Irakaskintza
Gazte batek
I
Baso ertzean txori txiki bat
bilatua dut nahigabez,
egan egin nahi bainan hankatik
sokarik askatzerik ez.
Errukiturik joan nintzaion
ikusi nuen negarrez,
urtetan presa egon ondoren
egan asmatu ezinez.
II
Nere ingurura begiratu dut
gelditua naiz kezkati,
hainbat eta hainbat neska eta mutil
ikusi ditut bildurti.
Jaiotzetikan bizi izan dugun
hesi latzaren irudi,
ikusia dut hau dugula
eta bizi naiz urduri.
III
Umea zertara bidaltzen duzun
ikastola nahi dut jakin,
abere koxkor baten antzera
domatzeko ote den dut min.
Andereņoak matematika
erakusten badu, bai, fin,
guraso denak konforme dira
nahiz besterikan ez egin.
IV
Esanekoa izan dadila
haurtxoa behintzat lehenik,
errespetoa merezi dute
goiean dauden jaun hoik.
Gizarte hau ez da komeni
gehiegi aldatzerik,
zenbait reforma txurazkoak
ez du eman inoiz minik.
V
E.G.B.ko programa berria
askorentzat da ikusgarri,
ikusten denez pentsatu dute
dela gure salbagarri.
Jendea nola eliminatu
mugatua dago ongi,
lehen ezinean dabiltzanentzat
aprapos eta ederki.
VI
Programa honen barruan baita
bilinguismoa da sartzen,
baina gure herrietako
eskolan ez dut ikusten,
Magisterio eskoletako
irakasleak mintzatzen
euskeraz ez dakite berauek
ta nori hasi erakusten.
VII
Selektibidadeko legea
etorri zaigu ondoren,
listo eta tonto bereizteko
ahalik eta egokien
Nola goiko eta behako
betidanik izan diren,
aurrera begira segurantza bat:
ez hori aldatu, arren!
VIII
Berriro ere bide ertzetan
beharko txoriak topatu,
beren hanketan soka astunak
loturikan ondo hestu.
Egun batean libratutzean
nolan gero egan asmatu,
beren ametsik ederrenak be
badituzue zapuztu?
IX
Irakaskintza loturik dago
gizarte osoarekin
eta hango gaitzak oso ederki
distiratzen dira honekin.
Sistema bakoitzak sortu du eskola
bere intentzioakin,
haur bakoitzak eramango du
txertu hau berarekin.
X
irakasleak bere eskutan
dauka zeregin haundia,
nahiz goitikako egitura hau
izan estu-ta larria.
Egoera hontan ez dezakegu
ase ez gure egarria,
baina moldatzen hasi gaitezen
biharko mundu berria.