bi ayek ala ikusirikan
naikua negar egin nuben nik!
Ama gasuak, bere biyotza
penaren bidez purrakaturik
musu gosoak ematen zizkan
eta aurchuak esaguturik,
iya itzali ziran begiyak
amarengana, oso botarik;
an ez zeguan zosegurikan;
an ez zeguan batere lorik,
ez det ikusi ala sufritzen
mundu onetan iñoiz amarik.
Mantalen ertza begiyetara
lazterka zuben ark eramaten,
malko artian, musu gosoak
aurrari asko zizkan ematen;
¿Zer ote ziyon bere biyotzak
tranze chit eztu artan esaten!...
¿Zertan ari zan amacho ori
beasunetik ala eraten?...
¿Eta zergatik ziyon Jainkuak
besoetatik aurra nai eten?...
Baziruriyen urte osua
igaro zala egun berian,
ta ama gasua ez jan t'es eran
ere aurraren aldamenian;
belarriya chit erne jarririk
aren asnase iya joanian,
alde batera zerbait posturik
begi sabalik jartzen zanian,
berriz berela tristetutzeko
jartzen baziran chit illunian!...
¿Munduan alda pena aundiyorik
ama batentzat, bere aurchua
miñez jartzia, ta luzaruan
uztu eziña seazkachua.
eta nai arren ezin emana
kuthun arreri bere pechua?...
non iruritzen zayon-chit gaizki
arkitzen dala aingeruchua,
nabaiturikan pechu chikitik
irteten zayon asnazechua!
Penaz isilik negoñ lekutik
itz triste abek nizkan entzuten!
"¿Zergatik ez du nere azkiari
gure Jainkuak gaur erantzutent"
¿Nere aurchua aingeruchuak
zeruetako biar altzuten?...
ain san isilla, ain maitatiya,
biyotz nerea zuben poztutzen
ta orain berriz oso arida
jelaren giza dena ostutzen!..."
Etzan entzuten eche arretan
baizik amaren negar sotiña
¡dana alperrik! gerta zitzayon
koitharuari naiz alegiña
bitzi zediyen ama arrek egin;
etzan arkitzen artako diña...
ezin nezake nik aurreratu
zergatik dedan egon eziña,
nik penik asko artu nuben ta...
¡ama arrek dauka naikua miña!
